Πολύς λόγος γίνεται τον τελευταίο καιρό γύρω από τον όρο “έξυπνη πόλη” ή όπως έχουμε συνηθίσει να τον ακούμε ως “Smart City”. Στην πράξη η έξυπνη πόλη δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από την χρήση τεχνολογικών καινοτομιών προκειμένου να εξυπηρετούνται καλύτερα οι πολίτες, να επιτελούνται με ευκολία και με τη μέγιστη δυνατή συμμετοχή οι σκοποί για τους οποίους οργανώνεται αυτοδιοικητικά μια πόλη, για κοινωνική ευημερία και οικονομική ανάπτυξη.
Όμως, θα πρέπει να κάνουμε ένα βήμα παρακάτω από την πεπατημένη και να εντοπίσουμε και όρους που θα μιλούν για ισότητα και δικαιοσύνη, για συμμετοχή και καλύτερη καθημερινότητα, για βέλτιστη εξυπηρέτηση των πολιτών με σκοπό, όραμα και μέλλον. Κυρίως, να προσδιορίσουμε ότι το μεγάλο στοίχημα για μια πόλη είναι να έχει την μεγάλη θέληση να υιοθετήσει εκτεταμένα τεχνολογίες αιχμής στις υπηρεσίες της και στην καθημερινότητα των πολιτών της.
Τα πλεονεκτήματα είναι μεγάλα. Η τεχνολογία σε μια έξυπνη πόλη είναι σε θέση να μας βοηθήσει να προβλέψουμε και να προστατευτούμε από καταστροφικά φαινόμενα, όπως πλημμύρες, φωτιές και σεισμούς, με την εκτεταμένη χρήση αισθητήρων που μπορούν να μεταδίδουν ειδοποιήσεις και προβλήματα
Η τεχνολογία σε μία έξυπνη πόλη μπορεί να μας βοηθήσει να κάνουμε μεγαλύτερη οικονομία με τη χρήση λαμπτήρων που ανάβουν με αισθητήρες φωτός, με τη χρήση αισθητήρων για το πότισμα των δημόσιων χώρων, με τη χρήση λαμπτήρων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης, με τον εντοπισμό διαρροών νερού και βλαβών.
Η τεχνολογία σε μία έξυπνη πόλη βοηθά στην ταχύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών από τις δημόσιες υπηρεσίες με την κατάργηση της χρήσης εντύπων (χαρτιού) για ενδοϋπηρεσιακές συναλλαγές, με τη χρήση ηλεκτρονικής υπογραφής, με την εξυπηρέτηση υποθέσεων μέσω διαδικτύου, με την εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων στα οχήματα του δήμου ώστε να γίνεται καλύτερος έλεγχος και ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης καυσίμων, με παράλληλα γρηγορότερη διεκπεραίωση των προβλημάτων. Παράλληλα βοηθά και προάγει τη συμμετοχική δημοκρατία μετατρέποντας του πολίτες από απλούς αποδέκτες αποφάσεων και δράσεων σε ενεργούς πολίτες, σε πολίτες που νοιάζονται και πράττουν για την πόλη τους.
Γίνεται δικαιότερη προς τους πολίτες προσπαθώντας για την καλύτερη δική τους εξυπηρέτηση και την επίλυση των προβλημάτων τους, με γνώμονα το κοινό καλό, την ευημερία και την ανάπτυξη, και παρέχοντας τα απαραίτητα εκείνα εργαλεία ώστε οι πολίτες να γίνουν περισσότερο ενεργοί και ευαισθητοποιημένοι.
Η έξυπνη πόλη παρέχει στους πολίτες της άμεση ενημέρωση για συμβάντα στην πόλη και ειδικότερα στους δρόμους της πόλης (χαλασμένα φανάρια, εργασίες σε εξέλιξη, διακοπές ρεύματος και νερού), καθώς και εναλλακτικές λύσεις βελτίωσης της καθημερινότητας.
Μία έξυπνη πόλη παρέχει υποδομές, τόσο στους πολίτες της όσο και σε ανθρώπους που θέλουν να ζήσουν και να επιχειρήσουν σε αυτή τόσο σε φυσικό επίπεδο (π.χ. υποδομή δικτύου), όσο και σε τεχνολογικά πρακτικό επίπεδο (π.χ. παροχή δεδομένων).
Μία έξυπνη πόλη ξέρει ακριβώς τι παράγει, γνωρίζει ακριβώς τι ανάγκες έχει, ξέρει που και πως απλώνεται η επιχειρηματικότητα, τι μορφές έχει και προσπαθεί να καταλάβει – με δεδομένα – πως θα μεταλλαχθεί. Μια έξυπνη πόλη μπορεί πολύ πιο εύκολα να τροφοδοτήσει με δεδομένα τις επιχειρήσεις για να τις βοηθήσει να γίνουν πιο ανταγωνιστικές, μπορεί να στηρίζει νέες προσπάθειες και μπορεί να οργανώσει την πόλη ώστε οι τοπικές και οικογενειακές επιχειρήσεις να μεγιστοποιούν την αποδοτικότητά τους και ταυτόχρονα χωρίς να διαταράσσουν τον αστικό ιστό, να ενσωματώνονται πλήρως στην κοινωνική ζωή της πόλης.
Μία έξυπνη πόλη μαζεύει τόνους δεδομένων με τα οποία μπορεί τόσο να τροφοδοτήσει την κλασσική επιχειρηματικότητα, όσο και να προκαλέσει και να ενισχύσει νέα επιχειρηματικά μοντέλα, αυτό που αφηρημένα ονομάζουμε start up. Μια έξυπνη πόλη θα μπορούσε να αποτελεί την βάση αυτού που θα αποκαλούσαμε αστικό καινοτόμο επιχειρηματικό οικοσύστημα και θα έθετε τις προδιαγραφές για μια βιώσιμη και ισορροπημένη επιχειρηματική κουλτούρα.
Και τέλος, μία έξυπνη πόλη δημιουργείται για να είναι δίκαιη, να είναι απόλυτα προσβάσιμη σε όλους και να δίνει ευκαιρίες σε όλους τους πολίτες της για συμμετοχή στην εξέλιξη, στην ανάπτυξη και στην συνδιαμόρφωση της πόλης τους. Μία έξυπνη πόλη γνωρίζει πως να σχεδιάζει το μέλλον της και να στηρίζει τις παραγωγικές δυνάμεις της, αλλά και φροντίζει τους πιο αδύναμους και απομονωμένους με σεβασμό, παιδεία και πολιτισμό.
Σε μια έξυπνη πόλη το δεδομένο και το αυτονόητο είναι η πραγματικότητα και όχι κάτι ιδεατό. Μία έξυπνη πόλη δεν υπάρχει στα χαρτιά, αλλά δοκιμάζεται με σάρκα και οστά στην πράξη, επιδιώκοντας να έχει πολίτες που βλέπουν το μέλλον, έχουν όραμα, όρεξη για δημιουργία, είναι παραγωγικοί και ξέρουν ότι σε κάθε τους βήμα θα μπορεί η πόλη τους να τους στηρίξει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Δρ. Βασίλης Πουλόπουλος, Μηχανικός Η/Υ και Πληροφορικής, MSc, PhD
Ηλίας Καλφακάκος, Οικονομολόγος
Μέλη «Καλαμάτα 2030»