“Οι ενδιαφερόμενοι και αρμόδιοι θα πρέπει να εξετάσουν σοβαρά το ενδεχόμενο ένταξης του ΤΕΙ και του Πανεπιστημίου σε ένα ισχυρό περιφερειακό ΑΕΙ, με συγχωνεύσεις ομοειδών Τμημάτων, κατάργηση άλλων και οπωσδήποτε συγκέντρωσή τους το πολύ σε δύο έδρες ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για συνέργειες”.
Αυτό αναφέρει στον αποχαιρετισμό του και σύντομο απολογισμό του Συμβουλίου Ιδρύματος του ΤΕΙ Πελοποννήσου, ο Πρόεδρός του Πάνος Καζάκος, Ομότιμος καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, κρίνοντας ότι «υπάρχουν περιθώρια για τομές που θα διασφαλίσουν το μέλλον του και θα αποτρέψουν τη διολίσθηση σε τροχιά στασιμότητας».
Ο κ. Καζάκος, θετικός στον απολογισμό του Συμβουλίου του ΤΕΙ, σημειώνει ότι «παρά τις αναπόφευκτες δυσκολίες, το Συμβούλιο του ΤΕΙ Πελοποννήσου κατάφερε να ανταποκριθεί αρκετά σε βασικές προσδοκίες του νόμου» και ως συμπέρασμα προσθέτει ότι «τελικά λίγα πράγματα μπορούν να αλλάξουν αν δεν το θελήσουν οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί».
Επίσης, ο Πρόεδρος, διαπίστωσε ότι ναι μεν υπάρχουν «”κατασκευαστικά ελαττώματα” στον θεσμό των Συμβουλίων, που ήταν δυνατό να διορθωθούν, ενώ αναφερόμενος στις δυσκολίες που αντιμετωπίστηκαν, αυτές τις προσδιόρισε ως εξής:
- οι ασάφειες και οι μεταβολές του αρχικού νόμου που τροφοδότησαν όπως και σε άλλους τομείς την αίσθηση μιας ρευστής κατάστασης,
- οι αναπόφευκτες επιφυλάξεις όσων είδαν τα Συμβούλια ως απειλή εσωτερικών ισορροπιών (και βολέματος)
Τέλος, αναφερόμενος στις «αλλαγές που δρομολογούνται» είπε ότι «χαρακτηρίζονται από έναν «άκριτο καταργητισμό» (για να χρησιμοποιήσω μια ήπια έκφραση του πρώην Πρύτανη του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Παπαθεοδώρου) που στέλνει τις δομές της παιδείας πολλά χρόνια πίσω, μολονότι ορισμένες αλλαγές ήταν αναγκαίες».
Αποχαιρετισμός – Απολογισμός
Συγκεκριμένα στον αποχαιρετισμό του και σύντομο απολογισμός του Συμβουλίου Ιδρύματος του ΤΕΙ Πελοποννήσου ο Πρόεδρός του Πάνος Καζάκος αναφέρει τα εξής:
«Αγαπητοί/τές συνάδελφοι,
Όπως γνωρίζετε έχουν δρομολογηθεί αλλαγές στη νομοθεσία για την Ανώτατη Παιδεία στις οποίες ανήκει και η κατάργηση των Συμβουλίων. Επομένως, η συνεδρίαση της 21.4.2015 ήταν η τελευταία μας. Σας αποχαιρετώ συνεπώς και κάνω έναν σύντομο απολογισμό.
Προσωπικά εκτιμώ ότι πολλές από τις αλλαγές που δρομολογούνται χαρακτηρίζονται από έναν «άκριτο καταργητισμό» (για να χρησιμοποιήσω μια ήπια έκφραση του πρώην Πρύτανη του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Παπαθεοδώρου) που στέλνει τις δομές της παιδείας πολλά χρόνια πίσω, μολονότι ορισμένες αλλαγές ήταν αναγκαίες.
Γνωρίζαμε βέβαια ότι η κατάργηση των συμβουλίων ήταν προγραμματική δέσμευση της νέας κυβέρνησης. Παραμείναμε όμως για να μη δημιουργηθούν τυπικά προβλήματα στη λειτουργία του Ιδρύματος.
Είναι δύσκολο να εκτιμήσω τι απέφερε ο καινοφανής θεσμός των Συμβουλίων. Η δική μας εμπειρία στο ΤΕΙ Πελοποννήσου ήταν ικανοποιητική μολονότι δεν μπορεί ίσως να υποστηριχθεί το ίδιο για όλα τα Συμβούλια. Το Συμβούλιο στο ΤΕΙ Πελοποννήσου μέσω των εξωτερικών μελών του βρέθηκε εξ αρχής εκτός των γνωστών γενικά ενδοιδρυματικών ισορροπιών και μηχανισμών αλληλοκάλυψης. Η λειτουργία του ευνοήθηκε και από τη σύνθεσή του: Χάρη στις επιλογές των εσωτερικών μελών του και της Διοίκησης υπό τον καθηγητή κ. Α. Κανάκη αντιπροσώπευσε ένα ευρύ πολιτικό και κοινωνικό φάσμα.
Βέβαια, με βάση τις εμπειρίες μου θα μπορούσα να επισημάνω διάφορα «κατασκευαστικά ελαττώματα» στον θεσμό των Συμβουλίων, που ήταν δυνατό να διορθωθούν. Όμως για ένα πράγμα δεν μπορούν να κατηγορηθούν ο νόμος και τα Συμβούλια, ότι ήταν «πηγή αδιαφάνειας και αυταρχισμού» όπως διατείνεται ο νυν υπουργός παιδείας που διακατέχεται και από άλλες ιδεοληψίες π.χ. σχετικά με την αριστεία, την ηλεκτρονική ψηφοφορία, τις ξενόγλωσσες σπουδές. Το αντίθετο συνέβη: Το Συμβούλιο ως θεσμός έφερε μεγαλύτερη διαφάνεια στη Διοίκηση του Ιδρύματος και υπενθύμιζε με τη λειτουργία του ότι τα ΑΕΙ δεν είναι ιδιοκτησία των «εντός», αλλά της κοινωνίας.
Όπως κάθε καινοφανής θεσμός έτσι και το Συμβούλιό μας έπρεπε αρχικά να αποσαφηνίσει τον ρόλο του εντός του πλαισίου του νόμου Διαμαντοπούλου. Φυσικά το έργο του δυσκόλεψαν μεταξύ άλλων
- οι ασάφειες και οι μεταβολές του αρχικού νόμου που τροφοδότησαν όπως και σε άλλους τομείς την αίσθηση μιας ρευστής κατάστασης,
- οι αναπόφευκτες επιφυλάξεις όσων είδαν τα Συμβούλια ως απειλή εσωτερικών ισορροπιών (και βολέματος)
Όμως παρά τις αναπόφευκτες δυσκολίες το Συμβούλιο του ΤΕΙ Πελοποννήσου κατάφερε να ανταποκριθεί αρκετά σε βασικές προσδοκίες του νόμου και συνέβαλε στο να αποφευχθεί ένα κλίμα αντιπαράθεσης με άλλα όργανα του ιδρύματος. Αναγνωρίσαμε όμως σύντομα και τα όριά μας: Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι τελικά λίγα πράγματα μπορούν να αλλάξουν αν δεν το θελήσουν οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί. Για τον λόγο αυτόν καθιερώσαμε εντατικές διαβουλεύσεις για διάφορα θέματα αριστείας, εξωστρέφειας, επιχειρηματικότητας (βλ. πιο κάτω).
Δεν υποτιμώ το έργο που επιτελεί το μεγαλύτερο τμήμα του προσωπικού του ΤΕΙ στις δύσκολες σημερινές συνθήκες παρά το βάρος πάσης φύσης υποθηκών από τον κομματισμό του παρελθόντος και παρά την ανασφάλεια ως προς την ταυτότητα του Ιδρύματος. Κατά τη γνώμη μου υπάρχουν περιθώρια για τομές που θα διασφαλίσουν το μέλλον του και θα αποτρέψουν τη διολίσθηση σε τροχιά στασιμότητας. Ένα συμπέρασμα σχετικά με το μέλλον στο οποίο κατέληξα ήταν ότι οι ενδιαφερόμενοι και αρμόδιοι θα πρέπει να εξετάσουν σοβαρά το ενδεχόμενο ένταξης του ΤΕΙ και του Πανεπιστημίου σε ένα ισχυρό περιφερειακό ΑΕΙ, με συγχωνεύσεις ομοειδών Τμημάτων, κατάργηση άλλων και οπωσδήποτε συγκέντρωσή τους το πολύ σε δύο έδρες ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για συνέργειες.
Και τώρα ο απολογισμός μας συνοπτικά: Το Συμβούλιο του ΤΕΙ Πελοποννήσου σε συνεργασία με τη Διοίκηση του Ιδρύματος υπό των καθηγητή κ. Δ. Βελισσαρίου και τους αναπληρωτές του
- ανέλαβε διάφορες πρωτοβουλίες για την προβολή του Ιδρύματος,
- κατέθεσε προτάσεις στο πλαίσιο του σχεδίου ΑΘΗΝΑ π.χ. για τη μεταφορά του Τμήματος της Σπάρτης στην έδρα της Καλαμάτας,
- υποστήριξε ενεργά τη συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου ιδίως στο μεταπτυχιακό επίπεδο,
- έφερε μεγαλύτερη διαφάνεια σε οικονομικές δραστηριότητες του Ιδρύματος και
- δρομολόγησε ευρύτερες διαβουλεύσεις για το μέλλον του Ιδρύματος που φώτισαν καλύτερα τα προβλήματά αριστείας, εξωστρέφειας, αποτελεσματικότητας. Το αποκορύφωμα ήταν η έγκριση ενός ενδεικτικού πλαισίου στρατηγικής που περιέλαβε συγκεκριμένες ενέργειες που θα έπρεπε ή θα μπορούσαν να αναληφθούν τα επόμενα χρόνια και έχει αναρτηθεί στον ιστότοπο του Ιδρύματος.
Επομένως, το Συμβούλιο έκανε καλή δουλειά (περισσότερες λεπτομέρειες περιέχει η έκθεση πεπραγμένων του 2014).
Τελειώνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τα εσωτερικά και εξωτερικά μέλη του Συμβουλίου που συμμετείχαν αδιαλείπτως στις συνεδριάσεις και μάλιστα ανιδιοτελώς θέλοντας απλά να προσφέρουν, τον αναπληρωτή μου καθηγητή κ. Ι. Παπουτσή, τη Διοίκηση του Ιδρύματος, που ήταν πάντοτε παρούσα στις συνεδριάσεις του και τα μέλη του εκπαιδευτικού και διοικητικού προσωπικού που συνεργάσθηκαν μαζί μας, ιδιαίτερα δε την γραμματέα του Συμβουλίου κ. Έλενα Μαυρομμάτη και τον κ. Γ. Αγγουρά του Τμήματος Πληροφορικής.
Προσθέτω μια προσωπική παρατήρηση: Η εμπειρία ως προέδρου του Συμβουλίου μου έδωσε τη δυνατότητα να έλθω σε επαφή με πρόσωπα που είναι αφιερωμένα στη δουλειά τους. Αυτό συντηρεί την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Είχα επίσης την ευκαιρία να δω από μέσα τις υποκειμενικές αδυναμίες (συμπεριλαμβανομένων και των δικών μου) και τις αντικειμενικές δυσκολίες μιας από τις λίγες σοβαρές μεταρρυθμίσεις που δοκιμάσθηκαν στη χώρα τα χρόνια της κρίσης».
