Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΤΣΑΡΙΝΟΥ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΩΝ ΕΝΠΕ – ΚΕΔΕ,
«Ένα αυτοδιοικητικό συνέδριο προσπαθήσατε να το μετατρέψετε σε αντικυβερνητικό, πράγμα πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της τοπικής αυτοδιοίκησης… Κατά τη γνώμη μου είναι ένας διασυρμός της πρώτης φοράς κοινού συνεδρίου Δήμων – Περιφερειών», σημείωσε ο επικεφαλής της περιφερειακής παράταξης «Πελοπόννησος Πρώτα», μέλος της Ριζοσπαστικής Περιφερειακής Πρωτοβουλίας και του Δ.Σ. της ΕΝΠΕ Νίκος Πατσαρίνος, στο πρώτο κοινό συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, που πραγματοποιήθηκε στις 18 και 19 Απριλίου στην Αθήνα, με θέμα τη μεταρρύθμιση στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Για την απλή αναλογική είπε ότι “φέρνει πιο κοντά την κοινωνία στο θεσμό της αυτοδιοίκησης και το θεσμό πιο κοντά στην κοινωνία”.
Συγκεκριμένα, η τοποθέτηση του Νίκου Πατσαρίνου στο κοινό συνέδριο των ΕΝΠΕ – ΚΕΔΕ, έχει ως εξής:
Αγαπητοί συνάδελφοι – συναδέλφισσες,
Θα ξεκινήσω με μια παρατήρηση. Θεωρώ λάθος και απαράδεκτα τα επιλεκτικά σχόλια του κ. Πατούλη στις όποιες ομιλίες, μιας και προεδρεύει σήμερα στο κοινό συνέδριο.
Το δεύτερο που θέλω να πω, επειδή συμμετείχα και στην επιτροπή οργάνωσης του συνεδρίου, είναι ότι κακώς δεν ενημερωθήκαμε για την πρόταση του υπουργού να μεταφερθεί χρονικά η διεξαγωγή του συνεδρίου.
Και κάτι άλλο. Η ημερήσια διάταξη, έτσι όπως συντάχθηκε και λειτούργησε στο συγκεκριμένο συνέδριο, το έκανε ένα συνέδριο εντυπώσεων και όχι εργασίας και αυτό φάνηκε. Άλλη διαδικασία είχαμε προτείνει σαν κοινή επιτροπή και άλλη βγήκε στο τέλος.
Με όλα αυτά, δυστυχώς, ένα αυτοδιοικητικό συνέδριο προσπαθήσατε να το μετατρέψετε σε αντικυβερνητικό, πράγμα πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ιδιαίτερα το κάνατε με το ψήφισμα αυτό που πέρασε προ ολίγου, όπου για πρώτη φορά η αυτοδιοίκηση μιλάει με φήμες. Γιατί αρκετά από αυτά τα στοιχεία, τα οποία είδα στο ψήφισμα που κατέθεσε η πλειοψηφία, δεν «παίζουν» πουθενά. Κατά τη γνώμη μου είναι ένας διασυρμός της πρώτης φοράς κοινού συνεδρίου Δήμων – Περιφερειών.
Επί της ουσίας: Πιστεύω ότι είναι πραγματικά ξεχωριστό συνέδριο. Δε θα το έλεγα ιστορικό. Θα μπορούσε να γίνει ιστορικό, αλλά έτσι όπως διαμορφώνεται δεν θα είναι. Είναι ένα αυτοδιοικητικό συνέδριο.
Τι σημαίνει αυτοδιοίκηση και τι ζητάει σήμερα η κοινωνία που είναι κοντά στην αυτοδιοίκηση; Ζητάει αποτελεσματικότητα, αμεσότητα, διαφάνεια, δημοκρατία, δικαιοσύνη και προπάντων αλήθειες. Είμαστε ευχαριστημένοι όπως λειτουργεί σήμερα η αυτοδιοίκηση στον Α και Β βαθμό; Να σας πω ορισμένα χαρακτηριστικά τους:
- Προσωποπαγής θεσμός. Αμφισβητείστε το. Ό,τι πει, «κουτσο-στραβό», ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης γίνεται. Δεν πρέπει να αλλάξει αυτό;
- Σχέσεις Α και Β βαθμού. Δεν ακούστηκε εδώ πέρα αυτό που βιώνουμε κάθε μέρα, τη γκρίνια μεταξύ των Δήμων και των Περιφερειών. Πότε θα το αντιμετωπίσουμε; Σκόπιμα σήμερα το βάλατε στην άκρη.
- Διαχρονικά η αυτοδιοίκηση λειτουργεί υπό την ασφυκτική λειτουργία του κράτους. Πρέπει να αλλάξει αυτό; Πρέπει.
- Για τη γραφειοκρατία και τους πολλούς ελέγχους μίλησαν πολλοί και πρέπει να αλλάξουν.
- Στην οικονομική κρίση που έζησε η χώρα η τοπική αυτοδιοίκηση ήταν ανίσχυρη, παρά το ότι ανταπεξήλθε στις όποιες δυσκολίες.
Είναι η σημερινή κυβέρνηση εν δυνάμει σύμμαχος για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της αυτοδιοίκησης; Εγώ λέω ότι είναι. Γιατί:
- Κατ’ αρχάς είναι μια κυβέρνηση που παλεύει να βγάλει τη χώρα από τα μνημόνια. Υπάρχει κάποιος αυτοδιοικητικός που δεν θεωρεί αυτό το στόχο σωστό;
- Προσπαθεί για να υπάρχουν σταθερές και μόνιμες θέσεις εργασίας στην αυτοδιοίκηση. Ο κ. Μητσοτάκης σήμερα δε μας είπε τίποτα γι’ αυτό. Αντίθετα, είπε ότι δεν πρέπει να παρατείνονται οι όποιες εργασιακές σχέσεις, αγνοώντας το πρόβλημα που υπάρχει, ενώ για τους εργαζόμενους στην καθαριότητα και αλλού, μας έδειξε το δρόμο της ιδιωτικοποίησης.
- Προσπαθεί να επιβάλει την αξιοκρατία σε όλη τη Δημόσια Διοίκηση.
- Μιλάει για «έξυπνους» δήμους και περιφέρειες μέσω μιας ηλεκτρονικής αναβάθμισης και διασύνδεσης.
- Εμπιστεύεται τους δήμους και τις περιφέρειες παρέχοντάς τους τη δυνατότητα αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας.
- Προωθεί την αποδυνάμωση της αποκεντρωμένης διοίκησης μέσα στα όρια του Συντάγματος.
- Προωθεί την κατηγοριοποίηση των Δήμων θέλοντας ιδιαίτερα να βοηθήσει τους νησιωτικούς και ορεινούς.
- Ολοκληρώνει και υλοποιεί βασικά εργαλεία και υποδομές που απασχολούν τους δήμους και τις περιφέρειες και είχαν μπει στα ντουλάπια ή είχαν αφεθεί στην τύχη τους: Αυτοκινητόδρομοι, Δασικοί χάρτες, Κτηματολόγιο.
- Με στόχο «όχι λιγότεροι πόροι στην τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά συνεχώς αυξανόμενοι», προσπαθεί να καλύψει τις ανάγκες από πολλές πηγές και προγράμματα.
- Και το πιο σοβαρό, μέσα από τα αναπτυξιακά συνέδρια γίνεται μια σοβαρή συζήτηση για την ανάπτυξη της χώρας. Εδώ δε συζητήσαμε καθόλου και δεν ακούσαμε τίποτα (όχι τυχαία) γι’ αυτά τα αναπτυξιακά συνέδρια, για τα οποία οι περιφερειάρχες και οι δήμαρχοι λένε ότι καλώς γίνονται. Αντίθετα, διαδίδεται ότι η αναπτυξιακή πρόταση διαμορφώνεται χωρίς την αυτοδιοίκηση.
- Οι πόρτες των υπουργών, απ’ ό,τι ξέρω τουλάχιστον, είναι ανοιχτές στους δημάρχους και τους περιφερειάρχες.
Αγαπητοί συνάδελφοι – συναδέλφισσες, οι αιτίες των μνημονίων δεν υφίστανται γενικά μόνο στο κράτος αλλά και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Σας αναφέρω ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα που βιώνουμε καθημερινά:
- Πόροι για αντιπλημμυρικά έργα. Το 70-80% πηγαίνει σε πλατείες και ασφαλτικά.
- Αντί οι χρηματοδοτήσεις να πηγαίνουν στις πραγματικές ανάγκες των δήμων και των περιφερειών, πολλές φορές μέσα από τις προγραμματικές συμβάσεις γίνονται σοβαρές αλλοιώσεις.
- Πέρασε πρόσφατα από δημοτικό και περιφερειακό συμβούλιο η έγκριση μελέτης σε εθνικό και επαρχιακό δρόμο, χωρίς να δούμε τη μελέτη, με σοβαρές παρατηρήσεις από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση για τη μελέτη αυτή και με το έργο να έχει γίνει!
- Δόθηκαν 4 εκ. ευρώ σε Αναπτυξιακή Περιφέρειας, όπου δε συμμετέχει κανείς από την αντιπολίτευση, για να γίνουν απευθείας αναθέσεις!
Άρα από όλους μας υπάρχουν πολλά ανοιχτά ζητήματα και έχουμε μεγάλη απόσταση να διανύσουμε ως τοπική αυτοδιοίκηση για να «αλλάξουμε σελίδα» και να συμμετέχουμε σοβαρά και ουσιαστικά στην ανάπτυξη της χώρας. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με συνεχή, ανοιχτό, δημοκρατικό διάλογο με την Κυβέρνηση και την κοινωνία.
Για την απλή αναλογική: Σήμερα, ιδιαίτερα σε περίοδο κρίσης, δεν υπάρχει κανένας πολίτης που να ανέχεται άνιση και άδικη αντιμετώπιση. Δε μπορεί η ψήφος ενός πολίτη να μετράει κατά 60% του άλλου κατά 30% και 40% και του άλλου 0% .
Και μου κάνει εντύπωση που μίλησε ο κ. Μητσοτάκης για «αλλοίωση της βούλησης» μέσα από την απλή αναλογική. Που είναι η αλλοίωση της βούλησης με την απλή αναλογική; Αλλοίωση έχουμε με το ενισχυμένο σύστημα που ισχύει. Και δεν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος επικαλέστηκε την πλειοψηφία αυτού του σώματος κατά της απλής αναλογικής. Μα πρόκειται για ένα σώμα που τα μέλη του υπάρχουν και λειτουργούν λόγω του καλπονοθευτικού πλειοψηφικού συστήματος. Γιατί δε ρωτά την κοινωνία τι γνώμη έχει για την απλή αναλογική;
Πιστεύω ότι η απλή αναλογική φέρνει πιο κοντά την κοινωνία στο θεσμό της αυτοδιοίκησης και το θεσμό πιο κοντά στην κοινωνία. Γι’ αυτό και η σημερινή θέση που πήρατε κατά της απλής αναλογικής μας απομακρύνει από την κοινωνία. Με την απλή αναλογική θα συζητάμε και επί της ουσίας για όλα τα θέματα. Οι διαφορετικές απόψεις θα συντίθεται και θα απομονώνονται αυτοί που δεν θα έχουν άποψη ή θα εξυπηρετούν σκοπιμότητες.
Για όποιον αγαπάει πραγματικά αυτό το θεσμό, κι εγώ πιστεύω ότι υπάρχουν άνθρωποι απ’ όλες τις πολιτικές δυνάμεις που τον αγαπάνε, είναι μονόδρομος η εφαρμογή της απλής αναλογικής. Οι αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσα από το κοινό κείμενο που καταθέσαμε σαν ΕΝΠΕ και ΚΕΔΕ, μιλάνε για διαφανή, ανοιχτή και πλήρη συμμετοχική διαδικασία, για διατήρηση της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, για το σεβασμό των δικαιωμάτων όλων των θεσμικών φορέων, για την προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων σε όλα τα επίπεδα της διακυβέρνησης. Αν όλα αυτά δεν είναι η απλή αναλογική τότε ποιος είναι, το ενισχυμένο πλειοψηφικό σύστημα;
Μερικές σκέψεις για την κοινή πρόταση που κατέθεσαν η ΕΝΠΕ και η ΚΕΔΕ και αφορά τη διακυβέρνηση: Πιστεύω ότι πραγματικά είναι ένας σωστός στόχος-όραμα όπου έχουμε κάποιες παρατηρήσεις και επιφυλάξεις. Μπορεί να είναι μια βάση συζήτησης αλλά κινδυνεύει αυτή η πρόταση να καεί αν δεν διαβαθμιστεί, αν δεν ληφθεί υπόψη ποια από αυτά τα δέκα σημεία που βάζει η κοινή πρόταση μπορούν να γίνουν σήμερα. Αν θέλουμε πραγματικά να αποδώσει αυτή η πρόταση πρέπει να τη συγκεκριμενοποιήσουμε, να την αντιμετωπίσουμε σταδιακά και συντεταγμένα. Γιατί υπάρχουν αντικειμενικά προβλήματα που τα βρίσκεις μπροστά σου στην υλοποίηση της πρότασης και αυτά είναι το Σύνταγμα, οι πόροι που λείπουν σήμερα αλλά και οι δεσμεύσεις των μνημονίων.
Το θέμα σήμερα στη χώρα μας δεν είναι ότι δεν γίνονται πολλές μεταρρυθμίσεις (κάτι που ακούστηκε πολύ εδώ) αλλά ποιες μεταρρυθμίσεις πρέπει να προωθήσουμε εμείς για την αναβάθμιση του ρόλου μας.
Άκουσα προσεκτικά τον υπουργό που κατέθεσε πρόσθετα κάποιες προτάσεις. Εκτός από μία, αυτή με τους διορισμούς των αντιπεριφερειαρχών και αντιδημάρχων, δεν αντιλήφθηκα πουθενά αλλού να υπάρχουν αντιρρήσεις. Άρα υπάρχει κοινή βάση συζήτησης και παρέμβασης. Η διαβούλευση είναι μπροστά, ο διάλογος είναι μπροστά, τα συλλογικά όργανα είναι μπροστά και απ’ ό,τι φαίνεται μπορούμε να προχωρήσουμε.
Για την τοποθέτηση του κ. Μητσοτάκη: Είπε σήμερα ότι αναλαμβάνει από αύριο να κυβερνήσει. Αυτό το λέει από την πρώτη στιγμή αλλά δεν του βγαίνει. Κατ’ αρχάς δεν απάντησε, γιατί τα τόσα χρόνια που κυβέρνησαν δεν τα αντιμετώπισαν αυτά τα προβλήματα; Δεύτερον, στο όνομα του κόστους, μας είπε σήμερα ότι μια σειρά από μεγάλες δράσεις μπορούν να πάνε «πάσες» στον ιδιωτικό τομέα. Εδώ τι λένε οι περιφερειάρχες και οι δήμαρχοι που είναι ιδεολογικά μαζί του; Ακόμη, μας είπε ότι είναι θετικές και στη σωστή κατεύθυνση της ιδιωτικοποίησης οι ΣΔΙΤ στα απορρίμματα. Δεν είπε κουβέντα για το τι γίνεται με τους εργαζόμενους και τη μάχη που δίνουν οι περισσότεροι δήμοι και περιφέρειες ώστε να έχουν σταθερό προσωπικό.
Από τον κ. Μητσοτάκη ακούσαμε και το καταστροφολογικό σενάριο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, με την απλή αναλογική, θέλει να κάνει «μπάχαλο» τους δήμους και τις περιφέρειες για να επιβάλει μετά κομματικούς εγκάθετους.
Τέλος, άφησε για το μέλλον την οικονομική αυτοτέλεια της τοπικής αυτοδιοίκησης, κρατώντας ανοιχτό το θέμα με νέους φόρους που θα βάλουν προφανώς οι περιφέρειες και οι δήμοι.
Αγαπητοί συνάδελφοι – συναδέλφισσες, δύο δρόμοι υπάρχουν για την αυτοδιοίκηση. Ή συνεργάζεσαι με αυτή την Κυβέρνηση ή καταγγέλλεις. Κατά τη γνώμη μου, επειδή δε θα βρεις άλλη κυβέρνηση να σου βάζει τέτοια «πλάτη» ακόμη και μέσα στα μνημόνια, οφείλουμε, και λόγω κουλτούρας της αυτοδιοίκησης, να ακολουθήσουμε τον πρώτο δρόμο. Αυτή η Κυβέρνηση πιστεύει πραγματικά στην αυτοτέλεια, ανασυγκρότηση και αναβάθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά ακόμη δεν έχει στα χέρια της όλα τα εργαλεία.
Καταθέτω τρεις προτάσεις προς το σώμα:
– Να διασφαλίσουμε δύο μήνες ουσιαστικού διαλόγου πάνω στην πρόταση του Υπουργείου που θα φτάσει σε όλα τα όργανα της αυτοδιοίκησης.
– Πρέπει αυτό το συνέδριο να πιέσει όλα τα πολιτικά κόμματα, ιδιαίτερα τη ΝΔ, για τις απαραίτητες συνταγματικές αναθεωρήσεις. Αλλιώς μένουν κενές οι όποιες αποφάσεις παίρνουμε και οι όποιες ανησυχίες υπάρχουν.
– Πρέπει να δουλέψουμε όλοι μαζί, στην ΕΝΠΕ και στην ΚΕΔΕ, για πιο συγκεκριμένες προτάσεις, ώστε να ακουγόμαστε και να καταφέρνουμε περισσότερα
