Η επιτακτική ανάγκη διετούς παράτασης των διαδικασιών αρχικών εγγραφών και διορθώσεων στο Κτηματολόγιο, που αφορούν ακίνητα περιουσιακά στοιχεία στα δημοτικά διαμερίσματα Ασπροχώματος, Λαιίκων, καθώς και της Δημοτικής Κοινότητας Καλαμάτας, επισημαίνεται σε έγγραφό του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνο Σκουρλέτη, την Εθνικό Κτηματολόγιο και Κτηματογράφηση Α.Ε. και τους Βουλευτές του Νομού Μεσσηνίας.
Για τα Δημοτικά Διαμερίσματα Ασπροχώματος και Λαιΐκων η προθεσμία λήγει στις 10 Δεκεμβρίου 2015 και για την περιοχή της Δημοτικής Κοινότητας Καλαμάτας το επόμενο έτος.
Όπως αναφέρεται στο έγγραφο, που υπογράφεται από τον Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Κων. Μαργέλη και τη Γεν. Γραμματέα Δήμητρα Μαρκοπούλου, «σε αντίθετη περίπτωση, τυχόν μη παράταση, θα επιφέρει με βεβαιότητα»
- Τη δημιουργία «τεράστιου και απροσδιόριστου αριθμού αξιώσεων κατά του Δημοσίου, τόσο χρηματικών όσο και αυτούσιας απόδοσης ακίνητων»
- Παράλυση του συστήματος, θέτοντας σε «αχρησία» τις ιδιοκτησίες χιλιάδων πολιτών.
- Σωρεία αξιώσεων προς αποζημίωση κατά του Δημοσίου λόγω ανακριβών εγγραφών στο Κτηματολόγιο.
- Ακόμη μεγαλύτερη συμφόρηση των δικαστηρίων, με τη δημιουργία σοβαρότατων δικαστικών εμπλοκών με τη μαζική κατάθεση προσφυγών στη Δικαιοσύνη, σε μία εποχή που είναι κοινό ζητούμενο όλων η ταχεία απονομή αυτής.
- Τεράστια ανασφάλεια στις συναλλαγές, καθιστώντας παλαιούς, αλλά ενεργούς σήμερα τίτλους ιδιοκτησίας, μεταγεγραμμένους νομίμως στο Υποθηκοφυλακείο, ουσιαστικά άχρηστους, οδηγώντας σε απαλλοτρίωση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας.
Αναλυτικά, στο έγγραφο αναφέρονται τα εξής:
«Η 10η Δεκεμβρίου 2015 είναι η τελευταία μέρα της αποκλειστικής δωδεκαετούς προθεσμίας των αρχικών εγγραφών, που υπολογίζεται αρξάμενη από την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της απόφασης, για την έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου, στα Δημοτικά Διαμερίσματα Ασπροχώματος και Λαιΐκων (πρώην Κοινότητες Ασπροχώματος και Λαιΐκων) του Δήμου Καλαμάτας του Νομού Μεσσηνίας και εντός του έτους 2016, ακολουθεί η περιοχή της Δημοτικής Κοινότητας Καλαμάτας.
Αυτό έχει ως συνέπεια ότι οριστικοποιούνται, μέχρι την ανωτέρω ημεροχρονολογία, οι αρχικές κτηματολογικές εγγραφές, για τους κατοίκους του εσωτερικού, που είναι δικαιούχοι εγγραπτέων δικαιωμάτων σε κτηματογραφημένα ακίνητα των παραπάνω περιοχών.
Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό, ιδίως στους συμπολίτες μας, ότι η οριστικοποίηση των αρχικών (πρώτων) κτηματολογικών εγγραφών, επάγεται εκ του νόμου τις ακόλουθες έννομες συνέπειες:
- Οι αρχικές κτηματολογικές εγγραφές, μετά την προαναφερόμενη ημεροχρονολογία, παράγουν αμάχητο τεκμήριο για την ακρίβειά τους υπέρ των φερόμενων με αυτές τις πρώτες εγγραφές ως δικαιούχων για τα δικαιώματα που αυτές αφορούν, που οδηγεί σε απόσβεση των εμπράγματων αξιώσεων του αληθούς δικαιούχου. Το αμάχητο τεκμήριο συνεπάγεται ουσιαστικά την απώλεια του δικαιώματος της ιδιοκτησίας, χωρίς την ύπαρξη δυνατότητας διόρθωσης της αναληθούς αρχικής κτηματολογικής εγγραφής, σε κάθε περίπτωση, ακόμη και όταν το δικαίωμα του αληθούς δικαιούχου θεμελιώνεται σε τίτλο κτήσης, νομίμως μεταγεγραμμένου στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο πριν την έναρξη του Κτηματολογίου. Η μόνη δυνατότητα του αληθούς δικαιούχων, είναι να διεκδικήσει χρηματική αποζημίωση από τον φερόμενο στις οριστικές εγγραφές ως δικαιούχο, ενώ η αυτούσια απόδοση καθίσταται σχεδόν αδύνατη πρακτικά.
- Από τη δημιουργία του αμάχητου τεκμηρίου, αποκλείεται οποιαδήποτε μεταβολή, λόγω διόρθωσης του περιεχομένου των αρχικών εγγραφών, που αφορά στους δικαιούχους και στα καταχωρισθέντα δικαιώματα. Σε περίπτωση ανακριβούς πρώτης εγγραφής, που κατέστη οριστική, ο πραγματικός δικαιούχος έχει ενοχική μόνο αξίωση κατά του αναφερόμενου ανακριβώς ως δικαιούχου για την απόδοση του πλουτισμού από τη δημιουργία του αμάχητου τεκμηρίου.
- Παρεπόμενα δικαιώματα (πχ υποθήκες, δουλείες) και λοιπές δεσμεύσεις της εξουσίας διάθεσης (πχ κατασχέσεις), που υφίστανται στα Βιβλία των Υποθηκοφυλακείων και δεν έχουν μεταφερθεί στα Κτηματολογικά Βιβλία, εντός της νόμιμης προθεσμίας διόρθωσης των αρχικών κτηματολογικών εγγραφών, θα καταληφθούν από το αμάχητο τεκμήριο, ως «ανύπαρκτα» και συνεπώς δεν θα μπορεί να αξιωθεί η αναγνώρισή τους και η άσκησή τους.
- Ακίνητα που δεν έχουν εγγραφεί, ως ανήκοντα σε ορισμένο πρόσωπο και φέρονται στα Κτηματολογικά Βιβλία ως ακίνητα «ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗ», θεωρείται ότι ανήκουν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου, μόλις καταστεί οριστική η πρώτη εγγραφή.
Σύμφωνα λοιπόν με όσα προαναφέρθηκαν, μετά την παρέλευση της 10ης Δεκεμβρίου 2015 και εφεξής (για τα Δημοτικά Διαμερίσματα Ασπροχώματος και Λαιΐκων) και από το έτος 2016 και εφεξής για τη Δημοτική Κοινότητα Καλαμάτας, αμέσως δηλαδή μόλις παρέλθουν οι ως άνω αποκλειστικές προθεσμίες διόρθωσης για τους κατοίκους εσωτερικού, θα συντρέξουν οι προαναφερόμενες έννομες συνέπειες, διακρίνοντας ως εξής:
- Όσα ακίνητα είναι «ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗ», περιέρχονται αυτόματα στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου, δηλαδή οι ιδιοκτήτες των εν λόγω ακινήτων χάνουν τα δικαιώματά τους επ’ αυτών.
- Επιπλέον για τα ακίνητα στα οποία υπάρχουν διαφορές ως προς την έκτασή τους ή το σχήμα τους, ανάμεσα στις μετρήσεις του Εθνικού Κτηματολογίου και την μέτρησή τους με υλοποίηση των ορίων τους στο έδαφος και τους τίτλους κτήσης τους, δημιουργούνται σοβαρότατα προβλήματα και ζητήματα ενόψει του αμάχητου αυτού τεκμηρίου. Πρακτικά τι σημαίνει αυτό; υπερισχύει η μέτρηση και η αποτύπωση του Εθνικού Κτηματολογίου και έτσι λοιπόν κάποια, αν όχι τα περισσότερα ακίνητα, θα βρεθούν λόγω του Εθνικού Κτηματολογίου μικρότερα ή μεγαλύτερα σε σχέση με τη μέτρηση και την αποτύπωση αυτών κατά τους τίτλους κτήσης.
Ο θιγόμενος σε αυτές τις περιπτώσεις θα έχει τις εξής δύο δυνατότητες:
α) να αναζητήσει και να καλέσει τον όμορο ιδιοκτήτη που ευνοείται από τη μέτρηση του Εθνικού Κτηματολογίου να συμπράξει σε μία διόρθωση ενώπιον Συμβ/γράφου, οπότε εναπόκειται στην καλή πίστη του ομόρου ιδιοκτήτη για το αν θα γίνει αυτό και
β) να ασκήσει ενοχική αγωγή κατά του ομόρου ιδιοκτήτη αναζητώντας σε χρήματα την αξία του τμήματος του ακινήτου που θα χάσει με την μέτρηση του Εθνικού Κτηματολογίου και υπό την προϋπόθεση ότι μέχρι τότε δεν θα έχει λάβει χώρα ειδική διαδοχή από επαχθή αιτία.
Αντιλαμβάνεστε, ότι πολλοί θα επωφεληθούν από το αμάχητο τεκμήριο αυτό και θα κατοχυρώσουν ιδιοκτησίες που δεν τους ανήκουν. Ακίνητα θα μικρύνουν ή θα μεγαλώσουν ανάλογα με την περίπτωση. Κακόβουλοι ιδιοκτήτες που θα επωφελούνται από τη μέτρηση του Εθνικού Κτηματολογίου θα επιδιώκουν να καταβάλουν την αξία του τμήματος εκείνου που τους ωφελεί, για να παραμείνει σε αυτούς, από το να συμπράξουν σε μία διόρθωση ενώπιον Συμβ/γράφου. Τι θα γίνει με τα οικόπεδα που άρτια και οικοδομήσιμα θα γίνονται μη άρτια και μη οικοδομήσιμα;
Αλήθεια από την πλευρά του Ελληνικού Δημοσίου ποιος θα συμπράττει σε τέτοιες διορθώσεις; έχει το Ελληνικό Δημόσιο τα χρήματα που θα απαιτηθούν να καταβάλει για τις ενοχικές αγωγές που θα ασκηθούν σε βάρος του, εάν δεν συμπράξει σε διόρθωση ενώπιον Συμβολαιογράφου;
Ενόψει των προβλημάτων αυτών και για τους λόγους που προεκτέθηκαν, ο Δικηγορικός Σύλλογος Καλαμάτας θεωρεί επιβεβλημένη και αναγκαία τη παράταση προθεσμίας διόρθωσης των αρχικών εγγράφων στα δημοτικά διαμερίσματα Ασπροχώματος, Λαιίκων και Δημοτικής Κοινότητας Καλαμάτας τουλάχιστον για μια διετία, δεδομένου ότι σε αντίθετη περίπτωση, τυχόν μη παράταση, θα επιφέρει με βεβαιότητα:
α) Τη γένεση τεράστιου και απροσδιόριστου αριθμού αξιώσεων κατά του Δημοσίου, τόσο χρηματικών όσο και αυτούσιας απόδοσης ακίνητων που εμφαίνονται στα κτηματολογικά φύλλα ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» και τα οποία με την οριστικοποίηση των εγγραφών περιέρχονται στο Δημόσιο.
β) Είναι σαφές και ειδικά στη σημερινή συγκυρία, κατά τη οποία παρατηρείται υποστελέχωση και αποδιοργάνωση σε όλο το φάσμα του Δημοσίου Τομέα, ότι μία τέτοια εξέλιξη θα οδηγήσει σε παράλυση του συστήματος, θέτοντας σε «αχρησία» τις ιδιοκτησίες χιλιάδων πολιτών.
γ) Είναι επίσης προφανές ότι κατά την παρούσα δυσμενέστατη οικονομική συγκυρία είναι αδιανόητο να βρεθεί το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους αντιμέτωπο με σωρεία αξιώσεων προς αποζημίωση κατά του Δημοσίου λόγω ανακριβών εγγραφών στο Κτηματολόγιο.
δ) Θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη συμφόρηση των δικαστηρίων, με τη δημιουργία σοβαρότατων δικαστικών εμπλοκών με τη μαζική κατάθεση προσφυγών στη Δικαιοσύνη, σε μία εποχή που είναι κοινό ζητούμενο όλων η ταχεία απονομή αυτής.
ε) Εν τέλει, θα προκαλέσει τεράστια ανασφάλεια στις συναλλαγές, καθιστώντας παλαιούς, αλλά ενεργούς σήμερα τίτλους ιδιοκτησίας, μεταγεγραμμένους νομίμως στο Υποθηκοφυλακείο, ουσιαστικά άχρηστους, οδηγώντας σε απαλλοτρίωση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, χωρίς τις εγγυήσεις και αυστηρότατες προϋποθέσεις που θέτει το Σύνταγμα, η ΕΣΔΑ και η νομολογία ελληνικών και ευρωπαϊκών Δικαστηρίων. Και τούτο χωρίς να υπάρχει παρόμοιο προηγούμενο σε ευρωπαϊκή χώρα».
