Είναι απολύτως σεβαστή η επιθυμία κάθε Έλληνα πολίτη να συμμετάσχει σε όποιο συλλαλητήριο και να έχει οποιαδήποτε άποψη στα περί της ονομασίας του Κράτους των Σκοπίων (FYROM). Όμως, ποια πρέπει να είναι η στάση της Εκκλησίας και πώς αυτή αποφασίζεται;
Πρέπει να υπάρχει η θεσμική στήριξη της Εκκλησίας στα συλλαλητήρια και μάλιστα με την συμμετοχή και παρουσία των επισκόπων Της; Ή «η διοργάνωση των συλλαλητηρίων είναι παντελώς διαφορετική και ξένη προς τον όλο θεσμό της Εκκλησίας», με κίνδυνο «να αλλοιωθούμε εκκλησιολογικά και να εκφυλιστούμε σε μια “θεραπαινίδα” διαφόρων ομάδων, πολλές φορές άγνωστης ιδεολογίας, τοποθέτησης και αρχών αλλά και επιδιωκόμενων σκοπιμοτήτων», όπως επισημαίνει ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος.
Άραγε, με τη στάση της αυτή, η Ιερά Σύνοδος ανταποκρίνεται στην «Ιερή ευθύνη της εκκλησίας να διακονεί την ενότητα όλων των Ελλήνων αδιακρίτως», που επικαλείται, ή καλλιεργεί τη διχόνοια στον Ελληνικό Λαό;
Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω πόσοι και ποιοι από τους 88 Ιεράρχες των μητροπόλεων της Εκκλησίας της Ελλάδας, είναι υπέρ ή κατά των συλλαλητηρίων για την Μακεδονία και πόσοι και ποιοι είναι αντίθετοι με τη σύνθετη ονομασία για το κράτος των Σκοπίων.
Εκείνο που γνωρίζουμε είναι ότι η Εκκλησία της Ελλάδος, μετά από ομόφωνη απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της 161ης συνοδικής περιόδου (2017 – 2018) και μετείχε στο συλλαλητήριο για τη Μακεδονία στο Σύνταγμα και αναγνώστηκε μήνυμά της, το οποίο μετέφερε προς τους συγκεντρωθέντες ο εκπρόσωπος Τύπου της Συνόδου, Μητροπολίτης Σύρου, Τήνου, Άνδρου, Κέας και Μήλου, Δωρόθεος.
Οι Ιεράρχες που πήραν αυτήν την ομόφωνη, όπως τονίζεται, απόφαση, εκτός από τον πρόεδρό της, Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο, είναι 12 ακόμη Μητροπολίτες:
- Σύρου, Τήνου, Άνδρου, Κέας και Μήλου, Δωρόθεος
- Χαλκίδος, Χρυσόστομος
- Νέας Σμύρνης, Συμεών
- Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων, Νεκτάριος
- Γλυφάδας, Ελληνικού, Βούλας, Βουλιαγμένης και Βάρης, Παύλος
- Θήρας, Αμοργού και Νήσων, Επιφάνιος
- Δράμας, Παύλος
- Σισανίου και Σιατίστης, Παύλος
- Πολυανής και Κιλκισίου, Εμμανουήλ
- Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης, Ιωάννης
- Χίου, Ψαρών και Οινουσσών, Μάρκος
- Νικοπόλεως και Πρεβέζης, Χρυσόστομος
Με το μήνυμά της η Ιερά Σύνοδος αφού αρχικά επιχειρεί να αποτινάξει οποιαδήποτε κατηγορία σύνδεσης της παρουσίας της στο συλλαλητήριο με κομματικά κίνητρα, αναφέρει ότι «η εκκλησία της Ελλάδος θεωρεί ότι κάθε έκφραση υπερασπίσεως των δικαίων της Μακεδονίας είναι πέρα και έξω από κομματικούς σκοπούς».
Η Ιερά σύνοδος των «13», που ομιλεί για λογαριασμό των 95 Μητροπολιτών, σημειώνει στο μήνυμά της πως η Εκκλησία «δεν μπορεί να αποδεχθεί τον όρο Μακεδονία, ή όποιο άλλο παράγωγο, ως συστατικό του ονόματος άλλου κράτους», επειδή «έχει μαρτυρήσει με το λόγο και το αίμα κλήρου και λαού την ελληνικότητα της Μακεδονίας από αρχαιοτάτων χρόνων».
Και δεν φτάνει το ότι η Εκκλησία με την απόφαση των 13 Ιεραρχών, «ρίχνει λάδι στη φωτιά» εντείνοντας την διχόνοια, δίνει το δικαίωμα να κατηγορείται ότι όχι μόνο “κρατά τα μπόσικα” κάποιων πολιτικών κομμάτων, ακόμα και ακροδεξιών, αλλά και πως συμπλέει μαζί τους, προκαλώντας με τη στάση της μια μικρή, ή μεγαλύτερη μερίδα του ελληνικού λαού. Μάθαμε από το μήνυμά της προς τους συγκεντρωθέντες στο Σύνταγμα, πως «Ιερή ευθύνη της εκκλησίας είναι να διακονεί την ενότητα όλων των Ελλήνων αδιακρίτως», ενώ επισημάνθηκε «η ανάγκη αντιμετωπίσεως του όλου θέματος με όρους εθνικής συναίνεσης, συνεννόησης και ομοψυχίας». Είναι τόσο δύσκολο να αντιληφθούν, ότι με τη στάση τους καλλιεργούν τη διχόνοια και κάθε άλλο παρά σφυρηλατούν την ενότητα του λαού, ή μας κοροϊδεύουν; Και ακόμα, ότι δίνουν δικαιώματα να κατηγορείται η Εκκλησία ότι συμπλέει ακόμα και με την ακροδεξιά;
Δεν ξεπερνά η Εκκλησία τα εσκαμμένα, όταν -όπως επί εποχής Χριστόδουλου- επιδιώκει να ασκήσει διπλωματία και πολιτική; Ξεχνά η Εκκλησία ότι αυτή η δικαιοδοσία ανήκει στην Κυβέρνηση κατά κύριο λόγο και στα πολιτικά κόμματα κατά δεύτερον και πως δεν είναι αυτός ο ρόλος της;
Και να πεις πως δεν υπάρχει άλλη άποψη… Αλλά ποιος ακούει σήμερα τις πιο ψύχραιμες φωνές, ακόμα και μέσα στην Εκκλησία, όπως αυτή του Μητροπολίτη Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου, που επίμονα τον τελευταίο καιρό δημόσια τοποθετείται κατά της συμμετοχής της Εκκλησίας στα συλλαλητήρια, τονίζοντας «Τι γυρεύει η εκκλησία στο θολό “παζάρι” των συλλαλητηρίων;» (διαβάστε εδώ).
«Ο καταιγισμός δηλώσεων, υποδείξεων, προτροπών, «αναταράξεων» εκκλησιαστικών, συνηγορούν ή μάλλον επιβεβαιώνουν, ότι -δυστυχώς- και παρά τις όποιες διευκρινιστικές προσεγγίσεις της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της 26ης Ιανουαρίου ε.έ., κινούμεθα στο επικίνδυνο όριο της εκκοσμίκευσης και του εκπροτεσταντισμού του εκκλησιαστικού μας ήθους», αναφέρει σε αυτήν ο Μητροπολίτης.
Ανατρέχοντας στα «συλλαλητήρια ή λαοσυνάξεις» οργάνωσε η Εκκλησία της Ελλάδος τα «“εξαργύρωσε”, αρκετές δεκαετίες αργότερα, πολύ ακριβά», ενώ συμπληρώνει ότι «στην παρούσα συγκυρία, σύνολη η διοργάνωση των συλλαλητηρίων είναι παντελώς διαφορετική και ξένη προς τον όλο θεσμό της Εκκλησίας».
Ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας γίνεται πιο συγκεκριμένος, θέτοντας 4 ερωτήματα:
- Ποιοι είναι άραγε οι “άθεσμοι” οργανωτές των συλλαλητηρίων; Επιτρέπεται, να σταθεί θεσμικά δίπλα τους η Εκκλησία, ως “θεραπαινίδα”; Ξεχνάμε, ότι η Εκκλησία εκφράζει το όλον και όχι το μέρος, με το οποίον δεν μπορεί να ταυτίζεται ;
- Ποιους εκπροσωπούν οι “άγνωστοι” συνδιοργανωτές, οι οποίοι επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν τη θεσμική Εκκλησία και να την “καπελώσουν“ για την ικανοποίηση δικών τους πολιτικών σκοπιμοτήτων;
- Ποιοι είναι οι ανεύθυνοι εκείνοι ομιλητές, τους οποίους μάλιστα εξουσιοδοτούν επιπόλαια και ανεπίγνωστα κάποιοι επίσκοποι, για να διαβάσουν προς τον λαό το προσωπικό τους μήνυμα;
- Ποιος είναι όμως και εκείνος ο εκκλησιολογικά ανυπόστατος συνδικαλιστικός οργανισμός ιερέων – κληρικών, ο οποίος προτρέπει τους κληρικούς να συμμετάσχουν σε ένα συλλαλητήριο, για το οποίο η Εκκλησία θεσμικά έχει ήδη αποφανθεί;
Ο κ. Χρυσόστομος, αφού διευκρινίζει ότι θεωρεί «σεβαστή την επιθυμία κάθε Έλληνα πολίτη να συμμετάσχει σε οποιοδήποτε συλλαλητήριο», ερωτά: «Πρέπει όμως να αναζητείται η θεσμική στήριξη της Εκκλησίας και μάλιστα με την συμμετοχή και παρουσία των επισκόπων Της;», επισημαίνοντας τον κίνδυνο «να αλλοιωθούμε εκκλησιολογικά και να εκφυλιστούμε σε μια “θεραπαινίδα” διαφόρων ομάδων, πολλές φορές άγνωστης ιδεολογίας, τοποθέτησης και αρχών αλλά και επιδιωκόμενων σκοπιμοτήτων».
Ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας υπογραμμίζει πως «οποιεσδήποτε ενθουσιαστικές τάσεις θα πρέπει να περιοριστούν, προκειμένου να διαφυλάξουμε τον θεσμικό ρόλο της Εκκλησίας μέσα στην κοινωνία» και συμπληρώνει πως «ο ιστορικός, αποφασιστικός και πρωτοποριακός ρόλος της Εκκλησίας στους αγώνες του Έθνους δεν αναγνωρίζεται, ούτε καταξιώνεται στα συλλαλητήρια. Όταν μάλιστα τα συλλαλητήρια αυτά διοργανώνονται, προκειμένου να εξυπηρετηθούν πρόσωπα και σκοπιμότητες “έξωθεν και έσωθεν”, τότε η Εκκλησία δεν μπορεί να έχει λόγο συμμετοχής, ούτε και τρόπο παρουσίας».
Κλείνοντας, προτρέπει την Εκκλησία να προβληματιστεί «λίγο περισσότερο και ας αναλογιστούμε το μέλλον του θεσμού και όχι την εξέλιξη και ικανοποίηση των προσωπικών μας επιδιώξεων και οραματισμών !!!».
Να σημειωθεί, ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος “εξ αφορμής των συζητήσεων για το θέμα του ονόματος της FYROM, κάνει έκκληση προς όλους τους ενδιαφερομένους για νηφαλιότητα και αυτοσυγκράτηση, ώστε να αντιμετωπισθή το κρίσιμο και λεπτό αυτό θέμα ειρηνικά και με σύνεση».
Κι ακόμα, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει, στο συλλαλητήριο από τους 88 Μητροπολίτες πήραν μέρος 19, από τους οποίους οι 4 μέλη της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου.
Γ. Ξ.
