Σημαντικές αλλαγές υπέρ των εργαζομένων και κατά των απολύσεων φέρνει ο νόμος 4611 (ΦΕΚ Α 73) της 17ης Μάϊου 2019, για τη “Ρύθμιση οφειλών προς τους Φορείς Κοινωνικής ασφάλισης, τη Φορολογική Διοίκηση και τους Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, Συνταξιοδοτικές Ρυθμίσεις Δημοσίου και λοιπές ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές διατάξεις, ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων και άλλες διατάξεις”, που ψήφισε η Βουλή με τη διαδικασία του κατεπείγοντος.
Προηγουμένως, χρειάστηκε να περάσουν 20 ολόκληρα χρόνια, ώσπου η Βουλή των Ελλήνων να κυρώσει, τον Ιανουάριο του 2016, τον Αναθεωρημένο Ευρωπαϊκού Κοινωνικό Χάρτη (νόμος 4359, ΦΕΚ 5/20.01.2016), ο οποίος είχε υπογραφεί στο Στρασβούργο στις 3 Μαΐου 1996, δηλαδή επί κυβέρνησης Κ. Σημίτη, αλλά δεν είχε ποτέ κυρωθεί και ως εκ τούτου δεν είχε ισχύ στη χώρα μας. Στα 31 άρθρα του Αναθεωρημένου (το 2016) αυτού Ευρωπαϊκού Κοινωνικό Χάρτη, περιγράφονται τα δικαιώματα και οι αρχές που μπορούν να υλοποιούνται αποτελεσματικά προς όφελος των εργαζομένων.
Στη συνέχεια ήλθε ο νόμος 4611 (ΦΕΚ Α 73/17.05.19) που υλοποιεί τις διατάξεις του άρθρου 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη.
Η σημαντικότερη από τις προβλέψεις του Ν. 4611 που ψήφισε η Βουλή στις 17 Μαΐου 2019, έχει ν κάνει με τις απολύσεις των εργαζομένων. Κι ενώ μέχρι τώρα από τις διατάξεις των σχετικών νόμων η καταγγελία της εργασιακής σχέσης (αορίστου χρόνου) του εργαζομένου από τον εργοδότη ήταν αναιτιώδης, μετά την ψήφιση του προαναφερόμενου Νόμου «η καταγγελία της εργασιακής σχέσης θεωρείται έγκυρη, μόνο αν οφείλεται σε βάσιμο λόγο, κατά την έννοια του άρθρου 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4359/2016 (A΄ 5), έχει γίνει εγγράφως, έχει κατάβληθεί η οφειλόμενη αποζημίωση και έχει καταχωρηθεί η απασχόληση του απολυόμενου στα τηρούμενα για τον ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ) μισθολόγια ή έχει ασφαλιστεί ο απολυόμενος. Σε περίπτωση αμφισβήτησης, το βάρος επίκλησης και απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων έγκυρης καταγγελίας φέρει ο εργοδότης».
Ειδικότερα, στο κεφάλαιο Ε΄- Εργασιακές Διατάξεις, περιλαμβάνονται τα εξής άρθρα:
Άρθρο 48
Με το άρθρο αυτό, που στηρίζεται στο άρθρο 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, καθιερώνεται η αιτιολογημένη καταγγελία της εργασιακής σχέσης. Το βάρος επίκλησης και απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων έγκυρης καταγγελίας φέρει ο εργοδότης.
Το συγκεκριμένο άρθρο, αναφέρει τα εξής:
«Βάσιμος λόγος απόλυσης
Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του ν. 3198/1955 (Α΄ 98) αντικαθίσταται ως εξής:
“3. Η καταγγελία της εργασιακής σχέσης θεωρείται έγκυρη, μόνο αν οφείλεται σε βάσιμο λόγο, κατά την έννοια του άρθρου 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4359/2016 (A΄ 5), έχει γίνει εγγράφως, έχει κατάβληθεί η οφειλόμενη αποζημίωση και έχει καταχωρηθεί η απασχόληση του απολυόμενου στα τηρούμενα για τον ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ) μισθολόγια ή έχει ασφαλιστεί ο απολυόμενος. Σε περίπτωση αμφισβήτησης, το βάρος επίκλησης και απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων έγκυρης καταγγελίας φέρει ο εργοδότης.”».
Άρθρο 49
Με το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκαν προς όφελος των εργαζομένων τα άρθρα 658 και 659 του Αστικού Κώδικα που αφορούν στη Σύμβαση Εργασίας Ορισμένου Χρόνου (κυρίως τραπεζοϋπαλλήλους).
Ειδικότερα, το άρθρο αυτό μετά την αναθεώρησή του έχει ως εξής:
«Ευθύνη εργαζομένων κατά την εκτέλεση της εργασίας
1. Το άρθρο 652 του Αστικού
Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
“Άρθρο 652
Υποχρεώσεις του εργαζομένου
Ο εργαζόμενος οφείλει να εκτελέσει με επιμέλεια την εργασία που ανέλαβε. Ο
βαθμός της επιμέλειας του εργαζομένου κρίνεται με βάση τη σύμβαση, ενόψει του
είδους της ανατεθείσας εργασίας, της μόρφωσης ή των ειδικών γνώσεων που
απαιτούνται για την εργασία, καθώς και των ικανοτήτων και των ιδιοτήτων του
εργαζομένου που ο εργοδότης γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει.Ο εργαζόμενος ευθύνεται για τη ζημία που προξενείται στον εργοδότη από
δόλο. Σε περίπτωση πρόκλησης ζημίας στον εργοδότη από αμέλεια του εργαζομένου
κατά την εκτέλεση της εργασίας, το δικαστήριο μπορεί να απαλλάξει τον εργαζόμενο
από την ευθύνη, ιδίως σε περίπτωση ελαφριάς αμέλειας, ή να κατανείμει τη ζημία
μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου, καταλογίζοντας στον εργοδότη τη ζημία που
αναλογεί στον επιχειρηματικό του κίνδυνο ή που παρίσταται δυσανάλογη σε σχέση
με την ωφέλεια του εργαζομένου από τη σύμβαση.”.
2. Το άρθρο 679 του
Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
“Άρθρο 679
Παραίτηση του εργαζομένου από τα
δικαιώματά του
Είναι άκυρη η συμφωνία με την οποία περιορίζονται τα δικαιώματα του εργαζομένου
από τα άρθρα 656 έως 658, 659 παράγραφοι 2 έως 667, 668 εδάφια 2, 670, 674, 677
και 678 ή διευρύνεται η ευθύνη του εργαζομένου από το άρθρο 652.”».
Άρθρο 50
Με το συγκεκριμένο άρθρο, τροποποιούνται, επίσης, προς όφελος των εργαζομένων, οι διατάξεις του άρθρου 38 του νόμου 1892/1990 Α΄101 του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που αφορά στη μερική απασχόληση και στην εκ περιτροπής εργασία.
Το συγκεκριμένο άρθρο μετά την τροποποίησή του έχει ως εξής:
«Μερική απασχόληση και εκ περιτροπής εργασία
1. Το τελευταίο εδάφιο της
παραγράφου 1 του άρθρου 38 του ν. 1892/1990 (Α΄ 101) αντικαθίσταται ως εξής:“Αν η συμφωνία αυτή δεν καταρτιστεί εγγράφως ή δεν γνωστοποιηθεί εντός οκτώ
(8) ημερών από την κατάρτισή της στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, τεκμαίρεται η
πλήρης απασχόληση του μισθωτού.”.
2. Το τελευταίο εδάφιο
της παραγράφου 3 του άρθρου 38 του ν. 1892/1990 αντικαθίσταται ως εξής:
“Αν η συμφωνία αυτή δεν καταρτιστεί εγγράφως ή αν η συμφωνία ή η απόφαση του
εργοδότη δεν γνωστοποιηθούν εντός οκτώ (8) ημερών από την κατάρτιση ή τη λήψη
τους στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, τεκμαίρεται η πλήρης απασχόληση του
μισθωτού”.».
