Τον Οκτώβριο 2016, ενόψει των επερχόμενων εκλογών στις ΗΠΑ, ο Jules Stewart δημοσίευσε στον Guardian μια υπενθύμιση για το μυθιστόρημα “It Can’t Happen Here” του Sinclair Lewis από το 1935, που – δυστυχώς – παραμένει επίκαιρο, τόσο στις εκλογές του 2016 που έφεραν τον Τραμπ και τον Τραμπισμό στην Προεδρία των ΗΠΑ, όσο και στις σημερινές ενδιάμεσες εκλογές! (Κώστας Α. Μαρκάκης)
Του Jules Stewart* | Κυρ 9 Οκτ 2016
Το It Can’t Happen Here του Sinclair Lewis παρουσιάζει έναν αντιήρωα που συγκεντρώνει την υποστήριξη των θυμωμένων ψηφοφόρων στην όχθη της φλογερής ρητορικής, του τρομοκρατικού λαϊκισμού και του αντιμεξικανικού αισθήματος. Ακούγεται οικείο?
Εάν η προεδρική εκστρατεία των ΗΠΑ μεταδίδει μια εξωπραγματική αίσθηση, αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι έχει τις ρίζες της στη μυθοπλασία. Το 1935, ο Sinclair Lewis κάθισε να γράψει ένα μυθιστόρημα για την πολιτική ριζοσπαστικοποίηση και την κοινωνική αναταραχή στις ΗΠΑ που πλήττονται από την κατάθλιψη. Αυτό που προέκυψε μετά από τέσσερις μήνες πυρετωδών εργασιών ήταν το It Can’t Happen Here, ένα τρελό μπεστ σέλερ που πούλησε γρήγορα περισσότερα από 300.000 αντίτυπα.
Ο Lewis θορυβήθηκε από αυτό που διαμορφωνόταν στη χώρα. Το New Deal είχε δώσει μια ψεύτικη αίσθηση αισιοδοξίας στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, αν όχι στα εκατομμύρια που έκαναν ουρές στις κουζίνες. Η προσφορά χρήματος περιορίστηκε εν αναμονή ενός διαρκούς ράλι, οι κρατικές δαπάνες περικόπηκαν και οι φόροι αυξήθηκαν. Ως αποτέλεσμα, οι ΗΠΑ ωθήθηκαν στο κατώφλι μιας διπλής ύφεσης, με τη μεταποίηση να επιστρέφει στα επίπεδα του 1934 και την ανεργία να αυξάνεται κατά 5%.
Αυτό δημιούργησε πρόσφορο έδαφος για τον πάστορα Charles Coughlin, τον Huey Long, τον William Randolph Hearst και άλλους φανατικούς να διαδώσουν το ευαγγέλιο του φανατισμού. Δεν ήταν φευγαλέα αντίδραση: την παραμονή του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου, η Γερμανοαμερικανική Ένωση μάζεψε περισσότερους από 20.000 μαχητές στο Madison Square Garden στη Νέα Υόρκη για μια συγκέντρωση υπέρ του Χίτλερ. Προκαλώντας άγρια χειροκροτήματα, ο ηγέτης τους, Fritz Kuhn, χλεύασε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ ως Franklin D «Rosenfeld».
Ο αντιήρωας του Lewis είναι ο αδαής δημαγωγός Berzelius “Buzz” Windrip, ο οποίος κερδίζει τις εκλογές του 1936 με την υποστήριξη εκατομμυρίων εξαθλιωμένων και θυμωμένων ψηφοφόρων. Παρέλασαν κρατώντας πλακάτ που έγραφαν: «Είμαστε ανακουφισμένοι. Θέλουμε να ξαναγίνουμε άνθρωποι. Θέλουμε τον Buzz!»
Ο Windrip θα μπορούσε να βασιστεί σε αρκετούς πρωταθλητές της πραγματικής ζωής που εμφανίζονται στο μυθιστόρημα, όπως ο μεγιστάνας του τύπου William Randolph Hearst. Το 1935, ο άνθρωπος που θεωρούνταν ευρέως υπεύθυνος για την ώθηση των ΗΠΑ στον ισπανοαμερικανικό πόλεμο διακήρυξε: «Όποτε ακούς έναν επιφανή Αμερικανό να αποκαλείται φασίστας, συνήθως μπορείς να αποφασίσεις ότι αυτός ο άντρας είναι απλώς ένας πιστός πολίτης που αγωνίζεται για τον αμερικανισμό».
Ο ήρωας του Lewis, ο δημοσιογράφος της Νέας Αγγλίας Doremus Jessup, παρευρίσκεται σε μια συγκέντρωση του Windrip στο Madison Square Garden. Ο Τζέσαπ αναφέρει ότι η ρητορική του Windrip ήταν ακαταμάχητη στους χιλιάδες καταπιεσμένους θαυμαστές του. Αργότερα δεν θυμάται ούτε μια λέξη που είπε ο Windrip. Αλλά δεν έχει σημασία: αν ο Windrip αντιφάσκει με τον εαυτό του, κάνει πίσω στην πολιτική ή απλώς εκτοξεύει έναν χείμαρρο ψεμάτων, τους λέει αυτό που θέλουν να ακούσουν. Κάθε Αμερικανός θα έχει εγγυημένο ελάχιστο εισόδημα 5.000 $ (88.000 $ σε σημερινά χρήματα), το Μεξικό που μισεί τις ΗΠΑ θα αντιμετωπιστεί αυστηρά και οι Εβραίοι τραπεζίτες θα τιμωρηθούν που έφεραν τη χώρα σε αυτό το χάος.
Ο Windrip αποκαλύπτει το μανιφέστο του 15 σημείων, το οποίο περιλαμβάνει «φυλάκιση ή θανατική ποινή» για όποιον υποστηρίζει τον κομμουνισμό και την αναγνώριση των Εβραίων ως «πλήρως αμερικανοποιημένων», εφόσον συνεχίζουν να υποστηρίζουν «τα ιδανικά μας». Αντικαταστήστε το «κομμουνιστής» με το «μουσουλμάνος» και το «εβραίος» με το «ισπανός» και εμφανίζεται μια δυσάρεστη εικόνα του τι συμβαίνει σήμερα στις ΗΠΑ.
Ο Windrip κερδίζει τις εκλογές. Διατάζει την εισβολή στο Μεξικό, μετά την οποία η νικηφόρα πολιτοφυλακή του επιστρέφει τραγουδώντας το When Johnny Comes Marching Home. Οι πολιτικοί αντίπαλοι συσσωρεύονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, ενώ μια πλημμύρα προσφύγων φεύγει πέρα από τα σύνορα προς τον Καναδά.
Τελικά, όμως, είναι μόνο ένα έργο μυθοπλασίας – και εκατομμύρια Αμερικανοί πιστεύουν ότι θα παραμείνει έτσι. Σταυρώστε τα δάχτυλά σας στις 8 Νοεμβρίου!. (σ.σ. του 2016)
Μετάφραση και επιμέλεια: Κωνσταντίνος Α. Μαρκάκης
(Δυστυχώς η μυθοπλασία του 1935 είναι η αποτρόπαια πραγματικότητα του σήμερα!)
* Ο Jules Stewart είναι ο συγγραφέας του Gotham Rising: New York in the 1930, που εκδόθηκε τον Νοέμβριο από την IB Tauris.
- Φωτό: Η συγκέντρωση της Γερμανοαμερικανής Ένωσης το 1939 για την υποστήριξη του ναζισμού στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης, είχε προβλεφθεί από το μυθιστόρημα του Lewis.
Φωτογραφία: NY Daily News/Getty Images
