Όλοι θυμόμαστε και περισσότερο οι κάτοικοι που έζησαν τη φονική πλημμύρα του 2016, πόσο μεγάλη ήταν η εκτόνωση του νερού, πόσο τρομακτική και τραυματική εμπειρία ήταν. Κάθε φορά που ο καιρός φέρνει καταιγίδες, ο φόβος της επανάληψης των καταστροφών γίνεται ξανά ο εφιάλτης που ζήσαμε οι Καλαματιανοί εκείνη την μέρα του Σεπτέμβρη.
Ας δούμε όμως το θέμα από την πλευρά της επιστήμης και της τεχνικής, της υδρολογίας και της υδραυλικής.
Ένα αρκετά μεγάλο υδατόρεμα, το γνωστό Ελαφογκρέμι με ορμητικά πλημμυρικά ύδατα λόγω υψομέτρου της λεκάνης απορροής, συναντά δύο γειτονικά από ανατολή και δύση στο ύψος της εκκλησίας της Αγίας Σωτήρας και διέρχεται ανάμεσα από τα στενά περάσματα δυτικά της Ράχης και ανατολικά του υψώματος του νέου Δημαρχείου. Το πλημμυρικό νερό ακολουθεί την οδό Γλαύκου και τις γειτονικές οδούς και με δυσκολία φτάνει στον θαλάσσιο αποδέκτη δηλαδή στο Μεσσηνιακό κόλπο, διερχόμενο το μικρό ανεπαρκές τεχνικό έργο, στη συμβολή με τη νέα οδό Πλαστήρα, που η μελέτη και ο σχεδιασμός της όπως συχνά συμβαίνει στις περισσότερες αναπλάσεις του δήμου μας, δεν έλαβε υπόψη, τα μικρά και ανεπαρκή υδραυλικά τεχνικά έργα που διασχίζει.
Χαρακτηριστικό δε του σοβαρού προβλήματος ανεπάρκειας είναι ότι στην απαρχή του εγκιβωτισμού λίγο πάνω από την Αγία Σωτήρα έχουμε μεγάλες διατομές υποδοχής του νερού και όσο προχωράμε κατάντη που έχουμε μεγαλύτερη συγκέντρωση υδάτων, λόγω και του έντονα δομημένου αστικού περιβάλλοντος, οι διατομές μικραίνουν όλο και περισσότερο. Αυτό είναι μια ιδιαίτερα σοβαρή παράμετρος γνωστή στη δημοτική αρχή και θα έπρεπε να υπήρχαν άμεσες παρεμβάσεις.
Από τότε μέχρι και σήμερα και παρότι το θέμα συζητήθηκε εκτεταμένα και διεξοδικά στο Δ.Σ. αλλά και στις τεχνικές υπηρεσίες ΔΕΥΑΚ και δήμου, με δήμαρχο τον κύριο Βασιλόπουλο μέχρι σήμερα, δεν έχει προκύψει κανένας σχεδιασμός αντιμετώπισης των πλημμυρικών παροχών.
Το ζήτημα έχει τεράστια σημασία και η απραξία δεν μπορεί να δικαιολογηθεί μπροστά στο μέγεθος της καταστροφής που μπορεί να φέρει και μάλιστα λίγα μέτρα μακριά από το νέο Δημαρχείο.
Είναι γνωστό επίσης ότι δεν έχει γίνει άρση των κλειστών διαδρομων του νερού και διάνοιξη στο σημείο κάτω από την οδό Αθηνών, γιατί στην πραγματικότητα αυτό το υδατορέματα διέρχεται μέσα από κοινόχρηστους χώρους, αυλές και βεβαίως εκεί κοντά είναι και ο 2ος παιδικός σταθμός Καλαμάτας.
Τι να υποθέσουμε, πως όλοι όσοι ζουν και δραστηριοποιούνται στην περιοχή μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι. Ποιος μπορεί να τους διαβεβαιώσει από τη δημοτική αρχή ότι κινδυνεύουν το ίδιο και λιγότερο από τους άλλους δημότες που λειτουργούν με επάρκεια τα αντιπλημμυρικά έργα για το σχεδιασμό πλημμύρας πεντηκονταετίας.
Οι φωτογραφίες είναι χαρακτηριστικές. Φανερώνουν πως ένα μεγάλο κυριολεκτικά ρέμα με εγκιβωτισμό συνθλίβεται σε πολύ μικρότερη διατομή που δεν μπορεί να παροχέτευση τα πλεονάζοντα ύδατα μιας πλημμύρας.
Είναι δε περιττό να ζητούμε τον καθαρισμό εσωτερικά από τα φερτά υλικά που κλείνουν ανεπανόρθωτα τη μικρή διατομή του κατάντη, από την στιγμή που είναι τόσο μικρή που αυτό δεν είναι άμεσα εφικτό, όπως πρόσφατα είδαμε στα μεγάλα υδατορέματα της Αθήνας, που έβγαλαν χιλιάδες τόνους από αποθέσεις επιχωμάτων.
Μήπως θα πρέπει το υδατόρεμα να επανέλθει στο φυσικό του σχεδιασμό το συντομότερο δυνατόν και να ακολουθήσει η ανεμπόδιστη ροή του μέχρι τη θάλασσα με μικρές παρεμβάσεις που είναι εφικτές.
Το σχεδιασμό αυτό, η όποιον άλλο προταθεί η δημοτική αρχή γιατί τον καθυστερεί.
Συνοψίζοντας θα αναφέρουμε ότι οι αξίες γης στην συγκεκριμένη περιοχή δεν είναι υψηλές, δεν είναι εκεί το Κολωνάκι της Καλαμάτας, ούτε είναι σύγχρονες οι κατασκευές ούτε μεγάλες, αλλά είναι βέβαιο επιστημονικά ότι είναι το πιο ανεπαρκές υδραυλικά τμήμα της πόλης και με μεγάλη τρωτότητα σε ενδεχόμενη πλημμύρα.
Ακόμα και μια ανάπλαση της κοίτης θα μπορούσε να φέρει χρηματοδότηση του έργου, επειδή οι αναπλάσεις παίρνουν ευκολότερα χρήματα, αλλά δυστυχώς όμως εκτός του κέντρου δεν φέρνουν αρκετούς ψήφους.
Μιχαήλ Δ. Αντωνόπουλος
Γεωλόγος – σύμβουλος Περιβάλλοντος M.Sc.
Πρ. Αντιπρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ Πελ. & Δ. Ελλάδος
Πρόεδρος ΑΣ Καλαμάτας
Πρ. Δημοτικός Σύμβουλος