Στον απόηχο του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου ανοίγει τις πύλες του το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Μικρού Μήκους Καλαμάτας, τη Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2024, στις 5:00 μ.μ., προσκαλώντας μας σε ένα συναρπαστικό ταξίδι στον κόσμο της κινηματογραφικής αφήγησης. Η έναρξη του φεστιβάλ δίνει έμφαση στις φωνές των νέων δημιουργών, παρουσιάζοντας σπουδαστικές και μαθητικές ταινίες που αναδεικνύουν την αισιοδοξία και τη δύναμη της νεανικής δημιουργικότητας.
Πέντε ντοκιμαντέρ – “Αναπνοή” (Breathe), “Σαν Βασιλιάς” (Like a King), “Θεοί της Γης” (Earth Gods), “Το Μέλλον του Πηλού” (The Future of Clay) και “Πλατέδες” (Platedes) – συνθέτουν ένα εντυπωσιακό πεντάπτυχο που εξερευνά τις πολύπλοκες πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης.
Στην “Αναπνοή” (Breathe), μια νεαρή γυναίκα χρησιμοποιεί την κολύμβηση ως μέσο αντιμετώπισης της διπολικής διαταραχής της, αναδεικνύοντας την ψυχική ανθεκτικότητα και την εσωτερική δύναμη. Το “Σαν Βασιλιάς” (Like a King) μας φέρνει κοντά στην καθημερινότητα ενός άστεγου άνδρα, σκιαγραφώντας τη σκληρή πραγματικότητα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Με μοναδική αισθητική, οι “Θεοί της Γης” (Earth Gods) καταγράφουν τις ιεροτελεστίες ενός ινδικού χωριού, εξερευνώντας τη βαθιά σύνδεση μεταξύ ανθρώπου και φύσης. Ο κόσμος της κεραμικής τέχνης γίνεται το μέσο για την αναζήτηση της προσωπικής εξέλιξης στο “Το Μέλλον του Πηλού” (The Future of Clay), όπου ένας Κινέζος αγγειοπλάστης αγωνίζεται να βρει τη δική του μοναδική καλλιτεχνική φωνή. Τέλος, οι “Πλατέδες” (Platedes) μας ταξιδεύουν σε ένα εγκαταλελειμμένο χωριό στην Ικαρία, αποκαλύπτοντας την τραγική ιστορία της ερήμωσης του από την Ισπανική.
Η φρεσκάδα της ματιάς των νέων δημιουργών συνδυάζεται με τη βαθιά ανθρώπινη αξία των ιστοριών, δημιουργώντας μια ενδιαφέρουσα διαλεκτική που μας καλεί σε έναν στοχασμό για τον ρόλο του ντοκιμαντέρ ως μέσου κατανόησης της ανθρώπινης κατάστασης.
Οι προβολές θα πραγματοποιηθούν με την παρουσία πολλών από τους δημιουργούς, οι οποίοι θα απαντήσουν σε ερωτήσεις του κοινού.
Συνεχίζοντας στις 6:00 μ.μ., το πρόγραμμα μας οδηγεί σε τρία νέα ντοκιμαντέρ που εξερευνούν επιπλέον πτυχές της σύγχρονης πραγματικότητας. Στο “Πέτρες και ξύλα: Η αλήθεια του διαδικτυακού εκφοβισμού” (Sticks & Stones – The Truth of Cyberbullying), η καταστροφική δύναμη του κυβερνοεκφοβισμού αποκαλύπτεται μέσα από προσωπικές μαρτυρίες και γνώμες ειδικών, ενώ οι “Νομάδες” (Nomads) μας φέρνουν κοντά στην εύθραυστη ισορροπία της συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης μέσα από την παραδοσιακή κτηνοτροφία και την απειλή εξαφάνισης των Αιγυπτιακών γυπών. Τέλος, η “Αρκάδια” (Arkadia) μας παρουσιάζει τη μοναχική, αλλά και πλήρη ζωή ενός νέου κτηνοτρόφου που επιλέγει τον παραδοσιακό νομαδικό τρόπο ζωής, αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής. Μέσα από αυτές τις ιστορίες, το Φεστιβάλ μας προσκαλεί να αναλογιστούμε τον ανθρώπινο παράγοντα και τις ποικίλες μορφές επιβίωσης σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται ραγδαία.
Αμέσως μετά την προβολή του Πέτρες και ξύλα: Η αλήθεια του διαδικτυακού εκφοβισμού, θα ακολουθήσει εκτενέστερη συζήτηση σε άλλη αίθουσα του Εργατικού Κέντρου, με τη συμμετοχή των:
- Καλλιόπης Σπυροπούλου – Δικηγόρου, διαμεσολαβήτριας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, συνεργάτης του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου.
- Παναγιώτη Πετρόπουλου – Εκπαιδευτικού, Διευθυντή του 5ου Ημερήσιου Γενικού Λυκείου Καλαμάτας.
- Γεωργίου Γκόρη – Σκηνοθέτη
Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στις αιτίες και τις πρακτικές αντιμετώπισης του φαινομένου, ενώ θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση σε προτάσεις για τη διαχείριση τέτοιων περιστατικών στην εκπαιδευτική κοινότητα.
Εμβαθύνοντας στην ανθρώπινη εμπειρία, η ενότητα των 7:00 μ.μ. εξερευνά θέματα σύνδεσης, ανθεκτικότητας και προσωπικών διαδρομών. Το “Connecting Body” προσφέρει μια δυνατή απεικόνιση της επικοινωνίας και της κοινωνικής ένταξης, καθώς άτομα με και χωρίς αναπηρίες συνδέονται μέσω της παγκόσμιας γλώσσας της κίνησης και του ήχου. Μετατοπίζοντας το φόντο στο ιστορικό και το προσωπικό, το “25km” ακολουθεί τέσσερις γυναίκες σε μια σιωπηλή πεζοπορία 25 χιλιομέτρων στην Ελευσίνα, εμπνευσμένη από τα αρχαία Ελευσίνια Μυστήρια. Η ταινία εξετάζει τη μεταμορφωτική δύναμη του προσκυνήματος, συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν. Τέλος, το “Ό,τι απομένει” (All that remains) προσφέρει μια προσωπική ματιά στον χωρισμό και την οικογενειακή δυναμική, καθώς η σκηνοθέτις εξερευνά το διαζύγιο των γονιών της μέσα από το πρίσμα της τέχνης και της προσωπικής εμπειρίας. Με μελαγχολική αλλά και αισιόδοξη χροιά, η ταινία υπογραμμίζει τη διαρκή δύναμη της μνήμης και την πολυπλοκότητα των ανθρώπινων σχέσεων. Αυτή η ώρα προβολών αναδεικνύει τους ποικίλους τρόπους με τους οποίους τα ντοκιμαντέρ μπορούν να φωτίσουν την ανθρώπινη κατάσταση, προκαλώντας στοχασμό για τις κοινές μας ευαισθησίες και την ικανότητά μας για σύνδεση, επούλωση και καλλιτεχνική έκφραση.
Η ενότητα των 8:00 μ.μ. προσφέρει μια συγκινητική εξερεύνηση της ζωής, της απώλειας και της δύναμης του ανθρώπινου πνεύματος. Το “Παράταση – 102” (Extra time / 102) παρέχει μια διακριτική αλλά βαθιά παρατήρηση της γήρανσης και της θνητότητας, καταγράφοντας την καθημερινότητα ενός 102χρονου άνδρα. Αυτό το προσωπικό πορτρέτο προσκαλεί σε στοχασμό για το πέρασμα του χρόνου και τις αναπόφευκτες μεταβάσεις που όλοι αντιμετωπίζουμε. Το “Vale – το τελευταίο ματς” (Vale – the last match) μετατοπίζει το επίκεντρο στην ανθεκτικότητα και τον προσωπικό αγώνα, καθώς μια επαγγελματίας πυγμάχος αντιμετωπίζει τη θλίψη και την απώλεια, προετοιμαζόμενη για τον τελευταίο της αγώνα. Η ταινία εξερευνά θέματα αγάπης, θανάτου και αναζήτησης νοήματος μπροστά στις αντιξοότητες. Ολοκληρώνοντας αυτή την ενότητα και Überleitung στην επόμενη, το “Hantush – ένα παραμύθι” (Hantush – a fairytale) μας μεταφέρει σε έναν κόσμο φαντασίας και δύναμης, καθώς μια νεαρή Παλαιστίνια, δραπετεύει από τη σκληρή πραγματικότητα της κατοχής μέσω της δύναμης της φαντασίας. Αυτή η συγκινητική ταινία προσφέρει μια αχτίδα ελπίδας μέσα σε δύσκολες συνθήκες, υπογραμμίζοντας την αστείρευτη δύναμη του ανθρώπινου πνεύματος, εισάγοντας παράλληλα τα θέματα του εκτοπισμού, της σύγκρουσης και του αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα που θα διερευνηθούν στην επόμενη ενότητα.
Η ενότητα των 9:00 μ.μ. ενισχύει τις φωνές όσων έχουν πληγεί από συγκρούσεις και εκτοπισμό, παροτρύνοντάς μας να αντιμετωπίσουμε δυσάρεστες αλήθειες και να αναγνωρίσουμε το ανθρώπινο κόστος του πολέμου και της καταπίεσης. Ο “Μονόλογος” (Monologue) προσφέρει ένα οδυνηρό πορτρέτο πένθους και ανθεκτικότητας, καθώς μια Κούρδισσα μητέρα αφηγείται την τραγική απώλεια των γιων της στο πλαίσιο μιας συνεχιζόμενης σύγκρουσης. Αυτή η βαθιά προσωπική ταινία αποτελεί μια ισχυρή καταδίκη των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των μακροχρόνιων επιπτώσεων της βίας σε οικογένειες και κοινότητες. Συνεχίζοντας σε αυτή την θεματική, η “Η σκόνη δεν κατακάθισε ποτέ” (Dust Never Settled) μας μεταφέρει στις συνέπειες του πολέμου του Αρτσάχ (πρωην Δημοκρατία του Ναγκόρνο-Καραμπάχ) το 2020, εξερευνώντας τους αγώνες στρατιωτών, ιατρικών εθελοντών και εκτοπισμένων οικογενειών. Η ταινία καταγράφει τα έντονα συναισθήματα και το παρατεταμένο τραύμα μιας κοινότητας που παλεύει με την απώλεια και ένα αβέβαιο μέλλον. Τέλος, τα “Ανοιχτά Φτερά” (Open Wings) προσφέρουν μια συγκινητική αλληγορία για την εμπειρία των προσφύγων, καθώς ένας μικρός σπίνος αναζητά καταφύγιο σε μια ξένη χώρα. Μέσα από τη φόρμα του animation, η ταινία εξερευνά θέματα εκτοπισμού, προκατάληψης και τα δύσκολα, αλλά πολύτιμα, μαθήματα κατανόησης και αλληλεγγύης. Αυτή η ενότητα προκαλεί τους θεατές να αντιμετωπίσουν τις πραγματικότητες της σύγκρουσης και του εκτοπισμού, ενθαρρύνοντας την ενσυναίσθηση και την κατανόηση για όσους έχουν σημαδευτεί από δυνάμεις πέρα από τον έλεγχό τους.
Ολοκληρώνοντας το πρόγραμμα της πρώτης ημέρας, η ενότητα των 10:00 μ.μ. μας προσκαλεί να αναλογιστούμε το ανθρώπινο σώμα ως πεδίο καλλιτεχνικής έκφρασης, σωματικής ρώμης και φιλοσοφικού στοχασμού. “Οι Κόρες της Μέδουσας” (Medusa’s gaze) προσφέρουν μια καθηλωτική εξερεύνηση της τέχνης του μοντέλου, αποτυπώνοντας τις λεπτές αποχρώσεις της ακινησίας, της ευαλωτότητας και της περίπλοκης σχέσης μεταξύ μοντέλου και καλλιτέχνη. Αυτή η οπτικά εντυπωσιακή ταινία υπερβαίνει τα όρια του κλασικού ντοκιμαντέρ, προσφέροντας έναν ποιητικό και υποβλητικό στοχασμό για το γυμνό σώμα ως πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης και προσωπικής εμπειρίας. Αντίθετα, το “OMI-DO” παρουσιάζει ένα δυναμικό πορτρέτο ενός ηλικιωμένου αθλητή που αμφισβητεί τις καθιερωμένες αντιλήψεις για τη σωματική φθορά. Αυτή η ενεργητική ταινία εκθειάζει τη δύναμη της ανθρώπινης θέλησης και τις δυνατότητες διατήρησης της ζωντάνιας στην τρίτη ηλικία, προσφέροντας μια εμπνευσμένη αντίστιξη στις κοινωνικές αφηγήσεις περί γήρανσης. Μαζί, αυτές οι ταινίες προσφέρουν αντίθετες, ωστόσο συμπληρωματικές, προοπτικές για το ανθρώπινο σώμα, προκαλώντας σκέψεις για την πολυδιάστατη φύση του και την αέναη ικανότητά του για ανθεκτικότητα, μεταμόρφωση και καλλιτεχνική απεικόνιση.
Την Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2024, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Μικρού Μήκους Καλαμάτας συνεχίζει το συναρπαστικό του ταξίδι, με Ιστορίες για την ατομική και συλλογική ταυτότητα σε έναν κόσμο που αλλάζει, μέσα από ένα πρίσμα ποικίλων αφηγήσεων.
Η δεύτερη ημέρα ξεκινά στις 5:00 μ.μ. με δύο ταινίες που εξερευνούν την αυτογνωσία, την αποδοχή και τις πολυπλοκότητες της ζωής. Στο “Θάλεια με γιώτα” (Thaleia, missing the “e”), συναντάμε τον Τάκη στον Πρίνο της Θάσου, έναν άνθρωπο που μοιράζεται με αφοπλιστική ειλικρίνεια ιστορίες από το παρελθόν του – ιστορίες φυλακής, στρατού, απώλειας και έρωτα. Η ταινία, μέσα από το βλέμμα του φίλου και ανιψιού του, αποκαλύπτει τις αντιφάσεις ενός πληθωρικού χαρακτήρα που ταλαντεύεται ανάμεσα στην αυτοκαταστροφή και την τρυφερότητα. Παράλληλα, το “Raja Bhau” μας ταξιδεύει στην Ινδία, όπου ο Merlin, ένας τρανς άντρας, αγωνίζεται για την αυτοαποδοχή και την αποδοχή από την οικογένειά του. Με ευαισθησία και σεβασμό, η ταινία καταγράφει τις σωματικές και συναισθηματικές προκλήσεις της μετάβασής του, αποτελώντας πηγή έμπνευσης και ελπίδας για την τρανς κοινότητα.
Στις 6:00 μ.μ., τρία ντοκιμαντέρ διευρύνουν τους ορίζοντές μας, εξερευνώντας διαφορετικούς κόσμους και εναλλακτικές πραγματικότητες. Το “Geosonic #1 Atlantic“, μέσα από μια καλλιτεχνική και πειραματική προσέγγιση, μας βυθίζει στους υποβλητικούς ήχους του Ατλαντικού ωκεανού, συνδέοντας την ηχητική του ταυτότητα με τη ζωή και την κουλτούρα των κατοίκων της Γαλικίας. Στα “Δωμάτια με θέα” (Rooms with a View), βρισκόμαστε στην καρδιά της Αθήνας, όπου ένα ιστορικό κτίριο μεταμορφώνεται σε πολυτελές ξενοδοχείο, αντανακλώντας την τουριστική ανάπτυξη και τις κοινωνικοοικονομικές της επιπτώσεις. Η ταινία καταγράφει με λεπτότητα τη συνύπαρξη χρυσοχόων, εργατών και τουριστών, σκιαγραφώντας ένα πολύχρωμο μωσαϊκό ανθρώπινων ιστοριών σε έναν χώρο σε διαρκή μεταμόρφωση. Τέλος, “Η Μικρασιατική Καταστροφή” (The Asia Minor Catastrophe), ένα animation ντοκιμαντέρ, μας μεταφέρει στη Σμύρνη του 1922, αναβιώνοντας την κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα της πόλης, τις φρικαλεότητες των σφαγών, την καταστροφική πυρκαγιά και τον οδυνηρό ξεριζωμό του ελληνισμού.
Η ενότητα των 7:00 μ.μ. – 8:00 μ.μ., μας επιστρέφει στην αγκαλιά της φύσης, εξερευνώντας την πολυπλοκότητα των οικοσυστημάτων και τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον. “Το Πλέγμα του Δάσους” (The Entangled Forest) αποκαλύπτει τον αθέατο κόσμο της συμβιωτικής σχέσης μεταξύ δέντρων και μυκήτων, αναδεικνύοντας την αλληλεξάρτηση των ειδών και την κρίσιμη σημασία της βιοποικιλότητας. Το “Pepedrilo“, με έντονο τοπικό χρώμα, μας συστήνει στον Πέπε, τον επονομαζόμενο “Κροκοδειλάκια“, που αφιέρωσε τη ζωή του στην προστασία ενός καταφυγίου κροκοδείλων στο Μεξικό. Η ταινία υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη για σεβασμό στην άγρια ζωή και τα εύθραυστα οικοσυστήματα, καθώς και τις σοβαρές απειλές που αντιμετωπίζουν από την αλόγιστη ανθρώπινη δραστηριότητα. Τέλος, “Η Αρχαία Ελιά” (The Ancient Olive Tree) μας μεταφέρει στις Βούβες Χανίων, όπου συναντάμε το αρχαιότερο ελαιόδεντρο στον κόσμο, ένα ζωντανό μνημείο της φύσης, σύμβολο μακροζωίας, ιστορικής συνέχειας και βαθιάς σύνδεσης με τη γη.
Η ενότητα των 8:00 μ.μ. – 9:00 μ.μ., ρίχνει φως σε κοινωνικά ζητήματα και ανθρώπινες ιστορίες που συχνά παραμένουν στο περιθώριο. Το “LA LIXEIRA – Η αξιοπρέπεια του αόρατου” (La Lixeira – The Invisibles’ Dignity) μας βυθίζει στην σκληρή πραγματικότητα της χωματερής της Μαπούτο, όπου εκατοντάδες οικογένειες αγωνίζονται καθημερινά για την επιβίωσή τους. Η ταινία, με ωμό ρεαλισμό, αποτυπώνει την απελπισία αλλά και την αξιοπρέπεια αυτών των “αόρατων” ανθρώπων, φωτίζοντας παράλληλα το ελπιδοφόρο έργο της οργάνωσης “A Mundzuku Ka Hina“, που προσφέρει εκπαίδευση και ελπίδα στα παιδιά που μεγαλώνουν στη σκιά της χωματερής. Στον “Μαραγκό” (Carpenter), γινόμαστε μάρτυρες της αλληλεγγύης και της δημιουργικότητας ενός Κούρδου μαραγκού, που με αφοσίωση κατασκευάζει ξύλινα προσθετικά μέλη για θύματα πολέμου. Η ταινία, με συγκίνηση, υπογραμμίζει την ανθρώπινη πλευρά της αναπηρίας και την αστείρευτη δύναμη της ψυχής για επιβίωση και προσφορά. Τέλος, η συγκλονιστική μαρτυρία της Μαρίας στο “Μαρίκα…γιατί να φοβάσαι;” (Marika… why be afraid) μας μεταφέρει στο Κακόπετρος Χανίων το 1941, όπου ως πεντάχρονο κορίτσι έγινε μάρτυρας μιας φρικτής σφαγής. Η ταινία, με σπαρακτικό τρόπο, αποτελεί μια ισχυρή υπενθύμιση των τραγικών επιπτώσεων του πολέμου και της ανεξίτηλης μνήμης του ανθρώπινου πόνου.
Η δεύτερη ημέρα του Φεστιβάλ ολοκληρώνεται στις 10:00 μ.μ. με δύο ταινίες που εξερευνούν την τέχνη ως μέσο έκφρασης, ψυχικής ανάτασης και ιστορικής μνήμης. Στο “Μετά Θάνατον” (After Death), ένας σιδηρουργός στο Κομπάνι της Συρίας μετατρέπει τα συντρίμμια του πολέμου σε έργα τέχνης, αναζητώντας τον εαυτό του και δημιουργώντας ελπίδα μέσα από τα ερείπια της καταστροφής. Το “ΙΝΤΕ8Λ” αποχαιρετά τον ιστορικό κινηματογράφο ΙΝΤΕΑΛ στην Αθήνα, που μετά από 102 χρόνια λειτουργίας κλείνει οριστικά τις πύλες του. Η μουσική του Μίμη Πλέσσα ντύνει με νοσταλγία τις τελευταίες στιγμές αυτού του εμβληματικού χώρου, σηματοδοτώντας το τέλος μιας εποχής.
Ως επίλογος και μήνυμα αισιοδοξίας για το μέλλον, θα ακολουθήσει η προβολή ταινιών που δημιουργήθηκαν από μαθητές σχολείων μέσα από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Κέντρου Δημιουργικού Ντοκιμαντέρ Καλαμάτας. Αυτή η ενότητα δίνει χρόνο για την καταμέτρηση των τελευταίων ψηφοδελτίων για τα δύο βραβεία κοινού, με την απονομή τους να ακολουθεί και να σηματοδοτεί την ολοκλήρωση του φεστιβάλ.
- Δείτε το πρόγραμμα του φεστιβάλ εδώ:
