Η φετινή παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος έρχεται σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία με σοβαρές απειλές για το περιβάλλον της περιοχής μας αλλά και σημαντικές ευκαιρίες.
Συγκεκριμένα:
Είναι ιδιαίτερα θετική εξέλιξη η ένταξη της Καλαμάτας στις 100 κλιματικά ουδέτερες πόλεις. Να τονιστεί ότι από την πρώτη στιγμή η δημοτική μας παράταξη όχι μόνο επιδοκίμασε την συγκεκριμένη διεκδίκηση αλλά και -δια του επικεφαλής της- συμμετείχε ενεργά ιδιαίτερα στο τομέα της δημόσιας υγείας. Η συγκεκριμένη συμμετοχή θα πρέπει να κατευθυνθεί σε δράσεις και έργα που ουσιαστικά μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της περιοχής μας.
Μεγάλα θέματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν:
1. Το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας
Η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας -λόγω της κλιματικής αλλαγής- επιδεινώνει το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας καθιστώντας αβίωτη την ζωή στην πόλη κατά τους θερινούς μήνες και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη δημιουργία χώρων πρασίνου σε κάθε περιοχή αλλά και την προστασία του υφιστάμενου πρασίνου ως «κόρη οφθαλμού». Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των αναπλάσεων θα πρέπει να υπακούει στον κανόνα αυτό. Άρα σκοπός των αναπλάσεων θα πρέπει να είναι περισσότερο πράσινο παντού και όχι ανάπλαση για την ανάπλαση και για την κατανάλωση ευρωπαϊκών πόρων. Επίσης κάθε νέα πολεοδόμηση θα πρέπει να συμφωνεί με τους κανόνες της αειφορίας. Παράλληλα θα πρέπει να δημιουργηθούν περιαστικά περιβαλλοντικά πάρκα στο στρατόπεδο και στην κοιλάδα του Νέδοντα.
2. Έντονος πλημμυρικός κίνδυνος
Ο Δήμος Καλαμάτας σχεδόν σε όλη του την έκταση αντιμετωπίζει έντονο πλημμυρικό κίνδυνο και θα πρέπει να κατασκευαστούν όλα εκείνα τα έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον, έτσι ώστε να μην έχουμε επανάληψη των καταστροφικών πλημμυρών του 2016.
3. Η διαχείριση των απορριμμάτων
Στο μείζον θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων δεν έχει προκύψει καμία θετική εξέλιξη αφού ενόψει της κεντρικής διαχείρισης δεν γίνονται οι απαιτούμενες προσπάθειες για την ανακύκλωση, την ξεχωριστή συλλογή των οργανικών και την διαλογή στην πηγή με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος των απορριμμάτων να οδηγείται σε δεματοποίηση και εναπόθεση σε όλο και μεγαλύτερη έκταση στην Μαραθόλακκα. Παράλληλα όπως έχουμε αναδείξει μόνο συγκυριακά δεν είναι τα περιστατικά της επιφανειακής ρύπανσης αλλά και ρύπανσης του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα στην ευρύτερη περιοχή της Μαραθόλακκας.
4. Η ανάγκη για φτηνή ενέργεια μέσω της ενεργοποίηση των ενεργειακών κοινοτήτων
Ο νέος θεσμός της ενεργειακής κοινότητας είναι μια θετική δυνατότητα που προσφέρεται για την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε συλλογικό επίπεδο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας. Ιδιαίτερα με την κατακόρυφη αύξηση της τιμής του ρεύματος η ενεργοποίηση των ενεργειακών κοινοτήτων καθίσταται επιτακτική ανάγκη. Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν έχει υλοποιηθεί στην περιοχή μας παρά τις σχετικές εξαγγελίες.
5. Η λυματολάσπη του βιολογικού καθαρισμού
Η παρουσία της παλιάς λυματολάσπης του βιολογικού ακόμα ρυπαίνει την ευρύτερη περιοχή του ποταμού Άριος και θα πρέπει να αξιοποιηθεί ως εδαφοβελτιωτικό με την κατάλληλη επεξεργασία από την μονάδα λιπασματοποίησης.
6. Ρύπανση από την λειτουργία των πυρηνελαιουργείων
Το σημαντικό θέμα ρύπανσης από την λειτουργία των πυρηνελαιουργείων θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Η παράταξή μας έχει προτείνει την ένταξη της Καλαμάτας στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα “Αστικές Καινοτόμες Δράσεις” για μια βιώσιμη αντιμετώπιση του προβλήματος.
7. Ηλεκτροκίνητες Μεταφορές
Οι μεταφορές θα πρέπει να βασιστούν στην ηλεκτροκίνηση και θα πρέπει να επαναλειτουργήσει ως ηλεκτροκίνητος ο προαστιακός σιδηρόδρομος ενώ θα πρέπει να εξεταστεί και το ηλεκτροκίνητο τραμ ως μια πιθανότητα βιώσιμης μεταφοράς. Επίσης θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για την ηλεκτροκίνηση στα ταξί και τα λεωφορεία ενώ θα πρέπει να ενθαρρυνθούν οι ήπιες μορφές μετακίνησης (πχ ποδήλατο, πεζή μετακίνηση) και η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς.
8. Προστασία των περιοχών Natura
Ο ψηφισμένος «περιβαλλοντοκτόνος» νόμος ν. 4685/2020 ουσιαστικά θέτει σε αμφισβήτηση τις περιοχές Natura, αφού με τη ζωνοποίησή τους δίνεται η δυνατότητα αλλότριων δραστηριοτήτων στις περιοχές αυτές (εξορυκτικές ή μεταλλευτικές δραστηριότητες). Παράλληλα υποβαθμίστηκε η λειτουργία των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ) με την ενσωμάτωσή τους στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ). Στο Δήμο Καλαμάτας έχουμε δύο περιοχές Natura, τον Ταΰγετο και το φαράγγι του Νέδοντα οι οποίες θα πρέπει να προστατευθούν. Ειδικά το οικοσύστημα του Ταϋγέτου, έχει υποστεί τις δραματικές συνέπειες των πυρκαγιών του 2007.
Άλλα σημαντικά προβλήματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, η διάβρωση των ακτών και η νιτρορύπανση των υδάτων λόγω της γεωργικής δραστηριότητας.
Συνεπώς υπάρχουν αρκετές απειλές και προκλήσεις για το περιβάλλον μας. Υπάρχουν όμως λύσεις και έχουν αναδειχτεί και μπορούν να χρηματοδοτηθούν από ευρωπαϊκά προγράμματα. Χρειάζεται όμως αγώνας και επαγρύπνηση από όλους γιατί το περιβάλλον δεν αφορά μόνο αυτοδιοικητικές παρατάξεις ή περιβαλλοντικές οργανώσεις αλλά αφορά όλους μας, αφορά τον κάθε πολίτη γιατί αφορά την ίδια μας την ζωή.
6/6/2022
Μανώλης Μάκαρης
Ιατρός Καρδιολόγος MD, ΜSc, MA
Επικεφαλής Δημοτικής Παράταξης «Ανοιχτός Δήμος- Ενεργοί Πολίτες»
