Για πρώτη φορά μίλησε σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής ο βουλευτής Μεσσηνίας Αλέξης Χαρίτσης ως Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Αριστεράς, επί του σ/ν «Μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής».
Ο κ. Χαρίτσης -μεταξύ άλλων- είπε στη Βουλή:
Σήμερα είναι η πρώτη φορά που λαμβάνω τον λόγο ως Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Αριστεράς. Και θέλω να ξεκινήσω με μια αναφορά. Σήμερα συζητάμε ένα νομοσχέδιο που αφορά το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. Αφορά όμως ιδιαίτερα, τη γενιά της κρίσης. Τους ανθρώπους που σαν σήμερα, 6 Δεκεμβρίου, είδαν την ενηλικίωσή τους να σφραγίζεται από την κρατική δολοφονία ενός 15χρονου παιδιού, του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, που το μόνο του έγκλημα ήταν ότι έκανε παρέα με τους φίλους του.
Έρχομαι στα θέματα του νομοσχεδίου. Άκουσα με προσοχή την ομιλία του κυρίου Μητσοτάκη. Θέλω να ξεκινήσω με ένα σημείο. Ανέφερε ότι η πρόταση της κυβέρνησης απαντά σε «στρεβλώσεις του παρελθόντος». Αυτό που ξέχασε να πει, είναι ότι το νομοσχέδιο είναι εμπνευσμένο από το παρελθόν. Η οριζόντια εισαγωγή τεκμηρίων, αυτή η άδικη πολιτική οριζόντιων μέτρων, αντλεί την έμπνευσή της από το μακρινό 1986. Τότε ήταν μια «καινοτομία». Όπως ήταν και η επιβολή του ΦΠΑ την ίδια χρονιά. Η ομολογία δηλαδή της αποτυχίας ενός κράτους που δεν μπορεί να ρυθμίσει με δίκαιο τρόπο το ζήτημα της φορολογίας και καταφεύγει σε μέτρα που παραβιάζουν εντέλει τη συνταγματική αρχή ότι οι Έλληνες συνεισφέρουν στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις τους. Όχι, μας λέει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας: θα συνεισφέρουν δυσανάλογα σύμφωνα με τα δικά της, αυθαίρετα και άδικα, κριτήρια.
Γιατί για να μπορούμε να κάνουμε μια σοβαρή συζήτηση πρέπει να συμφωνήσουμε σε δύο πράγματα. Πρώτον, ότι η χώρα αντιμετωπίζει ένα δομικό πρόβλημα. Το φορολογικό σύστημα είναι άδικο και αυξάνει τις ανισότητες. Αυτή τη στιγμή, τα 2/3 των δημοσίων εσόδων προέρχονται από έμμεσους φόρους και μόλις το 1/3 από άμεσους φόρους. Και στους άμεσους φόρους, τα φυσικά πρόσωπα συνεισέφεραν για το 2022 11 δισεκατομμύριά ευρώ, ενώ τα νομικά πρόσωπα λιγότερα από 4,5 δισεκατομμύρια. Σε τι μεταφράζονται αυτά τα δεδομένα; Ότι οι πολίτες πληρώνουν ανεξάρτητα από το εισόδημά τους καθημερινό φόρο μέσα από την κατανάλωση, ενώ οι πολίτες, ως φυσικά πρόσωπα, είναι αυτοί που στηρίζουν τα δημόσια οικονομικά. Το δεύτερο που πρέπει να συμφωνήσουμε είναι ότι κάθε οριζόντιο μέτρο είναι εξορισμού άδικο. Αντιμετωπίζει μια πολύπλοκη κατάσταση, όχι μέσα από την αποκωδικοποίησή της, αλλά μέσα από έναν ιδιόμορφο εξισωτισμό: όλοι θα πληρώσουν το ίδιο δίχως καμία έγνοια για το ποιοι θα πρέπει να εξαιρούνται και κυρίως μια συνειδητή αδιαφορία για αυτούς που θα έπρεπε να πληρώνουν περισσότερο: αυτούς δηλαδή που έχετε ευεργετήσει όλα αυτά τα χρόνια με προκλητικές φοροαπαλλαγές και τους συστηματικούς φοροφυγάδες.
Κι επειδή δεν θέλετε να αντιμετωπίσετε επί της ουσίας αυτό το κρίσιμο ζήτημα, καταφεύγετε για μία ακόμη φορά στη γνωστή συνταγή του κοινωνικού αυτοματισμού. Χθες ήταν οι δημόσιοι υπάλληλοι, σήμερα οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αύριο ποιος;
Σήμερα, σχεδόν σαράντα χρόνια μετά το 1986, η χώρα έχει ανάγκη από μια σύγχρονη, δίκαιη, φορολογική μεταρρύθμιση. Όχι από ένα ταξίδι στο παρελθόν μέσα από μια κυβερνητική πρόταση που παραπέμπει σε φορολογική διευθέτηση για να καλύψει σπασμωδικά κάποιες οικονομικές τρύπες. Μια δίκαιη φορολογική μεταρρύθμιση που θα στηρίζεται στις νέες δυνατότητες που διαθέτουμε -την ψηφιοποίηση, την Τεχνητή Νοημοσύνη, τον εκσυγχρονισμό του συστήματος- και κυρίως σε έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.
Δεν θα σχολιάσω καν την κυβερνητική υποκρισία που προεκλογικά εξήγγειλε μείωση φόρων και διαφήμιζε σύγχρονα φορολογικά εργαλεία και σήμερα καταφεύγει στο ακριβώς αντίθετο: στην εφαρμογή τεκμηρίων. Άλλωστε μας έχει συνηθίσει η κυβέρνηση από το 2019 στη φοβερή αναντιστοιχία μεταξύ της επαγγελίας του «νέου» και της εφαρμογής του «παλιού».
Ας ξεκινήσουμε και πάλι από τα αυτονόητα. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, όπως έχει κρίνει και το Συμβούλιο της Επικρατείας, τελούν σε διαφορετικές συνθήκες σε σχέση με τους μισθωτούς. Η διαφορά έγκειται σε κάτι ουσιώδες: το εισόδημα των μη μισθωτών είναι διαρκώς μεταβαλλόμενο. Δεν είναι σταθερό, δεν συναρτάται με τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, δεν είναι οριζόντιο στην επικράτεια, δεν είναι ίδιο όλο το χρόνο, δεν είναι το ίδιο ακόμα και στις ίδιες επαγγελματικές κατηγορίες. Αυτό και μόνο, θα αρκούσε για να αποδείξει κανείς ότι ένα οριζόντιο μέτρο σε εισοδήματα που δεν είναι σταθερά, είναι καταφανώς άδικο.
Η κυβέρνηση όμως έρχεται ουσιαστικά και μας λέει ότι ένα ευρωπαϊκό κράτος του 2023 παραιτείται από την προσπάθεια και την υποχρέωση να γνωρίζει ποια είναι τα πραγματικά εισοδήματα με βάση τα οποία θα σχεδιάσει την φορολογική του πολιτική.
Και τι κάνει;
Αδιαφορεί για την κοινωνική πραγματικότητα.
Το φορολογικό είναι ένας κρίσιμος κρίκος για τη βίαια κοινωνική αναδιάρθρωση που επιθυμεί η Νέα Δημοκρατία.
Και πάμε στον βαθύ πυρήνα του αντικοινωνικού χαρακτήρα του νομοσχεδίου: σε αυτούς που έχουν μεγάλα εισοδήματα, συχνά προκλητικά εισοδήματα, και τα αποκρύπτουν. Τι κάνει εδώ η κυβέρνηση; Με τα οριζόντια μέτρα τους κλείνει το μάτι. Τους λέει «δεν πειράζει που φοροδιαφεύγετε, δώστε κάτι και θα τα βρούμε». Μην κρυβόμαστε κυρίες και κύριοι συνάδελφοι πίσω από το δάχτυλό μας. Η κυβέρνηση σήμερα νομιμοποιεί τη φοροδιαφυγή με μια λογική που θυμίζει έντονα την αλήστου μνήμης διαδικασία της περαίωσης.
Πόσο σπουδαία εντέλει είναι αυτή η μεταρρύθμιση που αποσκοπεί στην είσπραξη σε ετήσια βάση 550εκ. ευρώ; Τόσο είναι το ύψος της φοροδιαφυγής στη χώρα μας; Όχι βέβαια.
Για να μην μιλήσουμε για την φοροαποφυγή. Όταν στο εννεάμηνο Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου του 2023 οι τέσσερις συστημικές τράπεζες κατέγραψαν καθαρά κέρδη ύψους 2,8 δισ. ευρώ. Όταν οι 150 εισηγμένες στο Χρηματιστήριο εμφάνισαν έκρηξη κερδών κατά 303,6% με καθαρά κέρδη 10,41 δισ. ευρώ σημειώνοντας ρεκόρ 15ετίας. Αυτή είναι η μία πλευρά του λεγόμενου πληθωρισμού απληστίας που τον έχετε αφήσει ανεξέλεγκτο. Η άλλη πλευρά είναι η καθημερινή λεηλασία των εισοδημάτων και των ελεύθερων επαγγελματιών όπως όλων των μικρομεσαίων και εργαζόμενων από τον ΦΠΑ. Εκεί ακριβώς, στον πληθωρισμό απληστίας, οφείλεται και η μείωση του κενού στην απόδοση ΦΠΑ για την οποία μίλησε ο κ. Μητσοτάκης και όχι βεβαίως σε κάποιο επίτευγμα της κυβέρνησης.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν ενδιαφέρεται για ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα.
Η Νέα Δημοκρατία είναι το κόμμα της φοροδιαφυγής, το κόμμα της άδικης φορολογίας, το κόμμα που δεν θέλει ένα σύγχρονο, δίκαιο, κοινωνικά προσανατολισμένο φορολογικό σύστημα.
Όσο για την δέσμευσή σας ότι τα φορολογικά έσοδα προορίζονται για την δημόσια υγεία και παιδεία, η μέχρι σήμερα πολιτική πρακτική σας αλλά και οι εξαγγελίες σας για το άμεσο μέλλον που δείχνουν την υποβάθμιση και τη σταδιακή ιδιωτικοποίηση αυτών των δημόσιων αγαθών, ακυρώνουν το επιχείρημά σας.
Η Νέα Αριστερά δεν κρύβεται πίσω από γενικόλογες διακηρύξεις και συνθήματα. Η αριστερά στη χώρα μας και διεθνώς πιστεύει στην αναγκαιότητα και στη δυνατότητα ενός δίκαιου και ισχυρού φορολογικού συστήματος που θα είναι εργαλείο για τη θωράκιση της κοινωνίας, την αναδιανομή του εισοδήματος προς όφελος των πολλών, τον περιορισμό του προκλητικού πλούτου. Αυτή είναι η σύγχρονη συζήτηση για τις ανισότητες. Και αυτή είναι η συζήτηση που χρειάζεται η χώρα μας: μείωση του ειδικού βάρους των έμμεσων φόρων και αναδιανομή του φορολογικού βάρους των άμεσων φόρων εις όφελος των ασθενέστερων μέσω της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και της υπερβολικής κερδοφορίας των ισχυρών.
Είναι εφικτό αυτό σήμερα; Εμείς λέμε ότι είναι. Όχι με οριζόντια μέτρα που σύντομα θα δώσουν τη θέση τους σε άλλα μέτρα, αλλά μέσα από έναν στρατηγικό σχεδιασμό που θα στηρίζεται στα πραγματικά δεδομένα και προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας. Με την υπαγωγή των σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων στο στόχο της κοινωνικής δικαιοσύνης. Με μια στρατηγική που θα κατανοεί ότι όσο ο προκλητικός πλούτος μένει στο απυρόβλητο, δεν μπορεί να υπάρξει δικαιοσύνη στη χώρα.
Η κυβέρνηση ούτε θέλει, ούτε μπορεί. Δείτε τις ρυθμίσεις που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο για το ζήτημα της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Η χώρα αντιμετωπίζει μια πολύ σοβαρή στεγαστική κρίση και ότι η βραχυχρόνια μίσθωση έχει παίξει κεντρικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη. Καταγράφουμε πανευρωπαϊκές αρνητικές πρωτιές στο κόστος στέγασης με το 1/3 των νοικοκυριών να δαπανούν σε έξοδα στέγασης περισσότερο από το 50% του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματός τους.
Η Νέα Αριστερά δεν κρύβει τις προθέσεις της. Είμαστε ανοιχτοί να συζητήσουμε ποια είναι η καλύτερη στρατηγική για δίκαιη και προοδευτική φορολογία. Αλλά ό,τι και να γίνει πρέπει να πιάσουμε με δίκαιο τρόπο όλη την πυραμίδα και όχι να λεηλατούμε το κάτω μέρος της, όπως κάνετε εσείς σήμερα. Και σίγουρα η στρατηγική δεν είναι να εφαρμόζουμε πολιτικές του παρελθόντος που δοκιμάστηκαν και απέτυχαν. Απέναντι στον κοινωνικό αυτοματισμό, τον λαϊκισμό της δαιμονοποίησης των φόρων στους ισχυρούς και στον κυνισμό της οριζόντιας φορολόγησης των πολλών, αντιτάσσουμε την τεκμηριωμένη, στρατηγική ανάγκη για φορολογική και κοινωνική δικαιοσύνη. Απέναντι στην αλαζονεία της κυβέρνησης, θα επιδιώξουμε την προγραμματική συνεννόηση των προοδευτικών πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων για μια ουσιαστική και πραγματική φορολογική μεταρρύθμιση. Δεσμευόμαστε όμως σε ένα πράγμα: δίκαιο φορολογικό σύστημα για μια δίκαιη και ισχυρή κοινωνία.
Όπως επίσης δεσμευόμαστε, ως Νέα Αριστερά, ότι θα είμαστε εδώ, μέσα στη Βουλή αλλά κυρίως μέσα στην κοινωνία για να παλέψουμε με τις ιδέες, το πρόγραμμά μας και τις προτάσεις μας απέναντι στην ηγεμονία της Δεξιάς και τις αντικοινωνικές της πολιτικές και για τη δημιουργία μιας νέας προοδευτικής πλειοψηφίας που έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία.