«Για ποιον λόγο δεν εντάξατε τα δέκα κρατικά και τέσσερα στρατιωτικά αεροδρόμια (μεταξύ των οποίων και της Καλαμάτας) για χρηματοδότηση από πόρους του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης ούτως ώστε να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της EASA για την ασφαλή λειτουργία, αλλά και την απόκτηση πιστοποίησης μέσω της κατάταξής τους στη συνολική κατάσταση των πιστοποιημένων κατά EASA αεροδρομίων, όπως πράξετε για τα αεροδρόμια που διαχειρίζεται η Fraport».
Το ερώτημα αυτό περιλαμβάνεται στην επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή Ηρακλείου του «ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ» Χαράλαμπου (Χάρη) Μαμουλάκη προς τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σταϊκούρα.
Απαντώντας ο υπουργός ανέφερε ότι «σχετικά με τα τέσσερα στρατιωτικά αεροδρόμια που με ρωτήσατε, συγκεκριμένα αυτά του Άραξου, της Καλαμάτας, της Νέας Αγχιάλου και της Σκύρου, στα οποία πραγματοποιούνται πτήσεις πολιτικών αεροσκαφών, έχουν ήδη καθοριστεί οι απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να επιτευχθεί η ικανοποίηση των απαιτήσεων της ευρωπαϊκής νομοθεσίας με συνεργασία της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας και του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, ενώ το ΓΕΑ έχει αναλάβει τη διεξαγωγή επιθεωρήσεων και λοιπών εποπτικών δραστηριοτήτων. Για τον σκοπό αυτό έχει συσταθεί κοινή ομάδα εργασίας μεταξύ ΑΠΑ και ΓΕΑ […] Κλιμάκιο του ΓΕΑ διενήργησε επιθεώρηση στο μεικτής χρήσης Αεροδρόμιο του Άραξου τον Οκτώβριο του 2023, ενώ τα υπόλοιπα τρία έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα επιθεώρησης το οποίο θα ολοκληρωθεί το πρώτο τρίμηνο του 2024».
Συγκεκριμένα, η συζήτηση στη Βουλή, την Παρασκευή (26/1/24) μεταξύ του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Χάρη Μαμουλάκη του ΣΥΡΙΖΑ και του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρ. Σταϊκούρα, όσον αφορά τα 4 στρατιωτικά τα οποία είναι ανοιχτά για δημόσια χρήση, έχει ως εξής:
Προεδρεύων (Αθανάσιος Μπούρας): Θα συζητηθεί η πρώτη με αριθμό 608/22-1-2024 επίκαιρη ερώτηση του δεύτερου κύκλου του Βουλευτή Ηρακλείου της Κ.Ο. «ΣΥΡΙΖΑ-ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ» κ. Χαράλαμπου (Χάρη) Μαμουλάκη προς τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών με θέμα: «Η EASA προειδοποιεί για ζητήματα ασφαλείας αεροδρομίων, η κυβέρνηση της Ν.Δ. περί άλλα τυρβάζει και μετά θα φταίει ο πιλότος».
Κύριε Μαμουλάκη, έχετε τον λόγο για την πρωτολογία σας για δύο λεπτά.
Χαράλαμπος (Χάρης) Μαμουλάκης: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, όπως γνωρίζετε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τον Ιούλιο του 2023 εκκίνησε διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στη χώρα μας, είναι η 2078 του 2023. Γιατί; Επειδή δεν συμμορφωνόμαστε με τους κανονισμούς, τρεις τον αριθμό, 1139 του 2018, 965 του 2012, καθώς και η 139 του 2014.
Σύμφωνα με το υπόμνημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως προς τις πτητικές λειτουργίες, η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας δεν δημιούργησε τις αναγκαίες επαληθεύσεις συμμόρφωσης των αερομεταφορών, καθώς και πιστοποίηση των αεροδρομίων. Δέκα πολιτικά αεροδρόμια Αλεξανδρούπολης, Ιωαννίνων, Καρπάθου, Κυθήρων, Λήμνου, Μήλου, Σητείας, Σύρου, Χίου και Ηρακλείου έχουν χαρακτηριστεί από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και την EASA ως μη δεόντως πιστοποιημένα σύμφωνα με τον Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον 1139 του 2018.
Επίσης, η Ελλάδα δεν παρείχε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι σε τέσσερα στρατιωτικά αεροδρόμια Αράξου, Καλαμάτας, Νέας Αγχιάλου και Σκύρου τα οποία είναι ανοιχτά για δημόσια χρήση, έχει επιτευχθεί το απαιτούμενο επίπεδο ασφαλείας και διαλειτουργικότητας με τα συστήματα της Πολιτικής Αεροπορίας.
Η προθεσμία των δύο μηνών για παροχή απαντήσεων και διορθωτικών παρεμβάσεων έχει δυστυχώς εκπνεύσει. Ο φάκελος της Κομισιόν περί συμμόρφωσής μας με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς ασφαλείας παραμένει ανοικτός. Εξάλλου στην από 18 Ιανουαρίου ενημέρωση που παρείχατε στους διαπιστευμένους συντάκτες υπήρξε παραδοχή σας για το υπαρκτό του θέματος. Βέβαια, αποφύγατε να δώσετε σαφή απάντηση για το ζήτημα των πιστοποιητικών. Η λήψη αιτιολογημένης γνώμης δεν είναι ένα αδύνατο ενδεχόμενο σύμφωνα με τη θεωρία των πιθανοτήτων.
Σε αντιδιαστολή, για τα δεκατρία παραχωρημένα περιφερειακά αεροδρόμια που λειτουργεί και διαχειρίζεται η Fraport Greece, αποφασίσατε το 2022 να χρηματοδοτήσετε τη συμμόρφωσή τους με τις απαιτήσεις της EASA για την ασφαλή λειτουργία τους, αλλά και για την απόκτηση πιστοποίησης μέσω της κατάταξής τους στη συνολική κατάσταση των πιστοποιημένων κατά EASA αεροδρομίων με πόρους του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης.
Ο προτεινόμενος προϋπολογισμός του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων σύμφωνα με την 57712 απόφαση ένταξης του Απριλίου του 2022 ανέρχεται περίπου σε 134 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία κατανέμονται ως: 125 εκατομμύρια για εργασίες συμμόρφωσης σύμφωνα με τις υποδείξεις της EASA και 9 εκατομμύρια ευρώ που άπτονται των απαλλοτριώσεων.
Κύριε Υπουργέ, η ερμηνεία και εφαρμογή του άρθρου 4.1 των συμβάσεων παραχώρησης είναι νομικώς έωλη. Τα οριζόμενα στο άρθρο 4.1 δεν επιδέχονται διασταλτικής ερμηνείας ούτε παρερμηνείας. Η ευθύνη συντήρησης και λειτουργίας όλων των αεροδρομίων που έχουν παραχωρηθεί βαρύνει τον παραχωρησιούχο, δηλαδή την Fraport Greece.
Με δεδομένο λοιπόν, τα ανωτέρω θέτω τα εξής δύο ερωτήματα, κύριε Υπουργέ:
Πρώτον, σε ποιες ενέργειες έχετε προβεί από τη λήψη της προειδοποιητικής επιστολής -αναφέρομαι στην 2078 του 2023-, προκειμένου να αρθούν οι λόγοι περί μη συμμόρφωσης με τους ενωσιακούς κανόνες στους οποίους στηρίχθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή;
Και δεύτερον, για ποιον λόγο δεν εντάξατε τα δέκα κρατικά και τέσσερα στρατιωτικά αεροδρόμια για χρηματοδότηση από πόρους του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης ούτως ώστε να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της EASA για την ασφαλή λειτουργία, αλλά και την απόκτηση πιστοποίησης μέσω της κατάταξής τους στη συνολική κατάσταση των πιστοποιημένων κατά EASA αεροδρομίων, όπως πράξετε για τα αεροδρόμια που διαχειρίζεται η Fraport;
Ευχαριστώ.
Προεδρεύων (Αθανάσιος Μπούρας): Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο για την πρωτολογία σας.
Χρήστος Σταϊκούρας (Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών):
Σχετικά με τα τέσσερα στρατιωτικά αεροδρόμια που με ρωτήσατε, συγκεκριμένα αυτά του Άραξου, της Καλαμάτας, της Νέας Αγχιάλου και της Σκύρου, στα οποία πραγματοποιούνται πτήσεις πολιτικών αεροσκαφών, έχουν ήδη καθοριστεί οι απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να επιτευχθεί η ικανοποίηση των απαιτήσεων της ευρωπαϊκής νομοθεσίας με συνεργασία της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας και του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, ενώ το ΓΕΑ έχει αναλάβει τη διεξαγωγή επιθεωρήσεων και λοιπών εποπτικών δραστηριοτήτων. Για τον σκοπό αυτό έχει συσταθεί κοινή ομάδα εργασίας μεταξύ ΑΠΑ και ΓΕΑ.
Παράλληλα, ολοκληρώθηκε η διενέργεια εκπαίδευσης από την ΑΠΑ προς το ΓΕΑ για την προετοιμασία του στρατιωτικού προσωπικού το οποίο έχει αναλάβει τη διεξαγωγή των επιθεωρήσεων στα υπόψη στρατιωτικά δεδομένα. Επιπρόσθετα, το εν λόγω προσωπικό συμμετείχε ως παρατηρητής σε δύο προγραμματισμένες επιθεωρήσεις πολιτικών αεροδρομίων οι οποίες διενεργήθηκαν από κλιμάκια επιθεωρητών της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας τον Οκτώβριο του 2023. Ως απόρροια αυτών κλιμάκιο του ΓΕΑ διενήργησε επιθεώρηση στο μεικτής χρήσης Αεροδρόμιο του Άραξου τον Οκτώβριο του 2023, ενώ τα υπόλοιπα τρία έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα επιθεώρησης το οποίο θα ολοκληρωθεί το πρώτο τρίμηνο του 2024.
Και κλείνω λέγοντας ότι για όλα τα άλλα αεροδρόμια ευθύνης λειτουργίας ΥΠΑ ή μεικτής χρήσης δεν απαιτείται πιστοποιητικό EASA, ενώ τα δεκατέσσερα αεροδρόμια διαχείρισης της Fraport είναι ήδη πιστοποιημένα.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Προεδρεύων (Αθανάσιος Μπούρας): Κι εμείς ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.
Κύριε Μαμουλάκη, έχετε τον λόγο για τη δευτερολογία σας.
Χαράλαμπος (Χάρης) Μαμουλάκης: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, πρώτα θωρακίζεις στα ζητήματα ασφαλείας τα κρατικά, τα δημόσια αεροδρόμια και μετά βλέπεις τα άλλα ζητήματα, πολλώ δε μάλλον όταν είναι καθολική η ευθύνη του παραχωρησιούχου να συνδράμει και να καταβάλλει τους απαραίτητους πόρους για να θωρακίσει τα αεροδρόμια. Και αναφέρομαι στα 140 και πλέον εκατομμύρια ευρώ που διαθέτουμε από δικούς μας πόρους, ουσιαστικά εθνικούς αφού έχουν έρθει στη χώρα μας από τo RRF, το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης. Γιατί να μην κατευθυνθούν αυτοί οι πόροι στα αεροδρόμια που υπολείπονται σε θέματα ασφαλείας και στα στρατιωτικά αεροδρόμια, αλλά κατευθύνονται τα χρήματα αυτά στον παραχωρησιούχο; Με ποιες νόρμες, με ποιους κανόνες προχωρείτε σε αυτή την κατεύθυνση;
Τι συνετελέσθη από το 2016 μέχρι και το 2019 στα αεροδρόμια της χώρας και ειδικά με την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας; Και νομίζω ότι εδώ πρέπει να κάνω μια αναφορά στην ΑΠΑ. Ο ν. 4757 -όχι εσείς προσωπικά, η Κυβέρνηση και ο κ. Καραμανλής- κατήργησε ουσιαστικά τις κατά τόπους αεροπορικές αρχές. Και νομίζω ότι είναι κομβικής σημασίας και ευαίσθητο ζήτημα ασφαλείας. Και θα εξηγήσω παρακάτω γιατί. Νομίζω ότι είναι μια κατάργηση που ενεργοποίησε μηχανισμό βόμβας στα θεμέλια ασφαλείας των αερομεταφορών, μια βόμβα της οποίας απευχόμαστε την έκρηξη. Επιλέξατε η αρμοδιότητα ελέγχου και παρακολούθησης της εφαρμογής της αεροπορικής νομοθεσίας σε θέματα ασφαλείας να ασκείται –προσέξτε- κεντρικά από την Αθήνα και με ωράριο 9.00΄-3.30΄ και με μικρό σε αναλογία ποσοστό υπηρετούντων αερολιμενικών της ΥΠΑ οι οποίοι διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία.
Νομοθετήσατε ή καλύτερα «ναρκοθετήσατε» το πεδίο ασφάλειας της Πολιτικής Αεροπορίας αφήνοντας τα αεροδρόμια ανέλεγκτα και ανεξέλεγκτα. Και αυτό ενώ είχατε λάβει ήδη από το 2019 εγγράφως τις απόψεις της ΥΠΑ, αλλά και τις επισημάνσεις για τους κινδύνους και τη μη τήρηση των προβλεπόμενων γύρω από το ενωσιακό δίκαιο. Ως απόρροια των πολιτικών σας επιλογών ήρθε και η προειδοποιητική επιστολή. Και ενώ διαθέτατε στη φαρέτρα σας εξαιρετικά χρηματοδοτικά εργαλεία, που να σας επιτρέπουν την αναβάθμιση της ΥΠΑ και των αεροδρομίων, εσείς προτεραιοποιήσατε τη Fraport, ενώ η ίδια η Fraport είχε την καθολική ακέραιη συμβατική υποχρέωση να χρηματοδοτήσει τα σχετικά έργα. Υπάρχουν οι ενδείξεις, αν όχι οι αποδείξεις, πως σχεδιάσατε να εντάξετε τα έργα του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης στηριζόμενοι στην προώθηση συμφερόντων συγκεκριμένων ομάδων.
Τώρα σιγά-σιγά το «πουλόβερ ξηλώνεται». Βλέπετε, δεν μπορούμε να κρυφτούμε από τα ευρωπαϊκά όργανα, ούτε να μην τηρήσουμε τα στενά πράγματι χρονοδιαγράμματα και θα γίνω πιο συγκεκριμένος. Διαβάζω στην πρόταση της 2023.749 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής –προφανώς την έχετε διαβάσει- προς το Συμβούλιο για την έγκριση του αναθεωρημένου Σχεδίου Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0». Ειδικότερα ως προς το ενταγμένο από το 2022 έργο που αφορά στα δεκατρία περιφερειακά αεροδρόμια διαχείρισης και συντήρησης από τη Fraport. Βλέπω ότι ζητήσατε παράταση του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης του οροσήμου 269 του μέτρου…
Προεδρεύων (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος):Κύριε Υπουργέ, έχετε τρία λεπτά και σας παρακαλώ να μείνετε κι εσείς στα τρία λεπτά.
Ευχαριστώ πολύ.
Χρήστος Σταϊκούρας (Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Δεκατρία παραχωρημένα περιφερειακά αεροδρόμια. Αυτά έχουν ήδη πιστοποιηθεί σύμφωνα με το ενωσιακό κανονιστικό πλαίσιο από την ΥΠΑ. Τα έργα τα οποία αυτή τη στιγμή εκτελούνται εκεί, δεν αφορούν στη λειτουργία και τη συντήρησή τους, αλλά την αποκατάσταση αποκλίσεων από το πλαίσιο, οι οποίες είχαν καταγραφεί κατά τη διαδικασία της πιστοποίησής τους. Σύμφωνα με τη Σύμβαση Παραχώρησης που υπέγραψε η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και κυρώθηκε με τον ν. 4389/2016, η δαπάνη για την αποκατάσταση αυτών των αποκλίσεων βαρύνει το ελληνικό Δημόσιο…. Άρα, έπρεπε να καλύψουμε αυτό το οποίο δεν είχε πιστοποιηθεί τότε. Και τα έργα εκτελούνται με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Κλείνω με κάτι το οποίο θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό. Είχαμε πρόσφατα αξιολογήσεις και από την EASA -ευρωπαϊκός φορέας- και από τον ICAO που είναι ο παγκόσμιος φορέας. Πότε; Τον Δεκέμβριο του 2023. Η επιθεώρηση της ΑΠΑ από τον ICAO, δηλαδή από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας στους τομείς των αεροδρομίων, της αεροναυτιλίας και των πτητικών προτύπων σε ό,τι αφορά την πιστοποίηση και τον έλεγχο των αεροπορικών εταιρειών, την αξιοπλοΐα αεροσκαφών, την αδειοδότηση χειριστών αεροσκαφών, αλλά και τους τομείς οργάνωσης και νομοθεσίας, ολοκληρώθηκε με θετικά για τη χώρα αποτελέσματα.
Η Ελλάδα αύξησε το επίπεδο αποτελεσματικής εφαρμογής των διεθνών προτύπων ασφαλείας από το 69,1% στο 74,9%, όταν παγκοσμίως ο μέσος όρος είναι στο 69,3%.