«Εν μέσω της πρωτοφανούς κρίσης που βιώνουμε, με την κοινωνία και το σύστημα υγείας να δοκιμάζονται καθημερινά, η κυβέρνηση αντικαθιστά με μία κατεπείγουσα Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, το πρόγραμμα “Φιλόδημος”. Ένα πρόγραμμα της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για την υλοποίηση σημαντικών έργων υποδομών σε όλους τους Δήμους της χώρας».
Αυτό αναφέρεται σε δήλωση Βουλευτή Μεσσηνίας και εκπροσώπου Τύπου Αλέξη Χαρίτση, στην οποία προστίθενται ακόμα τα εξής:
Στην αρχή η κυβέρνηση δεσμεύτηκε ότι ο “Φιλόδημος” θα συνεχιστεί. Ήταν εξάλλου ένα πρόγραμμα που είχε σχεδιαστεί σε συνεργασία με τους Δήμους και με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση. Που αποτελούσε, κατά γενική ομολογία, βέλτιστη πρακτική. Μέσω του “Φιλόδημος”, σε λιγότερο από έναν χρόνο, εξασφαλίσαμε χρηματοδότηση ύψους 1,24 δισ. για 502 έργα. Έργα που όχι μόνο θα τόνωναν τις τοπικές οικονομίες αλλά αγκάλιαζαν τις πραγματικές ανάγκες των Δήμων και των πολιτών τους.
Και ενώ βλέπαμε τον Υπουργό Εσωτερικών να φωτογραφίζεται με Δημάρχους για την ένταξη των έργων τους στο “Φιλόδημο” και να βγάζει διθυραμβικά δελτία τύπου, μετά από κάποιους μήνες «ανακάλυψε» ότι δήθεν ο «Φιλόδημος» δεν είχε πόρους. Ανακοίνωσε την κατάργησή του, βυθίζοντας σε απελπισία τους Δήμους, που είδαν τα έργα τους να κινδυνεύουν μόνο και μόνο επειδή είχαν εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από ένα πρόγραμμα ταυτισμένο στη συνείδηση όλων με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το νέο «Πρόγραμμα» προς αντικατάσταση του “Φιλόδημου”, με αμφίβολους πόρους, υποτίθεται ότι θα ήταν έτοιμο τον Ιανουάριο του 2020. Όμως φαίνεται πως ήταν πιο εύκολο για την κυβέρνηση να το περάσει τώρα, εκμεταλλευόμενη τις έκτακτες συνθήκες λόγω πανδημίας.
Πέρα όμως από τη συνήθη πλέον παράκαμψη της κανονικής κοινοβουλευτικής διαδικασίας, το νέο «Πρόγραμμα» του ΥΠΕΣ εγείρει κρίσιμα ερωτηματικά.
Ενώ για τη διαχείρισή του συστήνεται ειδική υπηρεσία στα πρότυπα του ΕΣΠΑ, την ίδια στιγμή αυτή υποβαθμίζεται. Η αξιολόγηση των έργων δεν γίνεται από την υπηρεσία, αλλά εκχωρείται σε 5-μελή εξωτερική επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν και δύο εμπειρογνώμονες – ιδιώτες με απροσδιόριστη εμπειρία σε συγχρηματοδοτούμενα έργα. Είναι απορίας άξιο γιατί δεν ακολουθήθηκε η πεπατημένη του ΕΣΠΑ όπου οι αξιολογήσεις γίνονται από εξειδικευμένα και έμπειρα στελέχη των Διαχειριστικών Αρχών και ελέγχονται στη συνέχεια από την Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου.
Ακόμη πιο κρίσιμο όμως, είναι να μας πει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΣ ποιος είναι ο προϋπολογισμός του νέου «Προγράμματος». Πόσους πόρους εξασφάλισε και από ποιες πηγές χρηματοδότησης (πχ Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων); Και αν έχει συνάψει σχετικές συμφωνίες χρηματοδότησης.
Στα παραπάνω ερωτήματα ενδεχομένως να μην πάρουμε απαντήσεις. Σε κάθε περίπτωση, η επιθυμία του υπουργού να «διαπραγματευτεί» με κάθε Δήμαρχο τα ήδη ενταγμένα έργα υπό τον μανδύα ενός νέου ξαναβαφτισμένου “Φιλόδημου” μεταφράζεται για τους Δήμους, τους πολίτες και την οικονομία σε απώλεια πολύτιμου χρόνου πολλών μηνών. Οι παλαιοκομματικές μεθοδεύσεις θα οδηγήσουν τα έργα σε απρόβλεπτες καθυστερήσεις ή σε ματαίωση έργων, η οικονομία θα στερηθεί σημαντικές επενδύσεις, και οι Δήμοι θα οδηγηθούν σε απόγνωση. Σε μια στιγμή μάλιστα που ένα πετυχημένο πρόγραμμα σαν τον “Φιλόδημο” θα έπρεπε να αποτελεί μία από τις κεντρικές επιλογές για την ανάκαμψη των τοπικών οικονομιών στην κρίσιμη οικονομική συγκυρία που βιώνουμε».
