Ένα από τα πρώτα αλληλοδιδακτικά σχολεία -χώροι εκπαίδευσης όπου η εκπαίδευση των νέων γίνονταν αναμεταξύ τους αμοιβαία- που λειτούργησαν στη χώρα μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους, ήταν το Καποδιστριακό Σχολείο Μεθώνης. Τα εγκαίνια του ανακαινισμένου κτιρίου θα γίνουν σήμερα Κυριακή (12/8/18) στις 7 το απόγευμα από το Υπουργείο Πολιτισμούς και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας, με την υποστήριξη του Δήμου Πύλου-Νέστορος.
Το Καποδιστριακό Αλληλοδιδακτικό Σχολείο Μεθώνης βρίσκεται σε κεντρικό σημείο του οικισμού και σε μικρή απόσταση από το κάστρο. Πρόκειται για ένα από τα πρώτα αλληλοδιδακτικά σχολεία που λειτούργησαν κατά την Καποδιστριακή περίοδο. Κατασκευάστηκε κατά το τρίμηνο Ιανουάριος-Μάρτιος 1830 σε θέση που υπέδειξε ο Ιωάννης Καποδίστριας, κατά την πρώτη επίσκεψή του στην πόλη της Μεθώνης την άνοιξη του 1829. Το σχολείο λειτούργησε για έναν περίπου αιώνα μέχρι το 1935, οπότε και εγκαταλείπεται, ενώ κατά την 26η Απριλίου του 1940 το ακίνητο εκποιήθηκε, φιλοξενώντας έκτοτε διάφορες χρήσεις. Το 1951 με Απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων το κτήριο χαρακτηρίστηκε «ως ιστορικόν διατηρητέον μνημείον» (ΦΕΚ 33/Β΄/23-02-1951).
ΣΕ ΕΡΕΙΠΙΩΔΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Το μνημείο έφτασε ως τις μέρες μας σε ερειπιώδη κατάσταση, με σημαντικά στατικά προβλήματα, ενώ είχε καταρρεύσει η ξύλινη κεραμοσκεπής στέγη. Το σχολείο διατηρούνταν σε πολύ κακή κατάσταση με σοβαρά στατικά και μορφολογικά προβλήματα. Η μελέτη αποκατάστασης εκπονήθηκε από το επιστημονικό προσωπικό της πρώην 26ης ΕΒΑ, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ» του Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Το έργο της «Αποκατάστασης του Καποδιστριακού Σχολείου Μεθώνης» υλοποιήθηκε μέσω της ένταξής του στο Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα» στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013 με προϋπολογισμό 650.000,00 €. Χρηματοδότης: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Φεβρουάριο του 2012 και ολοκληρώθηκαν τον Δεκέμβριο του 2015 με φορέα υλοποίησης τη Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟΑ, δια της Επιστημονικής Επιτροπής Πυλίας, με τη συνδρομή του επιστημονικού και εργατοτεχνικού προσωπικού της ΕΦΑ Μεσσηνίας.
Βασικός στόχος του έργου ήταν η αποκατάσταση του μνημείου και η νέα χρήση του ως χώρου πολιτιστικών εκδηλώσεων. Οι εργασίες αποκατάστασης περιελάμβαναν στερεώσεις λιθοδομών, συμπληρώσεις, πλήρωση ρηγματώσεων, ανακτήσεις, εφαρμογή ενεμάτων, αποκατάσταση ανοιγμάτων, εφαρμογή επιχρισμάτων, τοποθέτηση δαπέδου, κατασκευή νέας ξύλινης κεραμοσκεπούς στέγης, ηλεκτρική και υδραυλική εγκατάσταση, καθαρισμό και διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου. Με τις αναστηλωτικές εργασίες, αντιμετωπίστηκαν τα σοβαρά στατικά προβλήματα και αποκατάσταθηκε η αρχιτεκτονική μορφή του μνημείου, το οποίο κατέστη επισκέψιμο και λειτουργικό. Με τη διαμόρφωσή του ως χώρου πολιτιστικών εκδηλώσεων εντάσσεται πλέον αρμονικά στον κοινωνικό και πολιτιστικό ιστό της ευρύτερης περιοχής, σε συνδυασμό με το υψηλής επισκεψιμότητας κάστρο της Μεθώνης.
Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΖΟΤΑΝ ΣΤΑ ΑΛΛΗΛΟΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
Τα Αλληλοδιδακτικά σχολεία που πρωτοδημιουργήθηκαν στις αρχές του 19ου αιώνα ήταν χώροι εκπαίδευσης όπου η εκπαίδευση των νέων γίνονταν αναμεταξύ τους αμοιβαία. Μια ιδέα για τη μέθοδο που εφαρμόζονταν στα αλληλοδιδακτικά σχολεία στην Ελλάδα μας δίνει ο Γ. Κλέοβουλος σ΄ επιστολή του της 15ης Δεκεμβρίου 1818, στον Λευκάδιο Αθανάσιο Πολίτη που δημοσιεύθηκε στον Λόγιο Ερμή. Εκεί μεταξύ άλλων ο Κλεόβουλος περιγράφει πώς χωρίζονται σε τάξεις τα παιδιά ίσων δυνάμεων και προόδου. Δυο παιδιά, τα πλέον προκομμένα και χρηστοήθη διορίζονται δάσκαλοι σε κάθε τάξη με την ονομασία Πρωτόσχολοι ή Ερμηνευταί και διδάσκουν και επιτηρούν τα υπόλοιπα. Μιλά για τις ποινές και εξηγεί πως φιλοτιμούνται τα παιδιά για να προβιβαστούν σε ανώτερη τάξη ώστε να γίνουν και εκείνοι Πρωτόσχολοι. Στα σχολεία αυτά διδάσκονται ανάγνωση, γράψιμο και αριθμητική με ειδικούς πίνακες και με κατάλληλο σύστημα ώστε να μην κουράζονται τα παιδιά.
Ο ίδιος ο Κλεόβουλος σπούδασε την μέθοδο αυτή στο Παρίσι και το 1819, με την υποστήριξη του άρχοντα Νικολάου Ροσσέτι-Ροσνοβάνου που είχε γνωρίσει εκεί ίδρυσε στο Ιάσι το πρώτο Αλληλοδιδακτικό Διδασκαλείο απ΄όπου απεφοίτησαν πολλοί αλληλοδιδακτικοί δάσκαλοι. Αυτοί σκορπίστηκαν σ΄όλη την Ελλάδα και συνέστησαν πολλά σχολεία της μεθόδου αυτής.[1] Η Φιλανθρωπική Εταιρεία ίδρυσε στο Ναύπλιο ένα τέτοιοι σχολείο στο οποίο φοίτησε και ο Σταμάτης Σέρμπος το 1835, όπως ο ίδιος αναφέρει στο χειρόγραφό του, στο οποίο φοιτούσαν 250 μαθητές με διευθυντή τον Ν. Νικητόπουλο.
- Μελετητής και επιβλέπων στην Αποκατάσταση του Καποδιστριακού Αλληλοδιδακτικού Σχολείου Μεθώνης, ήταν ο υπάλληλος του Υπουργείου Πολιτισμού, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Ευτύχης Μπιτσάνης, ο οποίος στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook, παρουσίασε ένα μικρό φωτογραφικό οδοιπορικό από το 2001 έως και σήμερα για το μνημείο και την αποκατάστασή του. Δείτε το στη συνέχεια: