Μια ολοκληρωμένη πρωτογενής ερευνητική μελέτη, καρπός μακροχρόνιας έρευνας, για την ιστορία των υδρόμυλων του Μηναγιώτικου ρέματος της Νότιας Μεσσηνίας, που εκτείνεται χρονικά από την Β’ Ενετοκρατία έως το τρίτο τέταρτο του 20ου αιώνα, παρουσιάζεται στο τέταρτο τεύχος του ψηφιακού επιστημονικού περιοδικού “O Μυλολόγος” (τεύχος Άνοιξη 2020). Πρόκειται για περιοδική επιστημονική έκδοση της ελληνικής ομάδας της TIMS (Τhe International Molinological Society), του επίσημου Παγκόσμιου Οργανισμού (molinology.org) που ασχολείται με μύλους.
Η μελέτη εντάσσεται σε μία προσπάθεια ανάδειξης της προβιομηχανικής κληρονομιάς και ενός ευαίσθητου οικοσυστήματος που περιβάλει την κοιλάδα του Μηναγιώτικου ρέματος. Είναι μια πρόταση που έρχεται να συμβάλει στη σύγχρονη προβληματική για τη διάσωση πολιτισμικών τοπίων, ιστορικών κτιρίων και οικισμών και στη συγκεκριμένη περίπτωση, στην ανάδειξη της ιδιαίτερης ιστορίας μιας περιοχής με σημαντικό φυσικό και πολιτισμικό απόθεμα. Επίσης, η ανάδειξη της προβιομηχανικής κληρονομίας της περιοχής επιδιώκει να αναβαθμίσει την προσπάθεια που έχουν ξεκινήσει τοπικοί φορείς της περιοχής, σε σχέση με τη δημιουργία ενός παραποτάμιου μονοπατιού κατά μήκος του Μηναγιώτικου ρέματος, που θα συνδέει τις πηγές του, στην περιοχή του οικισμού των Κάτω Αμπελοκήπων, με τις εκβολές του στην περιοχή της Φοινικούντας, αλλά και σε σχέση με την προστασία και ανάδειξη των εναπομεινάντων υδρόμυλων της περιοχής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, η εξεταζόμενη περιοχή διαθέτει, μια σημαντική πολιτισμική, περιβαλλοντική και κοινωνική αξία, καθώς «συντηρεί» ένα ιδιαίτερο απόθεμα τοπικών χαρακτηριστικών, που μπορούν να ενσωματωθούν σε περιφερειακές στρατηγικές και δράσεις διατήρησης και αξιοποίησης, μέσω μοντέλων βιώσιμης ανάπτυξης που ενισχύουν την υπάρχουσα πολιτισμική και φυσική κληρονομιά.
Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι, το Μηναγιώτικο ρέμα διαπέρνα σημαντικό γεωγραφικό τμήμα προστατευόμενης περιοχής (περίπου το 50% της συνολικής γεωγραφικής διαδρομής του κατά μήκος), που ανήκει στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000. Έτσι, η ερευνητική μελέτη αποβλέπει σε ένα διττό στόχο, τόσο στην διάσωση και ανάδειξη της περιβαλλοντικής και πολιτισμικής κληρονομιάς, άυλης και μη, των μικροκοινωνιών της περιοχής, που δίνουν μάχη επιβίωσης με το χρόνο, όσο και στην ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού ως μοχλού αειφόρου ανάπτυξης και δημιουργίας, μέσω ενός σχεδίου ήπιας ανάπτυξης, η οποία θα προσδώσει προστιθέμενη αξία στην περιοχή, χωρίς να αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά της.
Τέλος, στόχος είναι η ερευνητική μελέτη να αποτελέσει την αφετηρία για την σύνταξη ενός βιώσιμου σχεδίου δράσης από τις δημοτικές και περιφερειακές αρχές της περιοχής, που διαθέτουν τους πόρους και την ανάλογη τεχνογνωσία, σε σχέση, τόσο με τη διάσωση, αξιοποίηση και ανάδειξη των σπάνιων αυτών αγροτικών μνημείων πολιτισμικής κληρονομιάς, όσο και με την προστασία και ανάδειξη των σπάνιων και ευαίσθητων οικοτόπων που συναντώνται στην εξεταζόμενη περιοχή της Νότιας Μεσσηνίας.
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
- Δείτε εδώ την ψηφιακή έκδοση του περιοδικού.
