Του ΣΤΑΜΑΤΗ ΜΠΕΧΡΑΚΗ
Δημοτικού Συμβούλου
Για την τραγική κατάληξη της “ημινόμιμης” εκδήλωσης όπως ο ίδιος ο δήμαρχος την χαρακτηρίζει τώρα, τον “σαϊτοπόλεμο”, οι ευθύνες της δημοτικής αρχής υπάρχουν στο γεγονός – και είναι μεγάλες – σε δύο σημεία:
Α΄ σημείο: Εκτρέπει το έθιμο στην εμπορευματοποίηση του για επικοινωνιακή εκμετάλλευση. Πράγμα που απαιτεί επιπλέον μέτρα ασφαλείας λόγω κλίμακας και φέρνει πολύ κοντά του θεατές, κυριολεκτικά σε απόσταση αναπνοής και
Β΄ σημείο: Ότι δεν είχε συνδιοργανώσει(;) με την απαιτούμενη ασφάλεια, την διεξαγωγή της όποιας δράσης είχε σχεδιαστεί, -ακόμα και από άλλους(;)- και για την οποία είχε προσκαλέσει ο ίδιος ο δήμαρχος, μαζικά τον κόσμο να παραβρεθεί.
Και σε αγώνες φόρμουλας να προσκαλούσε η δημοτική αρχή και σκοτωνόταν, ένας εικονολήπτης των αγώνων, πάλι τις ίδιες ευθύνες θα είχε κατά την άποψή μου. Και στη “Γαλάζια Νύχτα” όταν καλείς μαζικά το κόσμο να κατεβεί στην παραλία έχεις ευθύνη πάλι για το νυχτερινό πάρτι και μπάνιο και την ακεραιότητα όλων όσων προσέρχονται στην εκδήλωση.
Για το ίδιο το έθιμο. Η ρίψη των σαϊτών είναι σε τοπικό επίπεδο οργανωμένο στοιχειωδώς και πρόχειρα. Μετά το τραγικό συμβάν πρέπει να αποφασίσει το δημοτικό συμβούλιο τη διακοπή του και να διερευνηθεί με ειδική τεχνογνωσία αν μπορεί να διεξάγεται και με ποίους όρους. Βάρβαρες επικίνδυνες πρακτικές του παρελθόντος, έχουν “μεταπλαστεί” σε αθλήματα με κανόνες που μετράνε επιδόσεις και ταυτόχρονα παρέχουν ασφάλεια τόσο στους αθλητές όσο και στους θεατές.Πάλη, Τζούντο, Ξιφασκία, Σκοποβολή, αυτοκινητιστικοί αγώνες είναι αδιανόητο να αμφισβητήσεις την ασφάλεια τους.
Ο κάθε ένας μπορεί να διαφωνεί με το πολιτιστικό αποτύπωμα της κάθε δράσης, του κάθε εθίμου και το τι προβάλλει. Εμένα προσωπικά δεν μου λέει κάτι ούτε η ρίψη των σαϊτών, ούτε οι αγώνες με φόρμουλα. Ίσως σε άλλους λένε κάτι. Όμως κάθε δράση πρέπει να γίνεται με τέτοιους κανόνες ασφαλείας, ώστε πρακτικά να μην κινδυνεύουν ούτε οι αθλητές ούτε και οι θεατές. Θεωρώ ότι η ασφάλεια διεξαγωγής των εκδηλώσεων και αν υπήρξε η μόνιμη ανησυχία των εμπλεκόμενων αυτοδιοικητικών είναι αυτό που πρέπει να μας απασχολεί. Όταν δεν μπορεί να υπάρξει δραστηριότητα με ασφάλεια η οποία γίνεται με την αιγίδα του Δήμου, η δράση αυτή ή πρέπει να τροποποιείται ή πρέπει να ακυρώνεται. Τα πάντα στην αυτοδιοίκηση πρέπει να κινούνται στον άξονα της συλλογικής ασφάλειας της πόλης στον προγραμματισμό των μεγάλων δράσεων αλλά και της ασφάλειας της καθημερινότητας της. Και από εδώ και πέρα πρέπει να υποβάλλονται και οι σχετικές προτάσεις ασφαλείας της διεξαγωγής τους μαζί.
Για το επιχείρημα ότι το δημοτικό συμβούλιο ομόφωνα για δεκαετίες ενέκρινε την οικονομική ενίσχυση του εθίμου, αυτό είναι αληθές. Με μια λεπτομέρεια. Για την ασφάλεια έδινε εγγυήσεις διεξαγωγής η δημοτική αρχή, η εκτελεστική εξουσία κάθε φορά. Ουδέποτε παρά τις τοποθετήσεις της αντιπολίτευσης έβαζε το θέμα του κινδύνου της “ημινόμιμης” εκδήλωσης.Το αντίθετο μάλιστα απαντούσε στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, στα συλλογικά όργανα. Ποτέ δεν έθεσε έστω και αναφορικά ότι υπάρχει κίνδυνος ούτε ένα τοις εκατό. Ουδέποτε απαγορεύτηκε η συμμετοχή ή παρουσία παιδιών παραδείγματος χάριν ως δείκτης ασφάλειας. Δεν κλήθηκε ποτέ να καταθέσει η νομική υπηρεσία στο δημοτικό συμβούλιο γνωμάτευση για το “ημινόμιμο” της εκδήλωσης. Προφανώς κάποιος -ή και ο ίδιος από μόνος του- είχε συμβουλεύσει τον Δήμαρχο για την τεχνική της διασποράς των ευθυνών σε άλλους φορείς. Κατά τη γνώμη μου χρησιμοποιήθηκε ή ίδια “τεχνική” με τον εργολάβο Καράμπελα για να θάβει τα σκουπίδια στους γείτονες. Υπογράψαμε σύμβαση μαζί του για να τα παίρνει από εμάς χωρίς να βάζουμε όρους “να τα θάβεις νόμιμα”. Έτσι και εδώ χρησιμοποιείται η ίδια “τεχνική της διασποράς ευθυνών” είναι ο σύλλογος ΣΑΪΤΟΜΑΧΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ με βάση το καταστατικό υπεύθυνος για την διατήρηση του εθίμου χωρίς να βάζουμε όρους “μπορείτε να αναπαράγεται το έθιμο με ασφάλεια”;
Η εμπορευματοποίηση του εθίμου, με την υπερπροβολή του στα μέσα ενημέρωσης και συνεπώς με την υπεραναπτυξή του σε θεατές και τη μεγένθυνσή του σε αριθμό ρίψεων, συχνότητας, έντασης, ποσότητας χρησιμοποιούμενης μπαρούτης αύξησε και την επικινδυνότητα της παρουσίασης του εθίμου αρκετές φορές επί πλέον. Οι φωνές για τους κινδύνους από όλες τις πλευρές ακυρωνόταν από την πλειοψηφία ως αντιπολιτευτικός φθόνος. Η χρησιμοποίηση των μπουλουκιών ως κομπάρσων σε πασχαλιάτικο υπερθέαμα ήταν χαρακτηριστικό γεγονός των τελευταίων ετών. Δεν γινόταν με σκοπό την παρουσίαση του εθίμου στους κατοίκους της πόλης και την ιστορία των γειτονιών της σε ένα ειδικό κοινό που ενδιαφέρεται για το έθιμο ή πηγαίνει σε κάποιον ειδικό χώρο που μπορεί να το δει με ασφάλεια, αλλά την εμπορικό φαντασμαγορική χολιγουντιανού τύπου αναπαράσταση.
Μέσα από τις δημαρχιακές συνεντεύξεις, με τη μεταφορά του χώρου διεξαγωγής στο κέντρο της πόλης, την ψηφοθηρική εκμετάλλευση της εικόνας της σαΐτας ήταν αυτά όπου έβγαλαν κάθε φραγμό και έλεγχο της δραστηριότητας, της ποσότητας της μπαρούτης, του πλήθους των συμμετασχόντων στις ρίψεις, των αριθμό των ρίψεων, στο ύψος που θα έχει το δίχτυ προστασίας την απόσταση των θεατών και τόσα άλλα.
Αυτή η αντίληψη όμως υπάρχει και σε άλλες πρακτικές της δημοτικής αρχής του “ενός ανδρός και σιωπής όλων των άλλων”. Στην εκτελεστική επιτροπή άραγε τι έχει συζητηθεί για το εν λόγω διαχειριστικό κομμάτι της ασφάλειας των εκδηλώσεων; Δόθηκαν κατευθύνσεις στον αρμόδιο αντιδήμαρχο ή ούτε αυτό χρειαζόταν να γίνει;
ΑΠΌΦΑΣΗ 115/2011 το ΈΘΙΜΟ του Σαϊτοπόλεµου ∆ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ