Πριν λίγο καιρό είχαμε ρωτήσει την Δημοτική αρχή για την πορεία του έργου «Κατασκευή κεντρικού αγωγού ύδρευσης από Πήδημα μέχρι Καλαμάτα» και αν έχει οριστικοποιηθεί η διαδρομή του αγωγού στην είσοδο του στην Καλαμάτα. Τότε είχαμε πάρει την καθησυχαστική απάντηση του Δημάρχου ότι το έργο έχει ξεκινήσει και εκτελείται κανονικά.
Πρόσφατα όμως η ΔΕΥΑΚ ως Διευθύνουσα υπηρεσία του έργου (ύστερα από προγραμματική σύμβαση με τον Σύνδεσμο Ύδρευσης), δηλαδή η Υπηρεσία που επιβλέπει το έργο, στην 8η συνεδρίαση του ΔΣ (27/5/2021) αποφάσισε «την τροποποίηση της πορείας διέλευσης του αγωγού, την σύνταξη νέας υδραυλικής μελέτης και σύνταξη εκθέσεως για τροποποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης του έργου», επιβεβαιώνοντας με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι υπάρχουν προβλήματα στο έργο που δεν έχουν ακόμη επιλυθεί και που θα επιφέρουν σημαντικές καθυστερήσεις στην εκτέλεσή του.
Το έργο προϋπολογισμού μελέτης 11.127.000 € δημοπρατήθηκε το 2019 και υπογράφηκε η σύμβαση κατασκευής του τον Αύγουστο 2020 με ποσόν 7.064.532€ (έκπτωση 36,51%) και με προθεσμία εκτέλεσής του 2 χρόνια, δηλαδή μέχρι τον Αύγουστο του 2022. Με την παραπάνω σύμβαση προβλέπεται να κατασκευασθούν ο κεντρικός αγωγός (διαμέτρου 800 χιλ.) μεταφοράς νερού από την δεξαμενή Πηδήματος μέχρι την Καλαμάτα (λίγο πιο κάτω από τον κυκλικό κόμβο της οδού Σπάρτης) μήκους 15,5 χιλιόμετρα, ο κεντρικός αγωγός προς Μεσσήνη (διαμέτρου 400χιλ.), οι κλάδοι τροφοδοσίας από τον κεντρικό αγωγό των δεξαμενών των τοπικών κοινοτήτων Άνθειας, Θουρίας, Μικρομάνης, Σπερχογείας, Αντικαλάμου, Καλαμίου και Ασπροχώματος, καθώς και νέο εσωτερικό δίκτυο διανομής νερού στο Ασπρόχωμα μήκους περίπου 2 χιλιομέτρων.
Μέχρι σήμερα σε διάστημα 10 μηνών μετά την υπογραφή της σύμβασης (εκ των 24 μηνών της συνολικής προθεσμίας), σύμφωνα με την ενημέρωση που είχαμε πρόσφατα από τον Πρόεδρο του Συνδέσμου ύδρευσης, έχουν κατασκευασθεί μόνο οι κλάδοι τροφοδοσίας προς Αντικάλαμο, Καλάμι και Σπερχογεία που αντιστοιχούν σε ποσοστό όχι μεγαλύτερο από 5% του ποσού της σύμβασης.
Είναι ολοφάνερο ότι ο ρυθμός υλοποίησης του έργου είναι πολύ αργός και δημιουργεί εύλογη ανησυχία για την έγκαιρη ολοκλήρωσή του, ενώ ακόμη δεν έχει οριστικοποιηθεί η τελική διαδρομή του κεντρικού αγωγού εντός της Καλαμάτας.
Εκτός όμως από την καθυστέρηση που παρουσιάζει η εκτέλεση του έργου σημαντικά βασικά προβλήματα δεν έχουν ακόμη επιλυθεί ή βρίσκονται σε εκκρεμότητα . Ενδεικτικά αναφέρονται:
- η διαδρομή που θ΄ ακολουθήσει ο κεντρικός αγωγός φθάνοντας στη Καλαμάτα,
- η χρηματοδότηση της νέας δεξαμενής νερού που απαιτείται να κατασκευασθεί στην περιοχή του Αι Γιάννη Καρβούνη και του αγωγού που θα συνδέει από την απόληξη του δημοπρατημένου έργου με την νέα δεξαμενή που προβλέπεται να κατασκευασθεί.
- τα απαιτούμενα έργα ανάντη της δεξαμενής Πηδήματος (δηλ. πρίν την δεξαμενή) για την εξασφάλιση των απαιτούμενων ποσοτήτων νερού, όπως η τροφοδοσία της δεξαμενής Πηδήματος από τις πηγές του Αγίου Φλώρου
- Οι μελέτες και τα έργα φυσικά που απαιτούνται για την μεταφορά του νερού από την νέα δεξαμενή (άι Γιάννη Καρβούνη) προς τις ανατολικές περιοχές του Δήμου μας μέχρι τον Δήμο της Δυτικής Μάνης.
Είναι ολοφάνερο ότι ο ρυθμός υλοποίησης του έργου είναι πολύ αργός και δημιουργεί εύλογη ανησυχία για την έγκαιρη ολοκλήρωσή του, ενώ ακόμη δεν έχει οριστικοποιηθεί ούτε η τελική διαδρομή του κεντρικού αγωγού εντός της Καλαμάτας
Αναφορικά με το πρώτο από τα παραπάνω προβλήματα που επηρεάζει άμεσα την πορεία του έργου κατασκευής του κεντρικού αγωγού ύδρευσης και αφορά στην διαδρομή του αγωγού όταν φθάσει στην Καλαμάτα, σύμφωνα με την απόφαση της ΔΕΥΑΚ που προανέφερα, με αδικαιολόγητη καθυστέρηση τουλάχιστον 10 μηνών (αφού ήταν γνωστά τα προβλήματα διέλευσης από την οδό Αθηνών), ανατίθεται τώρα μελέτη για αναζήτηση νέας διαδρομής του αγωγού αποφεύγοντας την οδό Αθηνών.
Στην εγκεκριμένη μελέτη με την οποία δημοπρατήθηκε το έργο προβλέπεται η διέλευση του αγωγού κάτω από την Παλαιά Εθνική οδό Καλαμάτας-Τριπόλεως κάτω από την οδό Αθηνών και κάτω από την οδό Αρτέμιδος μέχρι την κατάληξή του(λίγο πριν τον κόμβο της οδού Σπάρτης με τον αυτοκινητόδρομο).
Σύμφωνα με πληροφορίες ακούγεται ως επιλογή η διαδρομή μέσω της Νέας Εισόδου Καλαμάτας και στην συνέχεια κάτω από την οδό Αρτέμιδος μέχρι το καταληκτικό σημείο.
Σε αυτή την επιλογή εντοπίζω τα παρακάτω μειονεκτήματα:
- μεγαλύτερο μήκος έναντι του προϋπολογισμένου μήκους της μελέτης κατά 1,5 χιλιόμετρα
- αναστάτωση της κυκλοφορίας στις δύο βασικότερες αρτηρίες της πόλης την νέα είσοδο και την οδό Αρτέμιδος σε όλο σχεδόν το μήκος της
- Διάβαση της σιδηροδρομικής γραμμής
- σημαντικό επιπλέον κόστος που ξεπερνά σε ποσοστό το 9 % των δαπανών που αντιστοιχούν στον κεντρικό αγωγό με αποτέλεσμα να εξαντληθούν οι απρόβλεπτες δαπάνες του έργου.
- καθυστέρηση ολοκλήρωσης της βελτίωσης της νέας εισόδου(ασφαλτόστρωση, όμβρια κλπ) που ήδη ξεκίνησε για άγνωστο χρονικό διάστημα
Όλα τα παραπάνω συνηγορούν στην αναζήτηση μιας άλλης πιο πρόσφορης και οικονομικά συμφερότερης λύσης.
Στην κατεύθυνση αυτή θεωρώ ότι η διαδρομή του κεντρικού αγωγού πρέπει ν’ ακολουθήσει μία χάραξη βορειοανατολικά της οδού Αθηνών που θα διέρχεται κάτω από δρόμους ή κοινόχρηστους χώρους του πολεοδομικού σχεδίου της Καλαμάτας και να καταλήγει όσο γίνεται πιο κοντά στο τελικό σημείο.
Έτσι προτείνω για διερεύνηση δύο διαδρομές που εκτιμώ ότι πληρούν τα κριτήρια της οικονομίας, της αποφυγής απαλλοτριώσεων και το πιο σημαντικό την αποφυγή αναστάτωσης της κυκλοφορίας στις κύριες οδικές αρτηρίες της πόλης.
1η διαδρομή: ο αγωγός ερχόμενος από το Ασπρόχωμα επι της οδού Αθηνών στις σχολές του ΟΑΕΔ στρίβει αριστερά και ακολουθεί ανατολικά τον υφιστάμενο δημοτικό δρόμο (δρόμος παλιού Αγ.Γεωργίου) ,περνά κάτω από τον συνδετήριο δρόμο του αυτοκινητόδρομου στον κόμβο «Καρέλια», συνεχίζει επί της δημοτικής οδού μέχρι το Φραγκοπήγαδο, στρίβει αριστερά επί κοινόχρηστου χώρου μέχρι την οδό Ελεύθερων πολιορκημένων στην συνοικία «Δουσέικα», στην συνέχεια ανατολικά επί υφιστάμενων οδών και Κ.Χ. μέχρι την συνοικία «Καλύβια» (αναψυκτικά Αφών Βρυώνη) και μέσω της οδού Αγάθωνος καταλήγει στην οδό Αρτέμιδος, λίγο πιο κάτω από τον κόμβο.(συνολικό μήκος: 4.900 περίπου μέτρα)
2η διαδρομή: ο αγωγός ερχόμενος από το Ασπρόχωμα επι της οδού Αθηνών φθάνει στην οδό Μπούτου (φυτώριο Νίκου) στρίβει αριστερά, ακολουθεί την οδό Μπούτου, στρίβει αριστερά πρίν τον οικισμό των Ρομά , περνά μπροστά από τον Ι.Ν. Αγίας Ξενίας, βρίσκει την οδό παλιού Αγ. Γεωργίου και στην συνέχεια ακολουθεί την πορεία της 1ης διαδρομής μέχρι το σημείο κατάληξης: 5.450 περίπου μέτρα).
Εναλλακτικά στις δύο παραπάνω προτάσεις ο αγωγός φθάνοντας στο Φραγκοπήγαδο αντί να ακολουθήσει την βόρεια διαδρομή, μπορεί να συνεχίσει επι της οδού Αγίου Γεωργίου και την Αρτέμιδος και στην συνέχεια μέχρι το πέρας του. Σ’ αυτήν την περίπτωση θα μπορούσε στο ύψος του Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου να ακολουθήσει την οδό Μπουλούκου βόρεια και να καταλήξει στο τελικό σημείο βορειότερα του ΚΤΕΛ αποφεύγοντας και την οδό Αρτέμιδος.
Οι δύο αυτές προτάσεις οικονομικά είναι της ίδιας τάξεως με την προϋπολογισθείσα στην μελέτη διαδρομή αφού έχουν το ίδιο περίπου μήκος με εκείνο της αρχικής μελέτης μέτρα και φυσικά μπορούν να συνδυασθούν μεταξύ τους.
Πρόκειται λοιπόν για ένα σύνθετο πρόγραμμα έργων που απαιτεί γνώση, συστηματική ενασχόληση και πολυμέτωπη αντιμετώπιση των προβλημάτων από πλευράς των αρμοδίων και φυσικά εγρήγορση και ταχύτητα δράσης (που δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν υπάρχει) διότι το παλαιό υδραγωγείο, όπως όλοι παραδέχονται, βρίσκεται σε οριακή κατάσταση που σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή και τα μειωμένα υδατικά αποθέματα ενδέχεται να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα λειψυδρίας στην περιοχή μας.
Βασ. Τζαμουράνης
Πολ. Μηχανικός
Δημ. Σύμβουλος
επικεφαλής της παράταξης «ΠΡΟΤΥΠΟΣ ΔΗΜΟΣ»