Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΔΡΟΥΛΙΔΑΚΗ*
Το τελευταίο διάστημα ξαναβρέθηκε στο προσκήνιο το πολυσυζητημένο θέμα των σχέσεων εκκλησίας–κράτους με αφορμή κάποιες δικαστικές κρίσεις στις οποίες εμπλέκονται κορυφαία στελέχη της Εκκλησίας της Ελλάδας. Αναφέρομαι στην απόφαση του ΣτΕ για τη διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών και στην αθώωση του μητροπολίτη Αιγιαλείας κ. Αμβρόσιου. Συμπτωματικά(;) και οι δύο δικαίωσαν την πλευρά της εκκλησίας.
Να επισημανθεί αρχικά ότι αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας δεν έχει όμοιο του, τουλάχιστον, στην Ευρώπη. Οι παρεμβάσεις της εκκλησίας είναι συνεχείς όχι μόνο για υποθέσεις που την αφορούν, αλλά για κάθε πρόβλημα πολιτικό και κοινωνικό. Ο τρόπος διατύπωσης των απόψεων της και η απαίτηση της να γίνονται αποδεκτά, όσα λέει, μάλλον, θυμίζουν θεοκρατικό σύστημα και βρίσκονται έξω από το πολιτικό πλαίσιο που λειτουργεί η δημοκρατία στο δυτικό κόσμο. Δεν είναι δυνατόν ζητήματα τα οποία αφορούν αποκλειστικά την πολιτεία και τους θεσμούς της να συναντούν τη λυσσαλέα αντίδραση της, επειδή διαφωνεί. Ποιος ξέχασε τις ακραίες αντιδράσεις της στο θέμα της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες, στον πολιτικό γάμο, στο σύμφωνο συμβίωσης, στην ονομασία των Σκοπίων κλπ; Είναι απαράδεκτο άνθρωποι που κηρύττουν το λόγο αγάπης, όπως οι ίδιοι ισχυρίζονται, του Θεού να ταυτίζονται με τη Χρυσή Αυγή, με σκοτεινούς εθνικιστικούς κύκλους και να διατυπώνουν ρατσιστικό λόγο και κηρύγματα μίσους. Σε τελική ανάλυση η εκκλησία δεν ξέρει από ομοφυλοφιλία; Είναι τόσο άγνωστη στους κόλπους της; Για να τελειώνουμε πια με αυτό το θέμα. Καμία ιστορική εξήγηση δεν δικαιολογεί τη στάση της. Δεν είμαστε, επιπλέον, ούτε στο Βυζάντιο, ούτε στην εποχή των αυτοκρατόρων, ούτε στην περίοδο της Χούντας για να εμφανίζεται σαν θεματοφύλακας των «ιερών και οσίων της φυλής». Δεν είναι αυτός ο ρόλος της στον 21ο αι. και πρέπει κάποια στιγμή να περιοριστεί στα του οίκου της.
Από την άλλη σε όλη αυτήν την προσπάθεια να μην επικρατήσει « η αθεΐα» έχει συμμάχους δικαστές και συντηρητικούς πολιτικούς. Οι πρώτοι με τις αποφάσεις τους αθωώνουν μητροπολίτες και ακυρώνουν νόμους του κράτους και οι δεύτεροι πανηγυρίζουν, ψαρεύουν την ευλογία της και της προσφέρουν στήριγμα με αντάλλαγμα ψήφους. Φαίνεται ότι στην Ελλάδα ούτε ο στοιχειώδης αστικός εκσυγχρονισμός δεν μπορεί να προχωρήσει. Να θυμηθούμε ότι πριν από ένα χρόνο περίπου το ΣτΕ ακύρωσε το νόμο για τις τηλεοπτικές άδειες. Πριν από λίγες μέρες χαρακτήρισε αντισυνταγματικό ένα νόμο που αφορά τη διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών. Αυτό μόνο ως πισωγύρισμα μπορεί να χαρακτηριστεί, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ήσσονος σημασίας αλλαγή. Θα περίμενε κανείς από τα πολιτικά κόμματα να πάρουν ξεκάθαρη θέση. Αλήθεια ποια είναι η άποψη της ΝΔ και των άλλων πολιτικών σχηματισμών; Ποια η θέση τους για την αθώωση του κ. Αμβρόσιου και για τα εμετικά του κηρύγματα μίσους; Ας μην παίζουν κρυφτούλι πίσω από τη λογική ότι οι αποφάσεις της δικαιοσύνης είναι σεβαστές. Στη χώρα μας αποδεικνύεται, δυστυχώς, ότι η συνεργασία σκοταδιστικών κύκλων σε όλα τα επίπεδα καλά κρατεί.
Βεβαίως για όσα συμβαίνουν είναι τεράστια η ευθύνη του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης του. Άφησε τις ομάδες αυτές με την στήριξη του υπουργού Άμυνας τη μια να υποδέχονται το Άγιο φως με τιμές αρχηγού κράτους και την άλλη να περιφέρουν τα οστά των αγίων στα νοσοκομεία κάνοντας εμπόριο ελπίδας. Και το χειρότερο: δε στήριξε την κρίσιμη στιγμή έναν άνθρωπο (με τον οποίο σε πολλά διαφωνώ), τον κ. Νίκο Φίλη, τον οποίο θυσίασε μετά από απαίτηση της Ιεραρχίας. Έναν πολιτικό που αποφάσισε να ξεκαθαρίσει τις σχέσεις εκκλησίας –κράτους στον τομέα που τον αφορούσε. Έτσι χάθηκε μια μοναδική ευκαιρία να γίνουν δευτερεύουσες ,αλλά αναγκαίες αλλαγές στο χώρο της εκπαίδευσης. Ας μην εκπλήσσονται, λοιπόν, με όσα συμβαίνουν και με όσα θα ακολουθήσουν, εκεί, στο ΣΥΡΙΖΑ και ας μην αγανακτούν. Ήξεραν καλά εξ αρχής ότι η μια υποχώρηση θα φέρει την άλλη, αλλά προέταξαν το πολιτικό κόστος λειτουργώντας με παλαιοκομματικές λογικές. Έτσι ο έντιμος κ. Φίλης βρέθηκε στο σπίτι του, γιατί προτιμήθηκαν οι ψήφοι που, πιθανώς, να έρθουν από το χώρο των πιστών και ο αναγκαίος διαχωρισμός εκκλησίας –κράτους μετατέθηκε και αυτός, όπως και τόσα άλλα, για τη μεταθανάτια ζωή.
* Ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης είναι εκπαιδευτικός στο 6ο Λύκειο Καλαμάτας
