Σε ενημέρωση των δημοσιογράφων για τα όσα συζητήθηκαν στη χθεσινή (21/4/21) σύσκεψη, στο κεντρικό κτήριο της Περιφέρειας, στην Τρίπολη, με τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Γιάννη Οικονόμου, σχετικά με τα εγγειοβελτιωτικά έργα της Μεσσηνίας, προέβη σήμερα (22/4/21), το μεσημέρι, στη διάρκεια συνέντευξης, ο Στάθης Αναστασόπουλος, ο οποίος μαζί με τους άλλους χωρικούς αντιπεριφερειάρχες, μετείχε στη συνάντηση.
Κατά τη σύσκεψη κάθε χωρικός Αντιπεριφερειάρχης επέδωσε υπόμνημα με την κατάσταση των αρδευτικών έργων της Ενότητάς του. Ο Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Μεσσηνίας Στάθης Αναστασόπουλος, κατέθεσε στον Υφυπουργό πλήρη φάκελο προτάσεων καθώς και την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης στο νομό μας όλων των εγγειοβελτιωτικών έργων.
Ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Γιάννης Οικονόμου έκανε ανακοίνωση για τα εγγειοβελτιωτικά έργα της Μεσσηνίας, όπως είπε ο κ. Αναστασόπουλος:
Όσον αφορά τη δυνατότητα κατασκευής του Μιναγιώτικου Φράγματος, προϋπολογισμού 65.000.000 €, για το οποίο υπάρχει πλήρης μελετητική ωριμότητα (φράγματος και δικτύων άρδευσης), και προβλέπεται η άρδευση 35.000 στρεμμάτων, ο Υφυπουργός ανακοίνωσε ότι μετά το Πάσχα θα ολοκληρωθεί η διαδικασία για τη χρηματοδότησή του έργου από το Ταμείο Ανάκαμψης, αφού κατατεθεί σχετικός φάκελος στη διυπουργική επιτροπή για την υλοποίησή του μέσω ΣΔΙΤ.
Το έργο αυτό θα αρδεύει κυρίως περιοχές του Δήμου Πύλου – Νέστορος, αλλά και του Δήμου Μεσσήνης, ειδικά για την Πυλία το έργο αυτό θα είναι σωτήριο μιας και προβλέπεται να είναι η πρώτη περιοχή της ΠΕ Μεσσηνίας που θα υποστεί τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, λόγω των περιορισμένων υδατικών αποθεμάτων.
Επίσης για το Φιλιατρινό Φράγμα, το οποίο ολοκληρώθηκε το έτος 2017, και απαιτείται η επίσπευση της κατασκευής των αντίστοιχων δικτύων, για την άρδευση 34.000 στρεμμάτων καλλιεργούμενων εκτάσεων, ο Υφυπουργός δεσμεύτηκε ότι η δημοπράτησή του αναμένεται, μετά την ολοκλήρωση των σχετικών απαλλοτριώσεων, μέσα στο επόμενο εξάμηνο. Ο προϋπολογισμός του έργου των δικτύων ανέρχεται σε 45.800.000 €.
Επιπλέον ενημερώθηκε ο Υφυπουργός και για την προμελέτη για το Φράγμα Λαγκούβαρδου, το οποίο έχει μελετηθεί από το ΥΠΑΑΤ, και αφορά κατασκευή φράγματος στο ρέμα Λαγκούβαρδου – Δήμου Τριφυλίας. Απαιτείται να ολοκληρωθεί η μελετητική ωρίμανση του έργου, η οποία θα καλύψει τις αρδευτικές ανάγκες μιας περιοχής εντατικής καλλιέργειας, εκτάσεως 40.000 στρεμμάτων.
Περαιτέρω όσον αφορά τις παραποτάμιες λιμνοδεξαμενές, εκπονούνται αυτή την περίοδο, διερευνητικές μελέτης του καθηγητή του Εθνικού – Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ευθ. Λέκκα για τον προσδιορισμό των πιθανών θέσεων εγκατάστασης λιμνοδεξαμενών και μικρών φραγμάτων, σε όλη την Περιφέρειας Πελοποννήσου.
Μέσα από αυτό θα προκύψουν θέσεις για μελετητική ωρίμανση έργων λιμνοδεξαμενών και φραγμάτων, καθώς και των αντιστοίχων δικτύων άρδευσης, με σκοπό την αξιοποίηση του διαθέσιμου υδάτινου στοιχείου τοπικών παραπόταμων και χειμάρρων για την κάλυψη αναγκών άρδευσης κατά τη ξηροθερμική περίοδο. Για τη Μεσσηνία κρίνεται σκόπιμο να μελετηθεί η κατασκευή 4 λιμνοδεξαμενών και ενός μικρού φράγματος, με τα αντίστοιχα δίκτυα άρδευσης.
Εκτός των προαναφερομενων έργων, στις προτάσεις της ΠΕ Μεσσηνίας, συμπεριλαμβάνονται και τα ακόλουθα:
ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ Γ.Ο.Ε.Β. ΠΑΜΙΣΟΥ
1. ΑΝΩ ΖΩΝΗ Γ.Ο.Ε.Β. ΠΑΜΙΣΟΥ (ΚΛΕΙΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ)
Για την εύρυθμη λειτουργία του κλειστού δικτύου άνω ζώνης του ΓΟΕΒ, εκτάσεως 15.000 στρεμμάτων, το οποίο διαθέτει εξοπλισμό αντλιοστασίου παρωχημένης τεχνολογίας, ιδιαιτέρως ενεργοβόρο παρουσιάζοντας συχνές βλάβες, απαιτείται η υλοποίηση του έργου:
-Έργο εκσυγχρονισμού -αναβάθμισης του αντλιοστασίου, του αρδευτικού δικτύου, κατασκευής νέας δεξαμενής, αντικατάστασης υδροληψιών και τοποθέτησης ηλεκτρονικών υδρομέτρων, προϋπολογισμού 5.000.000 €.
Για το ανωτέρω έργο υφίσταται ικανοποιητική μελετητική ωριμότητα.
2. ΚΑΤΩ ΖΩΝΗ Γ.Ο.Ε.Β. ΠΑΜΙΣΟΥ (ΑΝΟΙΚΤΟ ΔΙΚΤΥΟ)
Η άρδευση της κάτω ζώνης από το φράγμα Παμίσου στην Τ.Κ. Άριος, πραγματοποιείται με φυσική ροή μέσω διωρύγων και καναλέτων, επικουρούμενη από το αντλιοστάσιο Ασπροπουλιάς, ενώ η αποστράγγιση επικουρείται από το αντλιοστάσιο Μπουρνιά. Η αρδευόμενη έκταση ανέρχεται σε 30.000 στρέμματα και η λειτουργία του παρουσιάζει σημαντικές απώλειες ύδατος, διότι η άρδευση γίνεται με κατάκλυση (υδροβόρα και επιζήμια). Για την αναβάθμιση και επίλυση των προβλημάτων του δικτύου, απαιτούνται η υλοποίηση των:
- Μελέτη και έργο μετατροπής ανοικτού δικτύου κάτω ζώνης ΓΟΕΒ Παμίσου σε κλειστό δίκτυο.
- Μελέτη και έργο εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων του φράγματος του ποταμού Παμίσου στην Τ.Κ. Άριος.
- Έργο αναβάθμισης Η/Μ εξοπλισμού αντλιοστασίου και εκσυγχρονισμού κτιριακών εγκαταστάσεων, αντλιοστασίου Ασπροπουλιάς, εκτιμώμενος προϋπολογισμός 100.000 €
- Έργο αναβάθμισης Η/Μ εξοπλισμού και εγκαταστάσεων, αντλιοστασίου Μπουρνιά, εκτιμώμενος προϋπολογισμός 150.000 €
3. ΓΕΩΤΡΗΣΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΓΟΕΒ ΠΑΜΙΣΟΥ
Οι πενήντα γεωτρήσεις, αρμοδιότητας ΓΟΕΒ Παμίσου, αρδεύουν περιοχές γύρω από το κλειστό και ανοικτό δίκτυο που εκτείνονται από τη θάλασσα έως την Άνω Μεσσηνία, καλύπτοντας μια αρδευόμενη έκταση 17.000 στρεμμάτων.
Για την αναβάθμισή τους και με στόχο την αύξηση της αρδευόμενης έκτασης, προτείνονται τα κατωτέρω:
- Έργο εκσυγχρονισμού και αντικατάστασης του Η/Μ εξοπλισμού και επισκευής των οικίσκων των αντλιοστασίων, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 600.000 €
- Έργο κατασκευής πρωτεύοντος αρδευτικού δικτύου στο σύνολο των γεωτρήσεων, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 500.000 €
ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΔΙΟΙΚΟΥΣΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ
1.ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΟΙΚΟΥΣΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Τ.Κ. ΚΑΡΤΕΡΟΛΙΟΥ-ΠΙΠΕΡΙΤΣΑΣ
Το κλειστό υπό πίεση αρδευτικό δίκτυο της ΠΔΕ Καρτερολίου – Πιπερίτσας, το οποίο αρδεύει 850 στρέμματα, με υδροληψία από τον ποταμό Πάμισο, παρουσιάζει εκτεταμένες ζημιές στις εγκαταστάσεις του αντλιοστασίου. Προτείνεται έργο αποκατάστασης, ως εξής:
- Μελέτη και έργο εκσυγχρονισμού – αναβάθμισης αντλιοστασίου και επισκευών αρδευτικού δικτύου, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 100.000 €
Στόχος η υλοποίηση του έργου και η ένταξή του στο ΓΟΕΒ
2.ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΟΙΚΟΥΣΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΓΙΑΣ ΣΩΤΗΡΑΣ
Το αρδευτικό δίκτυο της ΠΔΕ Αγίας Σωτήρας, το οποίο υδρεύεται από πηγή με υδρομάστευση και αρδεύει έκταση 2.000 στρεμμάτων, μέσω δεξαμενής 2.500 m3, απαιτεί το κάτωθι έργο για την αναβάθμισή του:
- Έργου κατασκευής σκεπάστρου στην υδατοδεξαμενή, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 130.000 €
3.ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΟΙΚΟΥΣΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Τ.Κ. ΠΑΝΙΠΕΡΙΟΥ
Το αρδευτικό δίκτυο της ΠΔΕ Πανιπερίου, το οποίο τροφοδοτείται από πηγή και αρδεύει μέσω κλειστού δικτύου έκταση 1.500 στρεμμάτων, απαιτεί την υλοποίηση του κάτωθι έργου:
- Κατασκευής υδατοδεξαμενής 2.000m3 με σκέπαστρο και αναβάθμιση κλειστού αρδευτικού δικτύου με μικρή επέκτασή του, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 350.000 €
4.ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΟΙΚΟΥΣΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΩΤΡΗΣΕΩΝ ΦΙΛΙΑΤΡΩΝ
Η συνολική αρδευόμενη έκταση, αρμοδιότητας της ΠΔΕ των 20 γεωτρήσεων Φιλιατρών δύναται να ξεπεράσει τα 3.500 στρέμματα και απαιτεί έργο αναβάθμισης:
- Έργο εκσυχρονισμού του Η/Μ εξοπλισμού των γεωτρήσεων, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 250.000 €
5.ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΟΙΚΟΥΣΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Τ.Κ. ΒΡΥΣΩΝ
Η συνολική αρδευόμενη έκταση των 700 στρεμμάτων της ΠΔΕ Βρυσών, μέσω πηγής και κλειστού δικτύου, απαιτεί τα κάτωθι έργα:
- Έργο επέκτασης του υφιστάμενου αρδευτικού δικτύου, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 50.000 €
- Έργο κατασκευής δεξαμενής υδρομάστευσης σε όμορη πηγή και του αντιστοίχου αρδευτικού δικτύου, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 250.000 €
ΛΟΙΠΕΣ ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΠΕ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
1.ΝΕΟ ΑΡΔΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Τ.Κ. ΑΛΩΝΙΩΝ – ΑΝΕΜΟΜΥΛΟΥ
Η επαναλειτουργία του αντλιοστασίου και του αντιστοίχου αρδευτικού δικτύου κρίνεται σκόπιμο για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών 1.500 στρέμματων των Τ.Κ. Αλωνίων, Ανεμομύλου και Άμμου. Προτείνεται έργο ως κάτωθι:
- Μελέτη και έργο ανακατασκευής παλαιού αντλιοστασίου, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 150.000 €
- Μελέτη και έργο κατασκευής
α. νέου αρδευτικού δικτύου στις Τ.Κ. Αλωνίων-Ανεμόμυλου –Άμμου
β. στραγγιστικού δικτύου
γ. οδικού δικτύου,
εκτιμώμενου προϋπολογισμού 250.000 €
Στόχος η λειτουργία του δικτύου και η προσάρτησή του στο ΓΟΕΒ άνω ζώνης.
2.ΑΡΔΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Τ.Κ. ΔΩΡΙΟΥ (ΚΟΠΡΙΝΙΤΣΑΣ) ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΟΙΧΑΛΙΑΣ
Για τον ολοκληρωμένο αναδασμό Τ.Κ. Δωρίου – Ψαρίου, με αρδευόμενη έκταση 2.471 στρέμματα, μέσω αντλιοστασίου, το οποίο έχει απολέσει μεγάλο μέρος του εξοπλισμού του, απαιτούνται τα κάτωθι έργα αποκατάστασης κατόπιν συνεννόησης με τον αρμόδιο Δήμο:
- Έργο αποκατάστασης Η/Μ εξοπλισμού αντλιοστασίου, προϋπολογισμού 150.000 €
- Έργο επισκευών κλειστού αρδευτικού δικτύου, προϋπολογισμού έργου 100.000 €
3. ΑΡΔΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΑΝΑΔΑΣΜΟΥ Τ.Κ. ΔΩΡΙΟΥ – ΨΑΡΙΟΥ (ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ)
Ο εκούσιος αναδασμός Τ.Κ. Δωρίου – Ψαρίου (Αγ. Γεωργίου), ο οποίος δεν έχει ολοκληρωθεί, ως προς την ολοκλήρωση του κτηματολογίου και τα παράλληλα έργα, με αρδευόμενη έκταση 1.500 στρέμματα, απαιτεί το έργο:
- Έργο ολοκλήρωσης του αναδασμού με τα παράλληλα έργα, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 500.000 €
4. ΝΕΟΣ ΑΝΑΔΑΣΜΟΥ ΔΗΜΟΥ ΟΙΧΑΛΙΑΣ
Ο Δήμος Οιχαλίας έχει ξεκινήσει τη διαδικασία αναδασμού, προτεινόμενης έκτασης 30.000 περίπου στρεμμάτων, στην περιοχή 20 Κοινοτήτων την Δ. Ενοτήτων Ανδανίας, Μελιγαλά και Οιχαλίας. Η έκταση αποτελείται από 72% χέρσες εκτάσεις και 28% είναι ελαιοκαλλιέργειες.
5. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΛΙΜΝΟΔΕΞΑΜΕΝΗΣ ΤΡΙΚΟΡΦΟΥ
Μελετάται αυτή την περίοδο, μέσω προγραμματικής σύμβασης, μεταξύ Περιφέρειας Πελοποννήσου, Δήμου Μεσσήνης και Αναπτυξιακού Οργανισμού «Αναπτυξιακή Μεσσηνίας Α.Ε.» η ωρίμανση των απαιτούμενων μελετών για το έργο, με στόχο να καταστεί ώριμο μελετητικά προς ένταξη σε πρόγραμμα χρηματοδότησης.
Το έργο έχει σαν σκοπό να ενισχύσει τις αρδευτικές υποδομές των Τοπικών Κοινοτήτων Τρικόρφου, Κλήματος και Πολυλόφου του Δήμο Μεσσήνης, καθιστώντας αρδεύσιμη μια ευρύτερη καλλιεργούμενη έκταση, κυρίως με επιτραπέζιες ελιές και κτηνοτροφικά φυτά.
- Έργο κατασκευής λιμνοδεξαμενής στην ΤΚ. Τρικόρφου, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 4.000.000 €
ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΕ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
1. ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ (ΥΠΟΤΡΟΠΙΚΑ ΦΥΤΑ)
Η Περιφέρεια μέσω προγραμματικής σύμβασης με τον Οργανισμό ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, θα προχωρήσει στην εξεύρεση επιδεικτικών αγρών για πιλοτική εγκατάσταση υποτροπικών φυτών, ιδιαίτερα σε περιοχές που οι συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξή τους.
Αναμένεται, να διερευνηθεί το ενδιαφέρον των παραγωγών στην περιοχή της Μεσσηνίας, κυρίως για την εγκατάσταση φυτειών αβοκάντο που είναι πιο γνωστό στη χώρα και για το οποίο υπάρχει δεδομένη ζήτηση.
Επίσης, σημαντικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και η καλλιέργεια φραγκόσυκων, τα οποία υπάγονται στα κατεξοχήν ανθεκτικά είδη στην κλιματική αλλαγή.
Το είδη αυτά έχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις για την καλλιέργειά τους, τις οποίες πληρούν ορισμένες περιοχές στην ευρύτερη περιοχή της Καλαμάτας, στην Μεσσήνη και στην περιοχή Μικρομάνης – Αριος. Διερευνάται επίσης η δυνατότητα εγκατάστασης υποτροπικών φυτών στην περιοχή της Γιάλοβας, στην Πυλία.
Πλεονέκτημα στην καλλιέργεια των παραπάνω ειδών αποτελεί το γεγονός ότι πρόκειται για καλλιέργειες με χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα, δηλαδή χαμηλές εισροές και φιλικές προς το περιβάλλον. Αυτό συνεπάγεται μικρό κόστος παραγωγής και μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους. Ως επιπλέον πλεονέκτημα καταγράφεται ο χρόνος ωρίμανσης και η χρήση τους.
2. ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΣΥΚΕΩΝΩΝ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ, ΑΡΚΑΔΙΑΣ, ΛΑΚΩΝΙΑΣ (ΣΥΚΙΚΗ)
Σύμφωνα με τη σχετική μελέτη της ΣΥΚΙΚΗΣ απαιτείται αναδιάρθρωση των συκεώνων στις 3 Π.Ε. (Μεσσηνίας, Αρκαδίας, Λακωνίας), προϋπολογισμού 15.000.000 €.
Η καλλιεργούμενη έκταση συκιάς για παραγωγή αποξηραμένου σύκου, ποικιλίας Καλαμών στις περιοχές Μεσσηνίας, Αρκαδίας και Λακωνίας ανέρχεται σε 14.000 στρέμματα που αντιστοιχεί σε περίπου 250.000 συκόδενδρα, η δε δυναμικότητα διαμορφώνεται σε 3.000 έως 3.500 τόνους ετησίως. Επιπλέον, σύμφωνα με τη μελέτη έτους 2020 της ΣΥΚΙΚΗ (Αγροτικός Συνεταιρισμός σύκων και ξηρών καρπών), η απόδοση της συκιάς σε ξερά σύκα για την περιοχή μας είναι περίπου 250 κιλά ανά στρέμμα, που σημαίνει 14 κιλά ανά δένδρο, ενώ η απόδοση της συκιάς με τα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ ανέρχεται σε 600 έως 1250 κιλά ανά στρέμμα, δηλαδή 25 έως 50 κιλά ανά δένδρο.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι τα καλλιεργούμενα δένδρα δεν παράγουν ικανοποιητικά, λόγω του ότι είναι γερασμένα και προτείνεται η δημιουργία επιδοτούμενου προγράμματος αναδιάρθρωσης της συκοπαραγωγής, το οποίο θα αποτελέσει ισχυρό κίνητρο για τους παραγωγούς των περιοχών εφαρμογής (Μεσσηνίας, Αρκαδίας, Λακωνίας). Το εκτιμώμενο κόστος του προγράμματος αναδιάρθρωσης είναι 15 εκ ευρώ, η δε επιδιωκόμενη παραγωγή θα ανέλθει σε 4.150 στρέμματα με οικονομικό κύκλο εργασιών άνω των 19 εκ ευρώ.
