Παρακολουθώντας τη δράση της Ομάδας για “Διάσωση – Συντήρηση – Ανάδειξη αρχαιοτήτων των Ομηρικών Φαρών στην περιοχή Κάστρου – Υπαπαντής – Φραγκόλιμνας”, διαπιστώσαμε ότι :
- Πιθανότατα θα απαιτηθεί Δικαστική Προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, αν – όπως διαφαίνεται – διατηρηθεί η αρνητική (έως εχθρική) στάση της Αυτοδιοίκησης και του ΥΠΠΟΑ
- Η σχετική Απόφαση Α-2470/2018 του Σ.τ.Ε. αποτελεί πλέον πολύτιμη Νομολογία για παρόμοιες υποθέσεις, περιλαμβάνοντας καίριες Κρίσεις και Διαπιστώσεις που νομίζουμε ότι θα ήταν χρήσιμο και σκόπιμο να μελετηθούν από Νομικούς και Τεχνοκράτες της Ομάδας. Ως εκ τούτου, κοινοποιήσαμε στην Ομάδα το πλήρες κείμενο της Απόφασης.
- Το εν λόγω νομικό κείμενο όμως, λόγω μεγέθους και ορολογίας, είναι δύσκολο για τους ενδιαφερόμενους Δημότες και Πολίτες. Ως εκ τούτου, επεξεργαστήκαμε μιά σύνοψη των κυριότερων αποσπασμάτων, την οποία αποστέλλουμε προς δημοσίευση για ενημέρωση της Τοπικής Κοινωνίας.
“ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΒΕΡΓΑΣ”
Πρωτοβουλία Κατοίκων Βέργας – Καλαμάτας για την Οικολογία – το Περιβάλλον & τον Πολιτισμό
Επιλεγμένα Αποσπάσματα από την Απόφαση Α – 2470 / 2018 του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Αιτών: Εκ των Εναγόντων τον Δήμο Παρεμβαίνοντες: οι “Φίλοι της Βέργας”.
Ο Αιτών:… αιτείται… την εν μέρει ακύρωση της απόφασης ΥΠΟΠΑΙΘ/ΓΔΑΜΤΕ/ ΔΠΑΝΣΜ/196062/18295/2481/4.8.2015 του Αναπληρωτή Υπουργού Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΦΕΚ/ΑΑΠ/ 185/24.8.2015), με την οποία χαρακτηρίσθηκαν ως μνημεία, σύμφωνα με το άρθρο 6 (παρ. 1β) του ν. 3028/2002, δέκα πέτρινα αλώνια, βρύση και τρία λιθόστρωτα μονοπάτια [με αριθμ. 1, 2 και 3] στον οικισμό της Κάτω Βέργας του Δήμου Καλαμάτας… Η ακύρωση της προσβαλλομένης ζητείται, αφενός, ως προς τον χαρακτηρισμό του μονοπατιού 3 με κορυφές Β, Λ, Κ, Ι, Μ και, επικουρικά, στο τμήμα μεταξύ των κορυφών Λ-Μ, αφετέρου δε, ως προς τον χαρακτηρισμό του ως μνημείου κατ’ άρθρο 6 (παρ. 1β), αντί της παρ. 1γ (μνημεία των εκάστοτε τελευταίων 100 ετών) του ίδιου άρθρου του ν. 3028/2002.
… υπέρ της ισχύος της προσβαλλόμενης πράξης παρεμβαίνουν στη δίκη με κοινό δικόγραφο, α) η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία «ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΒΕΡΓΑΣ-ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ, ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ» (δ.τ. «ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΒΕΡΓΑΣ») και β) ο Κων/νος Μαρκάκης,… Συνεπώς, οι ανωτέρω διάδικοι με έννομο συμφέρον και εν γένει παραδεκτώς παρεμβαίνουν στη δίκη υπέρ της ισχύος της προσβαλλόμενης πράξης… ως συμπροσβαλλομένη πρέπει να θεωρηθεί η… απόφαση ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ ΔΠΑΝΣΜ/222953/18805/2878/15.7.2016 του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, με την οποία, κατόπιν της 18/30.6.2016 (θέμα 8ο) γνωμοδότησης του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων και νέας ουσιαστικής έρευνας της υπόθεσης, απορρίφθηκε αίτηση θεραπείας του αιτούντος κατά της προσβαλλόμενης απόφασης.
Κατά την έννοια τωνδιατάξεων του ν. 3028/2002, τα μνημεία, ως μαρτυρίες του ανθρώπινου βίου που συγκροτούν αναγκαίο παράγοντα για τη διαμόρφωση και τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και των συλλογικών ταυτοτήτων καθώς και για τη διασφάλιση, χάριν και των επερχόμενων γενεών, της ιστορικής συνέχειας και παράδοσης, αλλά και συμβάλλουν στην ποιότητα ζωής, συνιστούν ουσιώδες στοιχείο της πολιτιστικής κληρονομιάς η προστασία της οποίας αποτελεί συνταγματική υποχρέωση της Πολιτείας (άρθρο 24 παρ. 6 του Συντάγματος) και συγχρόνως, ενόψει και της αναθεωρημένης διάταξης του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος, ευθύνη και δικαίωμα του καθενός (ΣτΕ 1871/2010).
Εξάλλου, τα ακίνητα μνημεία, που ανάγονται σε περίοδο μεταγενέστερη του 1830, αλλά προγενέστερη των εκάστοτε τελευταίων εκατό ετών, χαρακτηρίζονται ως μνημεία λόγω της αρχιτεκτονικής, πολεοδομικής, κοινωνικής, εθνολογικής, λαογραφικής, τεχνικής, βιομηχανικής ή εν γένει ιστορικής, καλλιτεχνικής ή επιστημονικής σημασίας τους, ο χαρακτηρισμός δε ακινήτου μνημείου είναι δυνατόν να αφορά και τον περιβάλλοντα χώρο ή στοιχεία αυτού.
Κατά τον χαρακτηρισμό δεν εξετάζεται ούτε η έκταση των οικονομικών συνεπειών που μπορεί να προκληθούν στους ενδιαφερόμενους ούτε η τυχόν επίδραση του χαρακτηρισμού στις νομικές σχέσεις μεταξύ ιδιωτών, αφού οι κρίσιμες διατάξεις αποβλέπουν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, δηλαδή έννομου αγαθού, του οποίου η διαφύλαξη αποτελεί υποχρέωση της Διοίκησης κατά ρητή συνταγματική επιταγή…
Περαιτέρω, για τον χαρακτηρισμό ακινήτου ως μνημείου δεν απαιτείται να συντρέχουν όλα τα κριτήρια που μνημονεύονται στην παραπάνω διάταξη του άρθρου 6 παρ. 1 περ. β΄, αλλά αρκεί η συνδρομή οποιουδήποτε από τα κριτήρια αυτά.
Εξάλλου, εφόσον υφίσταται η απαιτούμενη επιστημονική τεκμηρίωση, ως μνημείο μπορεί να χαρακτηρισθεί και το επιβεβαιωμένο, βάσει των υπαρχουσών υλικών μαρτυριών και λοιπών ενδείξεων και τεκμηρίων, ίχνος της συλλογικής ή ατομικής δραστηριότητας του ανθρώπου, το οποίο έχει καλυφθεί από μεταγενέστερες επεμβάσεις, ιδίως όταν τελεί σε σχέση εγγύτητας και ενότητας με τις υπάρχουσες υλικές μαρτυρίες.
7. Επειδή από τα στοιχεία του φακέλου, προκύπτουν τα εξής:
Η αίτηση θεραπείας και το ζήτημα της ορθότητας του χαρακτηρισμού παραπέμφθηκαν εκ νέου στο ΚΣΝΜ, η δε ΔΠΑΝΣΜ αφού παρέθεσε την αίτηση θεραπείας και τα στοιχεία που κατατέθηκαν συμπληρωματικά από τους ενδιαφερομένους, μετά την άσκηση της αίτησης θεραπείας, έκρινε ότι τα στοιχεία αυτά δεν αποδυναμώνουν, αντιθέτως ενισχύουν, τον χαρακτηρισμό, εισηγήθηκε δε την απόρριψη της αίτησης θεραπείας και τη μη ανάκληση της προσβαλλομένης. Το Κεντρικό Συμβούλιο, με το 18/30.6.2016 πρακτικό του (θέμα 8ο), γνωμοδότησε κατά πλειοψηφία υπέρ της απόρριψης της αίτησης θεραπείας, διότι έκρινε ότι δεν στοιχειοθετείται πλάνη περί τα πράγματα Μετά ταύτα, εκδόθηκε η συμπροσβαλλόμενη απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση θεραπείας, με την αιτιολογία ότι δεν στοιχειοθετήθηκε πλάνη περί τα πράγματα.
8. Επειδή, με την υπό κρίση αίτηση προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη εκδόθηκε κατά παράβαση του νόμου και είναι ακυρωτέα κατά το πληττόμενο μέρος της και συγκεκριμένα ως προς το μονοπάτι 3 και επικουρικά του τμήματος αυτού με στοιχεία Λ-Μ, διότι οι διατάξεις… για την προστασία της αρχαιολογικής κληρονομιάς δεν παρέχουν προστασία στα πιθανολογούμενα ίχνη ανθρώπινων κατασκευών ούτε επιτρέπουν τον χαρακτηρισμό ως μνημείων των μη σωζόμενων ιχνών κατασκευών.
Αντιθέτως προς τα ανωτέρω, οι παρεμβαίνοντες με το από 5.7.2017 υπόμνημά τους,… ισχυρίζονται ότι το επίδικο καλντερίμι 3 είναι πολιτιστικό αγαθό per se, και όχι «πιθανολογούμενο ίχνος μονοπατιού», διότι η Διοίκηση έχει τοποθετηθεί αιτιολογημένα επί του ζητήματος της ύπαρξης του λιθόστρωτου καλντεριμιού το οποίο παλαιόθεν συνέδεε την Σέλιτσα (Άνω Βέργα) με την Παραλία σε όλη την έκτασή του (περίπου 3,6 χλμ.), συμπεριλαμβανομένου του ήδη χαρακτηρισμένου καλντεριμιού 3, ότι τα μέλη του ΚΣΝΜ έκριναν τεκμηριωμένα ότι το καλντερίμι υφίσταται, ότι η Διοίκηση διενήργησε αυτοψία στο τμήμα της διαδρομής του από το ακίνητο του αιτούντος κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι το καλντερίμι υφίσταται κάτω από πολλά κυβικά χώματος, καλύπτοντάς το μεν, όχι όμως και εξαφανίζοντάς το, ότι ο ίδιος ο αιτών (και ο συνέταιρός του) στα σχεδιαγράμματα που είχαν συντάξει σε ανύποπτο χρόνο αποτύπωναν το επίδικο καλντερίμι, ότι για τη διάσωση υπαρκτού πολιτιστικού αγαθού και όχι ίχνους έχει επέμβει ήδη η Διοίκηση (απόφαση 2448/24.2.2014 του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου), διατάσσοντας άρση των παράνομων επιχώσεων και επαναφορά του καλντεριμιού στην προτέρα κατάσταση και ότι το επίδικο καλντερίμι υπάρχει σε όλο το μήκος του χαρακτηρισμού του ως μνημείου (κορυφές Β-Λ-Κ-Ι-Μ) και παρουσιάζει αδιάσπαστη λειτουργική, γεωγραφική και ιστορική ενότητα, κατά το μέρος δε που αφορά το ακίνητο του αιτούντος (50 μ. περίπου μήκος) έχει καλυφθεί, πλην δεν έχει καταστραφεί.
Εξάλλου, η Διοίκηση… εκθέτει ότι τμήμα του μονοπατιού 3, με σημεία κορυφών ΛΚ, καταστράφηκε κατά την κατασκευή του καταθλιπτικού αγωγού και της κοινοτικής οδού, ότι άλλο τμήμα είναι λιθόστρωτο και άλλο όχι και ότι στο τμήμα το οποίο ευρίσκεται εντός της ιδιοκτησίας του αιτούντος με σημεία κορυφών ΚΙ, διασώζεται μικρό λιθόστρωτο τμήμα του, πλην τα ανωτέρω δεν αναιρούν το γεγονός ότι αυτά αποτελούν τεκμηριωμένα, τμήματα της ενιαίας διαδρομής ενός πολιτιστικού αγαθού το οποίο πρέπει να προστατευθεί και να αναδειχθεί. Κατά τη Διοίκηση, η τμηματική καταστροφή λιθόστρωτων επιφανειών των μονοπατιών, εφόσον τεκμηριώνεται η συνολική διαδρομή τους, δεν τα καθιστά ιδεατά αντικείμενα, αλλά πολιτιστικά αγαθά τα οποία χρήζουν προστασίας και πιθανής αποκατάστασης από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, χωρίς να βλάπτεται ο αυθεντικός χαρακτήρας του μνημείου, ενώ ως προς το τμήμα του μονοπατιού 3 που βρίσκεται στο οικόπεδο του αιτούντος, διαπιστώθηκε στις 27.5.2015 ότι διασώζονται τμήματα λιθόστρωτων επιφανειών με τους λίθινους αναβαθμούς τους κάτω από τις επιχώσεις,… (και)… ότι δεν πρόκειται για πιθανολογούμενα ίχνη ανθρώπινων κατασκευών, αλλά για τεκμήρια και επιβεβαίωση των φωτοερμηνειών των σχετικών αεροφωτογραφιών ως προς τη διαδρομή του επίμαχου μονοπατιού, και ότι η ΥΝΜΤΕΔΕ θα μπορούσε να διενεργήσει ανασκαφή και να αποκαλυφθεί στο μέλλον το σύνολο των λιθόστρωτων επιφανειών που διασώζονται κάτω από τις επιχώσεις.
… το Δημόσιο,… υποστηρίζει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση χαρακτήρισε το μονοπάτι 3 ως μνημείο όχι μόνο για την ιδιότητά του ως έργο παραδοσιακής κατασκευής, αλλά και διότι «είναι ιστορικά συνδεδεμένο με την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της περιοχής», ότι, δηλαδή, συνιστά μαρτυρία της κοινωνικής και οικονομικής ζωής ως η μοναδική, επί εκατονταετίες, δίοδος σύνδεσης του αρχαίου οικισμού της Άνω Βέργας με τη θάλασσα για ανθρώπους, εμπορεύματα, ζώα και ότι το πολιτιστικό αγαθό που κρίθηκε άξιο προστασίας… είναι η μαρτυρία της ενιαίας διαδρομής, η οποία αντανακλάται και διαχέεται στο σύνολο του μονοπατιού και για τον λόγο αυτόν δεν νοείται εξαίρεση του τμήματός του που διέρχεται από το γήπεδο του αιτούντος ή μερική ακύρωση της προσβαλλομένης.
9. …Τα μέλη του Συμβουλίου (ΚΣΝΜ)… τάχθηκαν ομόφωνα υπέρ του χαρακτηρισμού ως μνημείου, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 1β του ν. 3028/2002, στο σύνολο της διαδρομής του… Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου διαπίστωσαν ότι από τα στοιχεία του φακέλου ……, σε συνδυασμό με τις απόψεις των ενδιαφερομένων, τη διενεργηθείσα αυτοψία από υπαλλήλους των τοπικών αρχαιολογικών υπηρεσιών και τις υπάρχουσες υλικές μαρτυρίες…, τεκμηριώνονται επαρκώς η ύπαρξη του μονοπατιού 3 και η διαδρομή του, όπως αυτή αποτυπώνεται στον σχετικό ορθοφωτοχάρτη που δημοσιεύθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, ήτοι και κατά το τμήμα εκείνο το οποίο είχε καταστραφεί με μεταγενέστερες επεμβάσεις για την κατασκευή αγωγού ύδρευσης και κοινοτικής οδού, αλλά και κατά το τμήμα που αποκαλύφθηκε μέσα στο ακίνητο του αιτούντος.
Κατά συνέπεια, ο λόγος ακυρώσεως,… (ότι) δεν επιτρέπεται ο χαρακτηρισμός των μη σωζόμενων ιχνών κατασκευών, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένου ότι τα μέλη του ΚΣΝΜ έκριναν ότι από τις σωζόμενες, σε μεγάλα τμήματα, υλικές μαρτυρίες (λιθόστρωτα ή μη τμήματα του μονοπατιού 3, όδευση, αλώνια, βρύση), σε συνδυασμό και με τις διαπιστώσεις της αυτοψίας… της ΥΝΜΕΤΕΔΕ, προκύπτουν τεκμηριωμένα η ύπαρξη του μονοπατιού, το οποίο διατηρείται κατά τμήματα, και η διαδρομή του κατά το παρελθόν στην περιοχή της Κάτω Βέργας. Το γεγονός δε ότι τμήμα του εν λόγω μονοπατιού 3 είχε καταστραφεί σε ορισμένες θέσεις από την κατασκευή αγωγού και κοινοτικής οδού, δεν καθιστά μη νόμιμη την προσβαλλομένη, δεδομένου ότι ο χαρακτηρισμός της διαδρομής ως μνημείου και ως προς τα μη σωζόμενα τμήματα του μονοπατιού, τα οποία όμως τελούσαν σε σχέση εγγύτητας με τα υφιστάμενα τμήματα, συνιστά μαρτυρία της διαδρομής του, η οποία συμβάλλει στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και ενισχύει, με τον τρόπο αυτό, την αυθεντικότητα των υπαρχουσών υλικών μαρτυριών ως προς την οργάνωση της οικονομικής και κοινωνικής ζωής των κατοίκων της περιοχής στο απώτερο παρελθόν. Επομένως, ο ανωτέρω λόγος ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί.
10. Επειδή, προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη είναι ακυρωτέα, διότι η γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ στερείται επιχειρηματολογίας και τεκμηρίωσης, στο δικόγραφο δε της κρινόμενης αίτησης γίνεται αναφορά και σε παράνομη ανασκαφή που πραγματοποιήθηκε από τον 2ο παρεμβαίνοντα εντός της ιδιοκτησίας του. Ο λόγος αυτός ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένου ότι, από τα προεκτεθέντα στοιχεία του φακέλου και όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, προκύπτει ότι το ΚΣΝΜ εξέτασε διεξοδικά τα στοιχεία του φακέλου και τις απόψεις των ενδιαφερομένων, τόσο πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, όσο και κατά την εξέταση της αίτησης θεραπείας του αιτούντος, κατέληξε δε αιτιολογημένα με τις σχετικές γνωμοδοτήσεις, υπέρ του χαρακτηρισμού του μονοπατιού 3 στη διαδρομή με σημεία κορυφών Β, Λ, Κ, Ι, Μ και περαιτέρω έκρινε, επί της αίτησης θεραπείας, ότι δεν συνέτρεξε πλάνη περί τα πράγματα.
11. Επειδή, προβάλλεται ότι η προσβαλλομένη πάσχει ως προς την αιτιολογία της. Ειδικότερα, ο αιτών ισχυρίζεται ότι από κανένα στοιχείο του φακέλου, αλλά ούτε και από τη γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ προκύπτει η δυνατότητα χρονολόγησης των κατασκευών που χαρακτηρίσθηκαν ως μνημεία. Αντιθέτως προς τα ανωτέρω, η Διοίκηση… εκθέτει τα ακόλουθα:
«… Όσον αφορά… στην χρονολόγηση των εν λόγω αλωνιών και μονοπατιών, αν και είναι πιθανό η αρχική τους κατασκευή και χάραξη να είναι παλαιότερες του 1830, η χρήση τους συνεχίστηκε κατά τα επόμενα χρόνια και η μορφή στην οποία διασώζονται τα ανάγει στα μετά το 1830 χρόνια και εντός του 19ου αιώνα, γι’ αυτό το ΚΣΝΜ και οι αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ θεώρησαν ότι για την αποκατάσταση και προστασία τους πρέπει να χαρακτηρίζονται σαν νεώτερα μνημεία.
12. Επειδή,… αναφέρεται ότι δεν είναι εφικτή η ακριβής χρονολόγηση των καλντεριμιών… Ενώπιον του ΚΣΝΜ… ο δεύτερος από τους παρεμβαίνοντες υποστήριξε ότι, ενώ ο οικισμός της Κάτω Βέργας δημιουργήθηκε μετά το 1835 και την απελευθέρωση, τα πετράλωνα, τα καλντερίμια, οι βρύσες και τα λιοτρίβια υπήρχαν, διότι οι κάτοικοι της Άνω Βέργας είχαν εποχικούς οικίσκους στην περιοχή και το καλοκαίρι κατέβαιναν στα πετράλωνα, ότι κατά την άποψή του τα αλώνια και τα καλντερίμια είναι άνω των 200 ετών, πλην οι Υπηρεσίες δέχονται ότι είναι άνω των 100 ετών… Εξάλλου, από τις τοποθετήσεις των μελών του ΚΣΝΜ και τις απαντήσεις της Προϊσταμένης της ΔΠΑΝΣΑΜ… προκύπτει ότι η αμφιβολία που διατυπώθηκε από την εισηγήτρια στο Συμβούλιο αφορούσε το ζήτημα αν τα αλώνια και τα καλντερίμια είναι προγενέστερα του έτους 1830, αν, δηλαδή, συνιστούν αρχαία και όχι νεότερα μνημεία, ένα δε μέλος του Συμβουλίου παρατήρησε ότι είναι «…άκρως απίθανο να πήγαν μετά το 1830 να έκαναν όλο αυτό το καλντερίμι με σκαλιά και αναβαθμούς όπου και τα μουλάρια ακόμα δυσκολεύονται για να κατεβάζουν πιο κάτω χαμηλά τα αλεσμένα δημητριακά σε τσουβάλια…»… Η ΥΝΜΤΕΔΕΠΝΙ… έλαβε υπόψη τα έγγραφα που είχε προσκομίσει… η πρώτη παρεμβαίνουσα αστική εταιρεία, παρέθεσε… και την αναφορά για τα «Καλύβια της Σέλιτσας» που χρονολογούνται τουλάχιστον στον 14ο αιώνα, εξέθεσε ότι δεν μπορεί να τεθεί υπό αμφισβήτηση η περίοδος κατά την οποία είχε κατοικηθεί η περιοχή… ότι οι ενδιαφερόμενοι «Φίλοι της Βέργας» κατέθεσαν συμβόλαιο το οποίο αναφέρει την ύπαρξη δρόμου στην περιοχή που ήταν νεώτερο του 1922, που είναι και το ασφαλέστερο στοιχείο… η Προϊσταμένη της ΔΠΑΝΣΜ εξέθεσε την εισήγηση της Υπηρεσίας, σύμφωνα με την οποία ο αιτών δεν τεκμηριώνει με νεότερα στοιχεία τις αιτιάσεις του ως προς την χρονολόγηση του μονοπατιού, ενώ από τα στοιχεία που υποβλήθηκαν συμπληρωματικά δεν αποδυναμώνεται, αλλά ενισχύεται η αρχική γνωμοδότηση του Συμβουλίου, δυνάμει της οποίας εχώρησε ο χαρακτηρισμός, κατόπιν δε τούτων πρότεινε την απόρριψη της αίτησης θεραπείας.
Ενόψει των ανωτέρω, ο προαναφερθείς λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη δεν αιτιολογείται επαρκώς ως προς τον χαρακτηρισμό του επίμαχου μονοπατιού ως προγενέστερου των τελευταίων 100 ετών, είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί, δεδομένου ότι η αμφιβολία που είχε ανακύψει εξ αρχής ως προς τη χρονολόγηση του επίμαχου μονοπατιού αφορούσε αν αυτό ήταν προγενέστερο του 1830 και αν θα έπρεπε να χαρακτηριστεί ως αρχαίο μνημείο, και όχι ως προς τον χαρακτηρισμού του ως μνημείου των εκάστοτε τελευταίων εκατό ετών.
13. Επειδή, προβάλλεται, τέλος, από τον αιτούντα ότι η προσβαλλόμενη δεν είναι νομίμως αιτιολογημένη, διότι η έκδοσή της παρέχει στον δεύτερο παρεμβαίνοντα το νομικό έρεισμα να ζητήσει τον χαρακτηρισμό του επίμαχου μονοπατιού ως κοινόχρηστης οδού προϋφισταμένης του 1923 και με τον τρόπο αυτό να διαχωρισθεί το γήπεδό του σε δύο τμήματα και να καταστεί μη άρτιο και μη οικοδομήσιμο…. ο αιτών ισχυρίζεται ότι… με τον χαρακτηρισμό του μονοπατιού 3 και μάλιστα ως μνημείου προγενέστερου των τελευταίων 100 ετών, η ιδιοκτησία του θα υποστεί καθολικές συνέπειες με πλήρη αδυναμία δόμησης… Τέλος, το Δημόσιο… εκθέτει ότι τα περί βλάβης του αιτούντος από την πιθανολογούμενη κήρυξη «κοινοχρησίας» του μονοπατιού εκ μέρους της Α.Δ. Πελοποννήσου προβάλλονται αλυσιτελώς, διότι ο χαρακτηρισμός των μνημείων διενεργείται με βάση τα κριτήρια του αρχαιολογικού νόμου… Συνεπώς, οι προαναφερθέντες ισχυρισμοί των διαδίκων προβάλλονται αλυσιτελώς και είναι απορριπτέοι.
14. … κατόπιν των ανωτέρω πρέπει να απορριφθεί η αίτηση και να γίνει δεκτή η παρέμβαση.
