Η μάχη στα Κάτω Μηνάγια, στις 3 Μαρτίου (19 Φεβρουαρίου με το παλιό ημερολόγιο) αποτελεί την πρώτη πολεμική σύγκρουση μεταξύ Ελλήνων και Τουρκοαιγυπτίων κατά το έτος 1825, μετά την απόβαση του πρώτου τμήματος του Αιγυπτιακού στρατού, από 5.500 περίπου άνδρεςτου Ιμπραήμ Πασά, στη Μεθώνη, με στόχο να καταλάβει το Νιόκαστρο και την πολιορκούμενη από τους Έλληνες Κορώνη.
Οι Τουρκοαιγύπτιοι, αιφνιδιαστικά, μέσα στην νύχτα τις 19ης Φεβρουαρίου/3ης Μαρτίου, προχώρησαν χωρισμένοι σε δύο φάλαγγες ανατολικά με κατεύθυνση προς το φρούριο της Κορώνης. Μία από τις φάλαγγες του Ιμπραήμ κατευθυνόμενη προς την Κορώνη κτύπησε την ισχυρότερη αριθμητικά προφυλακή (περίπου 100 στρατιώτες) που βρισκόταν νότια των Κάτω Μηναγίων και δυτικά της Μηλίτσας. Αυτή την θέση κρατούσαν ο στρατηγός Λιάκος Γιατράκος (1795 – 1875) και μερικοί ντόπιοι.
Το σώμα του Λιάκου Γιατράκου δεν αιφνιδιάστηκε παρότι δεν είχε ξημερώσει ακόμη όταν επιτέθηκαν συντονισμένα οι Τουρκοαιγύπτιοι. Πολέμησε προβάλλοντας απεγνωσμένη αντίσταση, προξενώντας στον εχθρό αρκετές απώλειες, παρότι το σώματα του ήταν μικρό σε σχέση με την πολυπληθέστερη δύναμη των εχθρών. Ωστόσο, βλέποντας ότι δεν θα μπορούσε να κρατήσει επί πολύ την πίεση του εχθρού, που μάλιστα διέθετε και ιππικό, υποχώρησε συντεταγμένα πολεμώντας προς τους πρόποδες του όρους Λυκόδημου. Κατά τη μάχη ο Λιάκος έχασε 6 παλικάρια και είχε και δύο τραυματίες, ενώ ανάμεσα στους νεκρούς συντρόφους του ήταν και ο εξάδελφος του, ο Χιλίαρχος Αθανάσιος Αποσποράκος, ο οποίος σύμφωνα με τον Λιάκο σκότωσε αρκετούς Αιγύπτιους πριν πέσει νεκρός.
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΠΥΛΟΥ ΝΕΣΤΟΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΒΕΛΑΣ
Με αφορμή την Επέτειο της Μάχης, ο Δήμαρχος Πύλου – Νέστορος Παναγιώτης Καρβέλας δήλωσε: «Οι ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν φέτος δεν μας επιτρέπουν να τιμήσουμε την ιστορική Επέτειο της Μάχης των Κάτω Μηναγίων, γεγονός που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να μειώσει τις διαχρονικές της αξίες. Καθώς καμία κρίση δε νοείται να λυγίσει το φρόνημα όλων μας να αποτίσουμε φόρο τιμής στους μαχόμενους ήρωες της Επανάστασης, που υπερασπίστηκαν με τη ζωή τους τις αξίες και τα ιδανικά των Ελλήνων, ο Δήμος Πύλου – Νέστορος πρόκειται να εορτάσει με την αρμόζουσα λαμπρότητα τη σημερινή Επέτειο, μεταθέτοντας την πρώτη εκδήλωση εορτασμού της το Καλοκαίρι του 2021».
- Δείτε εδώ αναλυτικά τα ιστορικά δεδομένα που σχετίζονται με τη μάχη στα Κάτω Μηνάγια, όπως παρουσιάζονται απο το Ινστιτούτο Πολιτισμού Μεσσηνίας.