Μια σύγχρονη πόλη πρέπει να σχεδιάζεται με τέτοιο τρόπο, ώστε όλοι να μπορούμε να κινηθούμε αβίαστα, ελεύθερα, χωρίς εμπόδια, χωρίς αποκλεισμούς.
Η Καλαμάτα μπορεί και πρέπει να γίνει ένας ουσιαστικός τόπος για ανθρώπους όλων των δυνατοτήτων και των ιδιαιτεροτήτων. Σκοπός όλων μας να γίνει η πόλη μας ένας τόπος πρότυπο ως προς τη διαχείριση του δημόσιου χώρου της, ώστε να συνυπάρχουμε όλοι και η έννοια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας να γίνει έννοια αυτονόητη.
Για να συμβεί αυτό πρέπει να ξεφύγουμε από την απλή τήρηση των όσων μας καθιστούν τυπικά νομότυπους, αλλά δεν επιλύουν το πρόβλημα στην ουσία του και να κάνουμε από επιλογή την υπέρβαση.
Ας μιλήσουμε για το χώρο δημόσιου υπαιθρίου παιχνιδιού, ένα σημείο που αντικατοπτρίζει την κουλτούρα και την ευαισθησία όλων μας. Μέχρι πρότινος το σύνολο των παιδικών χαρών δεν εναρμονιζόταν με τις αρχές της προσβασιμότητας ούτε στο ελάχιστο, ήταν μη φιλικοί χώροι σε ανθρώπους με κινητικά ή άλλα προβλήματα, αποτελούσαν την πρώτη φάση αποκλεισμού τους από την κοινωνική ζωή.
Μόλις το 2009 το Υπουργείο Εσωτερικών προκειμένου να εξασφαλίσει συνθήκες ασφάλειας και πρόσβασης στους χώρους παιδικής αναψυχής, προχώρησε στην έκδοση της Υπουργικής Απόφασης 28492/18.5.2009 (ΦΕΚ 931 Β΄) σχετικά με τον καθορισμό των προϋποθέσεων και των τεχνικών προδιαγραφών για την κατασκευή και λειτουργία των παιδικών χαρών των Δήμων και Κοινοτήτων. Το ΦΕΚ ορίζει την απόλυτη προσαρμογή των παραπάνω χώρων έως και την 31.12.2012 στις οδηγίες του ΦΕΚ, μια από τις οποίες είναι και η συμμόρφωση με τις Οδηγίες Σχεδιασμού, «Σχεδιάζοντας για όλους», του Γραφείου Μελετών για ΑμεΑ του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.
Διαβάζοντας κανείς την απόφαση και συγκεκριμένα το ΑΡΘΡΟ 3, παράγραφος 2 εντοπίζει όσα επιβάλλεται να έχει μια παιδική χαρά και στέκεται «στις εξωτερικές και εσωτερικές προσβάσεις για ΑΜΕΑ», «καθώς και τη Ζώνη όδευσης στο εσωτερικό της, πλάτους 1,50μ.». Συνεχίζοντας στην παράγραφο 6γ. εντοπίζουμε και την ελάχιστη απαίτηση να προβλέπεται σε κάθε παιδική χαρά μία θέση τουλάχιστον χρήστη ΑμεΑ ανά 10 τουλάχιστον θέσεις χρηστών, με τις κατάλληλες προσβάσεις και διατάξεις ασφαλούς χρήσης κάθε οργάνου σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις ευρωπαϊκές και διεθνείς προδιαγραφές (ASTM κλπ). Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει οπωσδήποτε να προβλέπονται θέσεις ΑμεΑ στο σύνολο των θέσεων χρηστών όλων των παιδικών χαρών της περιφέρειας του δήμου ή κοινότητας.
Και αναρωτιόμαστε αρκεί αυτή η θέση;
Όχι δεν αρκεί. Η πόλη μας θέλουμε να διαφοροποιήσει τη θέση της από την απλή τήρηση της παραπάνω υποχρέωσης. Θέλουμε και προτείνουμε οι παιδικές χαρές της δικής μας πόλης να μετασχηματιστούν σε πρότυπα. Να αντικαταστήσουμε την απλή υποχρέωση τήρησης του νόμου με την τοποθέτηση ενός μεμονωμένου απλού παιχνιδιού στις κεντρικές παιδικές χαρές, από τη ουσιαστική διάθεση να κάνουμε τις δημόσιες παιδικές χαρές της πόλης τόπους κοινωνικοποίησης, τόπους όπου όλα τα παιδιά έχουν θέση. Τόπους χαράς.
Και τα παιδιά θα βρουν τον τρόπο.
Ας επιδιώξουμε λοιπόν την υπέρβαση, ας στοχεύσουμε στη νέα σχεδίαση των πολύ σημαντικών αυτών τόπων. Πρόταση μας τα παιχνίδια ΑΜΕΑ να μην είναι ατομικά, αλλά πολλών θέσεων διαδραστικά όργανα, ώστε τα παιδιά να ενισχύσουν την ομαδικότητα τους, να αλληλεπιδράσουν, να χαρούν. Όχι αποκομμένα παιχνίδια που ενδεχομένως τηρούν τις προδιαγραφές του νόμου και βεβαία πιστοποιούνται, ωστόσο δεν ακολουθούν τις προδιαγραφές της παιδικής ψυχής.
Ασφαλώς, μιλάμε για απόλυτη διασφάλιση κύλισης των αμαξιδίων, αλλά ταυτόχρονα ικανότητα κίνησης παιδιών με τυφλότητα και εξυπηρέτηση παιδιών με προβλήματα ακοής. Στη νέα αντίληψη σχεδιασμού δεν μπορούμε να αφήνουμε εκτός των προθέσεων μας μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων που κινούνται στο φάσμα του αυτισμού και έχουν ανάγκη παιχνιδιού που θα τους παρέχει πολυαισθητηριακές εμπειρίες και απόλυτη ασφάλεια.
Ας κάνουμε μια βόλτα στις παιδικές χαρές της πόλης και ας αναλογιστούμε αν θα εξυπηρετούμασταν και πολύ περισσότερο αν θα διασκεδάζαμε σε αυτές, αν για κάποιο λόγο εμείς ή δικός μας άνθρωπος αντιμετώπιζε δυσκολίες κίνησης, όρασης ή ακοής.
Το αποτέλεσμα μιας τέτοιας βόλτας δεν μας τιμά. Δεν τηρούνται κανόνες στοιχειώδους ασφαλείας, σήμανσης ή προσβασιμότητας ούτε σε μια από τις νεότερες παιδικές χαρές στο Φραγκοπήγαδο, αλλά ούτε και σε μία από τις κεντρικότερες στο πάρκο ΟΣΕ. Πίνακες ΔΕΗ ξεκλείδωτοι σε σημεία προσβάσιμα από παιδιά, κιγκλιδώματα υπό κατάρρευση, ανύπαρκτοι διάδρομοι κύλισης, καμία σήμανση αναφορικά με την πρόσβαση ΑΜΕΑ, μεμονωμένα παιχνίδια ατομικού παιχνιδιού περιορισμένου ενδιαφέροντος.
Η ανάγκη για επανακαθορισμό στο σχεδιασμό είναι άμεση. Ας ξαναρχίσουμε και ας μην κρυβόμαστε πίσω από τις τυπικές πιστοποιήσεις. Ας μπούμε στη θέση των εμποδιζόμενων ατόμων και ας απαιτήσουμε το χώρο μας.
Οι ίσες ευκαιρίες είναι η βάση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Το να στερείς την ευκαιρία σε εμποδιζόμενα άτομα, και πόσο μάλλον παιδιά, να παίξουν και να κοινωνικοποιηθούν είναι μια τραγική κοινωνική αδικία που κανείς μας δεν θα έπρεπε να επιτρέπει να υπάρχει.
“Καλαμάτα – Τόπος Ζωής”
