Η αυλαία έπεσε. Τα φώτα έσβησαν. Το 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου πέρασε στην ιστορία ως το πιο επιτυχημένο του θεσμού…
Η αξιοσημείωτα αυξημένη, καθημερινή, προσέλευση του κόσμου στην αίθουσα προβολών «Θ. Αγγελόπουλος» νοείται ως αποτέλεσμα της ανάγκης του να γνωρίσει, να ενημερωθεί, να μοιραστεί συναισθήματα, εντυπώσεις, ιστορίες και μυστικά από τη ζωή όπως βιώνεται κάπου αλλού. Αυτό κατόρθωσαν επιτυχώς μέσω των έργων τους οι Έλληνες και ξένοι ντοκιμαντερίστες
Το 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου διεξήχθη από τις 17 έως 27 Ιανουαρίου 2020 στην Καλαμάτα ενώ μέρος του προγράμματος που φιλοξενήθηκε στις άλλες πόλεις Πάτρα, Τρίπολη, Άργος, Αμαλιάδα, Σπάρτη, Δημητσάνα, Γύθειο και Ξυλόκαστρο είχε επίσης μεγάλη προσέλευση και αγκαλιάστηκε από τους μαθητές και κοινό.
Η έκτη χρονιά καρποφόρησε μια δυνατή εμπειρία για όλους τους συμμετέχοντες διοργανωτές, καλλιτέχνες, θεατές και εθελοντές. Μια σειρά πολυδιάστατων και μεγάλης κινηματογραφικής αξίας ταινίες παρακολούθησαν πάνω από 5.500 ενήλικες και 3.200 μαθητές.
Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος προσκεκλημένοι ήταν ξένοι και Έλληνες σκηνοθέτες πολλοί εκ των οποίων βρέθηκαν στην πόλη μας για να παρουσιάσουν τα έργα τους και να συνομιλήσουν με το κοινό ανταλλάσσοντας απόψεις, ιδέες και έμπνευση! Σειρά παράλληλων εκδηλώσεων και σεμιναρίων ανοικτά για το κοινό εμπλούτισαν το κυρίως πρόγραμμα.
Ξεχώρισαν η έκθεση φωτογραφίας με θέμα την κλιματική αλλαγή του Vlad Sokhin, Το σεμινάριο που επιμελήθηκε σε συνεργασία με τους φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών και παρουσίασε η επίσημη καλεσμένη του φεστιβάλ και διεθνώς αναγνωρισμένη σκηνοθέτιδα Iara Lee μαζί με τον μοντέρ Dimo Petkov Μείζονος σημασίας το εκπαιδευτικό κομμάτι του Φεστιβάλ, αποτέλεσμα του οποίου ήταν το δημιουργικό δίλεπτο Animation που έφτιαξαν οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Λεΐκων, υπό την καθοδήγηση του Thomas Kunstler. Εξίσου δημιουργικό και καλλιτεχνικά ολοκληρωμένο το αποτέλεσμα της συνεργασίας του Φεστιβάλ με τη Σχολή Κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Τεταρτοετείς φοιτητές συμμετείχαν σε σεμινάριο που δόθηκε από τον Ολλανδό σκηνοθέτη Robert Rombout, και ολοκλήρωσαν την παραγωγή ενός σπονδυλωτού ντοκιμαντέρ με θέματα που εμπνευστήκαν από την Καλαμάτα και την Μεσσηνία.
Το Τμήμα Πολιτιστικής Διαχείρισης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου συμμετείχε ενεργά στις εργασίες διοργάνωσης του φεστιβάλ, με πρωτοετείς φοιτητές που ανέλαβαν κατά την διάρκεια του τριμήνου μία σειρά συνεντεύξεων με τους σκηνοθέτες των ντοκιμαντέρ που προβλήθηκαν κατά στο φεστιβάλ.
Φέτος, εγκαινιάστηκε μια νέα συνεργασία με το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου στο Ναύπλιο, φοιτητές του οποίου αξιολόγησαν και απένειμαν βραβείο στο καλύτερο ελληνικό ντοκιμαντέρ.
Η ΒΡΑΔΙΑ ΤΗΣ ΑΥΛΑΙΑΣ…
Στην κατάμεστη σχεδόν αίθουσα «Θ. Αγγελόπουλος» του Εργατικού Κέντρου Καλαμάτας, το βράδυ της Παρασκευής έπεσε εν μέσω συγκινησιακού κλίματος η αυλαία του 6ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καλαμάτας. Καλλιτέχνες, διοργανωτές, θεατές και εθελοντές όλοι μαζί ανακάλυψαν τη μαγεία της τέχνης του ντοκιμαντέρ, «γεύτηκαν» νέους τρόπους επικοινωνίας με αφορμή ιστορίες που μιλάνε για την δημιουργικότητα, την έκφραση, την ψυχολογία, την τέχνη, την σεξουαλικότητα, τον προσωπικό εσωτερικό διάλογο και (πολλές φορές) αντίλογο, τις επιπτώσεις του πολέμου στον άνθρωπο και φυσικά το περιβάλλον που φέτος βρέθηκε στο επίκεντρο του Φεστιβάλ σε μια επιδίωξη αφύπνισης και προβληματισμού για το αύριο.
Μετά το τέλος των προγραμματισμένων προβολών, η τελετή λήξης ξεκίνησε με ένα μίνι απολογιστικό βίντεο το οποίο καταχειροκροτήθηκε από το κοινό. Εν συνεχεία προβλήθηκε το δίλεπτο Animation που έφτιαξαν οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Λεΐκων, υπό την καθοδήγηση του Thomas Kunstler, με ηχηρό μήνυμα για το περιβάλλον. Ο Thomas βρέθηκε επί σκηνής με τα μικρά παιδιά που εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους αλλά και την επιθυμία τους να έχουν ανάλογες εμπειρίες περισσότερα παιδιά στο μέλλον.
Ακολούθησε η προβολή του εξαιρετικού ντοκιμαντέρ – αφιέρωμα στον γλύπτη που φιλοτεχνεί τα βραβεία του φεστιβάλ, Χρήστο Ρηγανά. Ένα μικρού μήκους πορτρέτο που σκηνοθέτησε η καλλιτεχνική σύμβουλος του Φεστιβάλ, Κλεώνη Φλέσσα, υπό τον τίτλο «Χρήστος Ρηγανάς, Της Σμίλης Γραφήματα».
Επίσης παρουσιάστηκε το αποτέλεσμα του Σεμιναρίου που έγινε με την επιμέλεια της επίσημης καλεσμένης της φετινής διοργάνωσης, και διεθνώς αναγνωρισμένης σκηνοθέτιδας Iara Lee, και του μοντέρDimo Petkov στους φοιτητές των Καλών Τεχνών της Αθήνας. Το αποτέλεσμα ήταν μια σπονδυλωτή video art ταινία με θέμα «6 οπτικές γωνίες πάνω στην αντίσταση» Πρόκειται δηλαδή για έξι διαφορετικές προσεγγίσεις, αποτυπώσεις της αντίστασης του ανθρώπου στη συστημική καταπίεση, την αδικαιολόγητη βία, την εσωτερική αναταραχή.
Η σπονδυλωτή ταινία ήταν δημιούργημα των φοιτητών του Α.Σ.Κ.Τ. Ιωάννας Φιλιποπούλου, Γιώργου Λαζαρίδη, Eremus, Βάσως Λεουνάκη, Φιόνας Σταθοπούλου, Νίκου Αντωνόπουλου, Κωστή Κοντογεώργου, Δημήτρη Μπαλτά.
ΟΙ ΘΡΙΑΜΒΕΥΤΕΣ ΤΩΝ ΒΡΑΒΕΙΩΝ
ΚΟΙΝΟΥ
Ως ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΞΕΝΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ψηφίστηκε το έργο των Almudena Carracedo και Robert Bahar Η σιωπή των Άλλων (El silencio de otros), το οποίο επίσης έλαβε το ποσό των 1.000 ευρώ από τους διοργανωτές.
Η ταινία μας μεταφέρει στην Ισπανία όπου 40 χρόνια μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας οι πληγές δεν έχουν επουλωθεί, όσο το εθνικό αφήγημα αποσιωπά τα απάνθρωπα εγκλήματα του φρανκικού καθεστώτος. Ένα γενναίο και συγκινητικό ντοκιμαντέρ σε σκηνοθεσία των Almudena Carracedo και Robert Bahar, που καταγράφει, επί μία επταετία, τον αγώνα των επιζώντων ενάντια στη λήθη που επιβάλλει το κράτος.
Ως ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ψηφίστηκε η πρώτη σκηνοθετική προσπάθεια του Πάνου Δεληγιάννη που έφερε τον τίτλο Príncipes Felizes – Happy Princes – Ευτυχισμένοι Πρίγκιπες.
Το ίδιο ντοκιμαντέρ τιμήθηκε και από τα μέλη της Κριτικής Επιτροπής του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου στο Ναύπλιο, που αξιολόγησε τα ελληνικά ντοκιμαντέρ και του έδωσε το δικό του βραβείο.
Από την καρδιά μιας φαβέλας του Ρίο έως το Άγαλμα του Χριστού Λυτρωτή, το θέατρο ανοίγει τα φτερά μιας ομάδας παιδιών για …μια ελεύθερη πτήση πάνω από τους φόβους, τα όνειρά τους και τις ακραίες αντιφάσεις της πόλης τους, όπου όπλα και κρουστά χτυπάνε στον ίδιο ξέφρενο ρυθμό.
ΙΣΟΤΗΤΑΣ
ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ της ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ του φεστιβάλ από την Κριτική επιτροπή της οποίας μέλη ήταν, η Iara lee, ο Robert Rombout και η Στέλλα Θεοδωράκη, σε ταινίες που αναδεικνύετε το ζήτημα των έμφυλων σχέσεων. H Κριτική Επιτροπή είδε τις 14 διαγωνιζόμενες ταινίες με εξαιρετικό ενδιαφέρον και εκτίμησε την πολυσχιδή τους αντιμετώπιση σε εξαιρετικά δύσκολα θέματα, που αφορούν την ανθρωπότητα και που υπονομεύουν την Ισότητα και την έννομη τάξη της.
«Θέλοντας να δηλώσουμε την εναντίωσή μας στον τρόπο που εξοντώνουν, βασανίζουν και σκοτώνουν τις γυναίκες τα συστήματα ισχυρών πολιτικών, θρησκευτικών, και οικονομικών κατευθύνσεων, αποφασίσαμε να δώσουμε το ένα από τα δύο βραβεία Ισότητας στο Maid in Hell, ελληνικός τίτλος Υπηρέτρια στην Κόλαση, Søren Klovborg, Δανία. Η ταινία αφορά τη διακίνηση υπηρετριών με κατ’ αρχήν σκοπό μια πιο εύπορη ζωή που καταλήγει σ’ εφιάλτη. Η γυναίκα σκλάβος, από χώρες της Ασίας και της Αφρικής, χωρίς προσωπική ζωή, χωρίς διαβατήριο, χωρίς νόμιμα δικαιώματα, καταλήγει μέσω διακινητών σε πλούσιους εργοδότες Οι αυτοκτονίες αθρόες. Ο κυνισμός των διακινητών απέναντι στις γυναίκες που πέφτουν από τα μπαλκόνια για να σωθούν απίστευτος. “Που πάνε;”, λέει ένας από αυτούς. “Νομίζουν πως έχει πισίνα από κάτω;”. Το “δίκαιο” του ισχυρού καταστρέφει κάθε πολιτισμό, κάθε ανθρώπινη ύπαρξη που δεν μπορεί να αντισταθεί» δήλωσαν οι Iara lee και Robert Rombout που παρουσίασαν τα βραβεία.
- Maid in Hell (Why Slavery Series) του Søren Klovborg: Οι οικιακές βοηθοί που έρχονται στη Μέση Ανατολή
συνήθως καταλήγουν φυλακισμένες στα σπίτια που δουλεύουν για χρόνια χωρίς τα
διαβατήριά τους και χωρίς ελπίδα διαφυγής.
Η ταινία ντοκιμαντέρ Maid In Hell, μαζί με 5 ακόμη ντοκιμαντέρ, είναι μέρος της παγκόσμιας εκστρατείας” Why Slavery“, που παράγεται από το The Why, με στόχο την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σύγχρονη δουλεία και εμπορία ανθρώπων που εξακολουθεί να υπάρχει σήμερα. - What colour is this world / Τι χρώμα έχει αυτός ο κόσμος / какъв цвят има този свят της Ralitza Dimitrova. Η ταινίαεξιστορεί τον σύντομο βίο της ποιήτριας Danila Stoyanova από τη Βουλγαρία που πέθανε στα 23 της και μιλούσε για τη ζωή, το θάνατο και την αναγέννηση μέσω της ποίησής της. Τριανταπέντε χρόνια μετά οι φίλοι της βρίσκουν το νόημα στις δικές τους ζωές μέσω των αναμνήσεων της και της πνευματική της παρακαταθήκης.
Η κριτική επιτροπή γοητεύτηκε από το αφιέρωμα στην Βουλγαρικής καταγωγής ποιήτρια, Ντανίλα Στρογιάνοβα (Σόφια 1961-Παρίσι 1984). Είναι το πορτραίτο μια γυναίκας που πέθανε τραγικά σε μια νεαρή ηλικία μετά από μάχη με τον καρκίνο. Η Ντανίλα δεν σταμάτησε ποτέ να γράφει, ούτε στις τελευταίες της στιγμές. Αυτό το ποιητικό ντοκιμαντέρ πλησιάζει τον ποιητικό κόσμο της και δίνει σε αυτό το ξεχασμένο υλικό μια νέα υπόσταση. Η ταινία μπορεί να μην σώσει τον κόσμο αλλά είναι μια συγκινητική και αληθινή ταινία, μάλλον χαμηλού κόστους αλλά που γοητεύει τις αισθήσεις μας.
ΤΙΜΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
Τα εξαιρετικά φετινά ντοκιμαντέρ, η ποιότητα δουλειάς και τα ηχηρά μηνύματα που μετέφεραν οδήγησαν την Επιτροπή στην απόφαση να δώσει τιμητική διάκριση σε δυο ταινίες, στο ντοκιμαντέρ «Χορεύοντας με τη Μόνικα/ Dancing with Monica» της σκηνοθέτριας Anja Dalhoff και στο ντοκιμαντέρ «Hell and Hope /Κόλαση και Ελπίδα» του σκηνοθέτη Amish Srivastava.
Η ταινία «Χορεύοντας με τη Μόνικα», αποκαθηλώνει την ξεπερασμένη αντίληψη ότι οι πόρνες είναι συλλήβδην κακοί άνθρωποι. Το φιλμ δεν μπαίνει καθόλου στην κλισέ αντίληψη της πορνογραφίας αλλά προσεγγίζει την ανθρώπινη πλευρά του να εργάζεται μια γυναίκα ως πόρνη.
Όσο για την ταινία «Hell and Hope /Κόλαση και Ελπίδα» του Amish Srivastava, βασίζεται στις καταθέσεις μερικών κοριτσιών Γιαζίντι που είχαν απαχθεί από το Ισλαμικό Κράτος. Η αναρχία και η έλλειψη νομικού συστήματος υπό την κατοχή του Isis έφερε μεγάλα δεινά (βια, σκλαβιά και βιασμούς). Η ταινία δείχνει την κλεμμένη αθωότητα, τον τρόμο και την σύγχυση αυτών των νεαρών κοριτσιών που πια ζουν στη Γερμανία πολύ μακριά από εκεί που γεννήθηκαν. Επίσης δείχνει ότι από τη μια μέρα στην άλλη μπορούμε να χάσουμε τον κόσμο μας, την ζωή μας και την ελευθερία μας.
Το Φεστιβάλ κάθε χρόνο βελτιώνεται και γίνεται γνωστό σε ολοένα και περισσότερο κόσμο εντός και εκτός συνόρων! Σε αυτό συμβάλει η προσπάθεια των διοργανωτών να βελτιώνουν συνεχώς το οργανωτικό μέρος, να κάνουν μεγαλύτερη και ορθότερη έρευνα ως προς τις ταινίες που επιλέγονται να προβληθούν αλλά και τα πρόσωπα που επιμελούνται την κάθε λεπτομέρεια.
Η κα Πετροπούλου ευχαρίστησε τους εθελοντές που αποτέλεσαν την «ραχοκοκαλιά» της διοργάνωσης Φέτος είχε πολύ περισσότερους εθελοντές από κάθε άλλη χρονιά από Καλαμάτα, Αθήνα, Ναύπλιο, Θεσσαλονίκη. Όλοι μαζί πάλεψαν πολύ γι’ αυτό το αποτέλεσμα!
Ο λόγος για τους: Σοφία Πουλουπάτη, Λένα Παπαδοπούλου, Ναντιάννα Κουτίβα, Κυριάκος Λιαράκος, Αθηνά Ζώτου, Αντωνία Πτερνέα, Φλωρεντία Καούρη, Γιώργο Ποταγά, Μάνο Καλαφατέλη, Δάμωνα Βλάχο, Ευανθία Κυριαζή, Μαρία Σιαμάτρα, Ναταλία Ζήκου, Γιάννη Κουρτέση, Κωνσταντίνο Μέτσο, Παιδη Βασίλη, Μαριλένα Ρήγα, Μαρία Παπαδοπούλου, Νικόλα Κοψαχείλη, Αννέτα Καλλέργη, Χάρη Δούση, Μαρία Μήτρου, Κωνσταντίνο Νέζη, Αθηνά Νικολακοπούλου, Δέσποινα Κουτσογκίλα, Ιουλία Μακαρούνη, Λίτσα Τσατσοπούλου, Κωνσταντίνα Ρόντου, Ντίνα Σοτάκη, Γεωργία Μουτσούλα, Έμη Άμπνεζ, Σωτήρη Θεοδωρόπουλο, Γιάννη Μανωλούδη, Σίσσυ Τριάντου, Νίκο Μανίτσα, Νάντια Ξυνού, Louise Douro, Akram Shaib, Paul Seil.
Το Φεστιβάλ έχει ανάγκη από μεγαλύτερη βοήθεια και περισσότερη σταθερότητα. Δίνουν την ψυχή τους οι διοργανώτες για μια όμορφη, ποιοτική και άρτια διοργάνωση και κάθε χρόνο χαίρουν μεγαλύτερης αναγνωρισιμότητας από καλλιτέχνες και κόσμο, που συμμετέχει. Παρόλα αυτά, δίδεται η αίσθηση πως δεν υπάρχει ορθή κατανόηση από τους τοπικούς φορείς ως προς την σημασία, το βεληνεκές και φυσικά το κόστος του Φεστιβάλ αυτού.
Ειδικά φέτος, που το υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε την διακοπή του ΕΣΠΑ, το φεστιβάλ στερήθηκε τη βασική του χρηματοδότηση και ήταν εντονότερο το πρόβλημα και η βοήθεια που έλαβε ήταν σαφώς αδύνατον να καλύψει εξ ολοκλήρου τις ανάγκες. Είναι κρίμα ειδικά όταν βλέπουμε να δίδονται χρηματοδοτήσεις σε άλλα πολιτιστικά γεγονότα κι όχι σε κάτι τόσο μεγάλο όπως αυτό το Φεστιβάλ που ξεφεύγει από τα όρια της πόλης, του νομού αλλά και της χώρας. Τα ποσά που δόθηκαν φέτος ως ενίσχυση φανέρωσαν πως δεν έχει γίνει αντιληπτό το μέγεθος της προσπάθειας και οι περαιτέρω δυνατότητες της διοργάνωσης.
Κέντρο Δημιουργικού Ντοκιμαντέρ Καλαμάτας
