Σήμερα απαιτείται λόγος σαφής, ξεκάθαρες δεσμεύσεις, ρεαλιστικό πρόγραμμα ανακούφισης της κοινωνίας και μετατροπή του σε παράταξη της ευρύτερης Αριστεράς που απλώνεται μέχρι τις παρυφές του Κέντρου.
Του Γιάννη Ανδρουλιδάκη
Το συνέδριο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.-Προοδευτική Συμμαχία προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον φίλων και αντιπάλων. Λογικό και αναμενόμενο. Πρώτα-πρώτα, γιατί είναι η ραχοκοκαλιά της αντιπολίτευσης, ένα εν δυνάμει κυβερνητικό κόμμα. Ύστερα, γιατί είχε δοθεί η εντύπωση ότι θα γίνει ένα είδος ξεκαθαρίσματος ανάμεσα στους λεγόμενους προεδρικούς και στα στελέχη της Ομπρέλας.
Επιπλέον, γιατί πολλοί ανέμεναν να δουν ποια πολιτικά χαρακτηριστικά θα αποκτήσει τελικά ο χώρος. Θα παραμείνει ένα κόμμα αριστερό και πλουραλιστικό ή θα αγκαλιάσει περισσότερο τη σοσιαλδημοκρατία και θα μετατραπεί σε αρχηγικό; Τελικά, όσα γράφονται αυτές τις μέρες για το συνέδριο, οι αναγνώσεις, οι εκτιμήσεις και τα συμπεράσματα, όπως είναι φυσικό, ποικίλλουν.
Μεγάλη συζήτηση έγινε αν ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είναι ανάγκη να μετατραπεί σε ένα κόμμα του αρχηγού, πράγμα που, κατά τους υποστηρικτές αυτής της άποψης, θα απελευθέρωνε τον κ. Τσίπρα από τα «δεσμά» των τάσεων. Πολλά φιλικά Μ.Μ.Ε. ερμήνευσαν την πρότασή του για εκλογή προέδρου και Κ.Ε από τη βάση ως μια μεγάλη ευκαιρία για κάτι τέτοιο. Μετεκλογικά, μάλιστα αναφέρονται σε κυριαρχία του προέδρου του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., αφού η άποψή του υπερψηφίστηκε με ποσοστό γύρω στο 74%. Αλήθεια, το πρόβλημα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α είναι να γίνει ένα αρχηγικό κόμμα; Ένα νέο ΠΑ.ΣΟ.Κ.; Δεν έχει επικεφαλής;
Από ποιον αμφισβητήθηκε επισήμως ο πρόεδρός του; Και αν υποθέσουμε ότι υπογείως γίνονται διεργασίες για τη διαδοχή του, αν ηττηθεί στις εκλογές, αυτές αυτομάτως θα διακόπτονταν, γιατί το κόμμα θα ήταν αρχηγικό; Το μεγάλο λάθος, και από ό,τι φαίνεται η σοβαρότερη αδυναμία του κ. Τσίπρα, είναι ότι επιτρέπει να μιλούν εξ ονόματός του διάφοροι ηδύλογοι, όπως στελέχη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., πρώην υπουργοί, βουλευτές, δημοσιογράφοι κ.λπ., οι οποίοι επιχειρούν να διαμορφώσουν πολιτική ατζέντα έξω από τα θεσμικά όργανα.
Στελέχη της Ομπρέλας από την άλλη, κυρίως προσκείμενα στον έχοντα «αστική αυτοπεποίθηση», κατά δήλωση του ιδίου, κ. Τσακαλώτο, έδωσαν την εντύπωση ότι δε χώνεψαν την ήττα για τον τρόπο εκλογής προέδρου και Κ.Ε. Στο τέλος του συνεδρίου έθεσαν δευτερεύοντα ζητήματα διαδικαστικού χαρακτήρα, απείλησαν με αποχώρηση και αποπειράθηκαν να ανταποδώσουν. Φοβούμενα την κομματική διεύρυνση που επιχειρείται προσπάθησαν να την εμποδίσουν με τρόπο άκομψο πολιτικά, δίνοντας την εικόνα ότι στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. υπάρχουν σπαρασσόμενες φυλές και οπλίζοντας τους κάθε λογής επικριτές των τάσεων με επιχειρήματα.
Πραγματικά αποτελεί για τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. τροχοπέδη η παρουσία διαφορετικών πολιτικών ρευμάτων και η πολυφωνική δομή του; Κατηγορηματικά όχι. Το κόμμα αυτό έτσι κινήθηκε από τη δημιουργία του και έτσι χρειάζεται να παραμείνει. Η αντιπαράθεση ιδεών, ο πλουραλισμός των απόψεων μόνο θετικά μπορεί να συμβάλλει, όταν γίνεται μέσα σε ένα πλαίσιο που ορίζουν οι καταστατικές αρχές ενός κόμματος. Όταν οι διαφωνίες επιλύονται με τρόπο θεσμικό και δημοκρατικό. Όταν κυριαρχεί ο πολιτικός πολιτισμός και όχι η οπαδική συμπεριφορά. Όταν οι διαφορετικές εκτιμήσεις δεν οδηγούν σε ακραία σύγκρουση και δεν επικρατούν λογικές εξόντωσης της άλλης άποψης. Όταν οι τάσεις δε μετατρέπονται σε διασπαστικές ομάδες και δεν περιμένουν στη γωνία για τη ρεβάνς.
Τελικά είναι ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. έτοιμος μετά το συνέδριό του να διεκδικήσει εκ νέου την εξουσία; Όλα όσα αρνητικά έγιναν εκεί θα μείνουν πίσω; Η απάντηση είναι δύσκολη. Είναι ανάγκη κανείς να υπενθυμίσει ότι το 2022 ή το 2023 ελάχιστα μοιάζει με το 2015. Η Ν.Δ. κατρακυλά, αλλά ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. αντιμετωπίζεται από πολλούς με σκεπτικισμό και ως λύση ανάγκης. Η δυναμική του στην κοινωνία δεν έχει σχέση με εκείνη που υπήρχε τον Ιανουάριο του ’15.
Σήμερα απαιτείται λόγος σαφής, ξεκάθαρες δεσμεύσεις, ρεαλιστικό πρόγραμμα ανακούφισης της κοινωνίας και μετατροπή του σε παράταξη της ευρύτερης Αριστεράς που απλώνεται μέχρι τις παρυφές του Κέντρου. Στο εσωτερικό του χρειάζεται σεβασμός στις αποφάσεις που δημοκρατικά ψήφισε το συνέδριό του, διάλογος αλλά και ενότητα, σπάσιμο των μηχανισμών που λειτουργούν στα σπλάχνα του, περιορισμός των παθογενειών που απέκτησε κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής του τετραετίας. Καιρὸς δ’ ἐπὶ πᾶσιν ἄριστος (για όλα τα πράγματα υπάρχει ο σωστός χρόνος), μας λέει ο ποιητής Θέογνις από τον 6ο π.Χ. αι. Ας τον ακούσουν εκεί στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
* Ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης είναι εκπαιδευτικός στο 1ο Γυμνάσιο Καλαμάτας.