Ο Βουλευτής Μεσσηνίας και Τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Αλέξης Χαρίτσης, σχολιάζοντας απάντηση της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, σε ερώτησή του στη Βουλή, που αφορά στο Κάστρο της Καλαμάτας, αναφέρει τα εξής:
«Συνιστά θετική εξέλιξη η ενημέρωση εκ μέρους του αρμόδιου Υπουργείου Πολιτισμού ότι λίγες ημέρες μετά την κατάθεση σχετικής κοινοβουλευτικής ερώτησής μου (6/2), διενεργήθηκε αυτοψία στον χώρο του Κάστρου Καλαμάτας προκειμένου να διαπιστωθούν βλάβες επί των τειχών ώστε να προχωρήσει η υλοποίηση σωστικών παρεμβάσεων.
Κατά τα άλλα δεν μου προκαλεί έκπληξη ο επιθετικός τόνος της κ. Υπουργού περί δήθεν προβλημάτων και ελλείψεων στην χρηματοδότηση που είχε δοθεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το 2018, εφ’ όσον γνωρίζει πολύ καλά ότι η χρηματοδότηση αυτή αφορούσε την ανάπλαση της εισόδου του Κάστρου και τον φωτισμό των περιμετρικών τειχών. Υπενθυμίζω ότι η χρηματοδότηση που διασφαλίσαμε τότε προέκυψε κατόπιν αιτήματος των αρμόδιων φορέων.
Συνιστώ περισσότερη ψυχραιμία στην κ. Υπουργό και την καλώ να ασχοληθεί επιτέλους επί της ουσίας και όχι μόνο επικοινωνιακά με τα ανυπέρβλητα προβλήματα που δημιούργησε η έκδοση του απαράδεκτου Προεδρικού Διατάγματος 85/2022. Οι εργαζόμενοι στον πολιτισμό διεκδικούν ζωή με δικαιώματα και αξιοπρέπεια, απέναντι στους σχεδιασμούς της για την υποβάθμιση των πτυχίων τους.».
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΛΙΝΑΣ ΜΕΝΔΩΝΗ
Η απάντηση του ΥΠΠΟΑ έχει ως εξής:
Θέμα: Απάντηση στη με αριθμό πρωτοκόλλου 2105/6.2.2023 Ερώτηση με θέμα: «Καθυστερήσεις στην υλοποίηση των αναγκαίων έργων προστασίας και ανάδειξης Του κάστρου Καλαμάτας- Σοβαροί κίνδυνοι από κατολισθήσεις»
Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 2105/6.2.2023 Ερώτησης των Βουλευτών κ.κ. Αλέξανδρου (Αλέξη) Χαρίτση και Σίας Αναγνωστοπούλου, σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες Υπηρεσίες, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Οι ισχυρισμοί των κ.κ. Βουλευτών για καθυστερήσεις υλοποίησης των αναγκαίων έργων προστασίας και ανάδειξης του Κάστρου Καλαμάτας δεν ευσταθούν. Ήδη έχουν δρομολογηθεί έργα και μελέτες και έχει εξασφαλισθεί η αναγκαία χρηματοδότηση, ύψους 480.000,00 €, για την ολιστική αντιμετώπιση των στατικών προβλημάτων σε σημεία του Κάστρου, που παρουσιάζουν προβλήματα, καθώς και έργα ανάδειξης και προσβασιμότητας, για τα οποία δεν είχε ληφθεί μέριμνα να αντιμετωπιστούν, με το έργο που σχεδιάστηκε το 2018, με προϋπολογισμό μόλις 150.000,00€, χωρίς να ληφθούν υπόψη τα πραγματικά προβλήματα του μνημείου.
Ειδικότερα, το έργο που εντάχθηκε στο ΠΔΕ του έτους 2018, με τίτλο «Προστασία και Ανάδειξη του Κάστρου Καλαµάτας» υλοποιήθηκε απολογιστικά και με αυτεπιστασία, βάσει της ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΒΜΑ/ΤΒΜΑΧΜΑΕ/350639/251433/4689/1888/22.08.2018 Υ.Α. (ΑΔΑ: Ω3ΝΒ4653Π4-ΓΧΟ) και ολοκληρώθηκε το 2021. Περιελάμβανε την ανάπλαση και ανάδειξη της περιοχής εισόδου, την εκτέλεση εργασιών διαμορφώσεων και υποδομών, καθώς και την εκπόνηση μελέτης φωτισμού των περιμετρικών τειχών.
Σύμφωνα με την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας, παρά τις προαναφερόμενες επεμβάσεις που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του ανωτέρω έργου, εξακολουθούν να υπάρχουν σημεία της οχύρωσης που παρουσιάζουν στατικά προβλήματα και ρηγματώσεις, όπως ο νοτιοδυτικός προμαχώνας του εσωτερικού περιβόλου, ορισμένα τμήματα ανατολικά του ακρόπυργου (donjon), καθώς και τμήματα του ανατολικού εξωτερικού περιβόλου, ειδικότερα στην περιοχή όπου βρίσκεται από το 1935 μια από τις δεξαμενές υδροδότησης του Δήμου Καλαμάτας, οι αγωγοί της οποίας διέρχονται από τα τείχη του κάστρου. Είναι φανερό ότι ο σχεδιασμός, το 2018, ήταν ελλιπής και αγνόησε σημαντικά προβλήματα.
Για τη στερέωση των τμημάτων του κάστρου που εξακολουθούν να παρουσιάζουν προβλήματα, καθώς και για τη συνολική ανάδειξη του μνημείου, το ΥΠΠΟΑ έχει δρομολογήσει τα ακόλουθα έργα:
α) «Βελτίωση της προσβασιμότητας και Φωτισμός Προστασίας και Ανάδειξης Κάστρου Καλαμάτας», προϋπολογισμού 380.000,00 €, μέσω ΤΑΑ. Περιλαμβάνει την εγκατάσταση αναβατορίου για την πρόσβαση ΑμΕΑ στο υπαίθριο θέατρο του Κάστρου, την εγκατάσταση νέου αναψυκτηρίου, WC ΑμεΑ και διαδρομές πρόσβασης, καθώς και τον φωτισμό των περιμετρικών τειχών. Το εν λόγω έργο έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Μάϊο του 2025, σύμφωνα με το εγκεκριμένο Τεχνικό Δελτίο (Α.Π. ΥΠΟΙΚ/1917/10-01-2023, ΑΔΑ: ΨΓΓΖΗΡ4Σ).
β) «Μελέτες ωρίμανσης για τη Στερέωση και Αποκατάσταση τμημάτων του κάστρου Καλαμάτας», προϋπολογισμού 100.000,00 €, από το ΠΔΕ του ΥΠΠΟΑ, που αφορά στην αναγκαία μελέτη των επικίνδυνων στατικά προαναφερθέντων τμημάτων των τειχών του Κάστρου.
Είχαν προηγηθεί, το καλοκαίρι του έτους 2022, εκτεταμένες κοπές δέντρων (πεύκων) και αποκλαδώσεις εντός του Κάστρου, προκειμένου αφενός να αποφορτιστούν τα τείχη από τις βλάβες που προκαλούσε το ριζικό σύστημα των δέντρων και αφετέρου να απομειωθεί ο κίνδυνος πυρκαγιάς. Οι εν λόγω αποκλαδώσεις κατέδειξαν τα στατικά προβλήματα, κυρίως στο ανατολικό τμήμα του ακρόπυργου, αλλά και στο ΝΔ προμαχώνα. Επιπροσθέτως, στις 10.02.2023, πραγματοποιήθηκε αυτοψία στο Κάστρο Καλαμάτας από μέλη του ΚΑΣ, υπό τον Γενικό Γραμματέα Πολιτισμού του ΥΠΠΟΑ, καθώς και στελέχη της ΕΦΑ Μεσσηνίας και της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων, προκειμένου να διαπιστωθούν βλάβες που έχουν παρουσιαστεί και γενικότερα την κατάσταση διατήρησης των τειχών, διατυπώνοντας παράλληλα προτάσεις για την αποφυγή περαιτέρω επιδείνωσης των προβλημάτων με τη λήψη άμεσων σωστικών μέτρων.
Από τα ανωτέρω γίνεται σαφές ότι το ΥΠΠΟΑ προχωρεί συντονισμένα σε μελέτες και έργα, με σκοπό τόσο την επίλυση των στατικών προβλημάτων του Κάστρου Καλαμάτας, όσο και τη δημιουργία ενός άμεσα προσβάσιμου και αναβαθμισμένου αρχαιολογικού χώρου, εντός του αστικού ιστού της Καλαμάτας.
Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού
ΛΙΝΑ ΜΕΝΔΩΝΗ