Έστω με μεγάλη καθυστέρηση (δηλαδή στον τελευταίο χρόνο της θητείας των δημοτικών αρχών) δημοσιεύθηκε η τελεσίδικη απόφαση της ολομέλειας του Συμβουλίου Επικρατείας που κρίνει αντισυνταγματικές τις διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών και της Κυβέρνησης (διατάξεις Θεοδωρικάκου) βάσει των οποίων συγκροτήθηκαν οι Επιτροπές στους Δήμους και στα Νομικά Πρόσωπα και μεταβιβάσθηκαν αρμοδιότητες από τα Δημοτικά Συμβούλια στις Επιτροπές (Οικονομική και Ποιότητας ζωής). Η απόφαση αυτή αποτελεί μία δικαίωση και μία νίκη όσων είχαμε αντιδράσει και καταγγείλει τις παραπάνω ρυθμίσεις, χάριν της κυβερνησιμότητας των Δήμων, όπως υποστήριζε η Κυβέρνηση.
Στην συνεδρίαση του Δ.Σ. πριν δύο χρόνια περίπου για τον νέο αυτοδιοικητικό νόμο είχα υποστηρίξει ότι με τις διατάξεις Θεοδωρικάκου “τα Δ.Σ. όπως προέκυψαν από τις εκλογές, δεν χρειάσθηκε καν να μπουν στην διαδικασία αναζήτησης συνθέσεων και συνεργασιών ώστε να συγκροτηθούν Δημοτικές Αρχές που θα στηρίζονταν σε ευρύτερες δυνάμεις των τοπικών κοινωνιών και να αποδείξουν στην πράξη αν μπορούν να χτίσουν συναινέσεις. Στέρησαν έτσι από τα Δ.Σ. την ευκαιρία να κοιτάξουν το μέλλον καλλιεργώντας μια νέα αυτοδιοικητική κουλτούρα που θα βασιζόταν στον αλληλοσεβασμό των δημοτικών παρατάξεων, αλλάζοντας την μέχρι τώρα νοοτροπία, υπερβαίνοντας την κομματοκρατία που σε πολλές περιπτώσεις ταλανίζει και την αυτοδιοίκηση, κατακτώντας συναινέσεις με γνώμονα το συμφέρον του Δήμου και την βελτίωση των συνθηκών ζωής των δημοτών”.
Με παρόμοιο σκεπτικό το ΣτΕ αποφάνθηκε για την αντισυνταγματικότητα των διατάξεων αυτών που αλλοίωσαν τα αποτελέσματα των εκλογών και την εκπεφρασμένη βούληση και ψήφο των πολιτών.
Μάλιστα, το ΣτΕ δεν παραλείπει να επισημάνει ότι «κατά τον χρόνο ψηφίσεως των σχετικών διατάξεων, δεν είχε δοκιμαστεί στην πράξη η εφαρμογή του συστήματος της απλής αναλογικής που είχε εισαχθεί με τον ν. 4555/2018 [«Κλεισθένης»] στη διοίκηση των δήμων, προκειμένου να δικαιολογείται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος» η «τόσο σοβαρή και έντονη επέμβαση του νομοθέτη στη θέληση των εκλογέων».
Μετά την απόφαση αυτή λοιπόν το ενδιαφέρον τώρα στρέφεται στο τι θα γίνει από εδώ και πέρα.
Θα συνεχίσουν να λειτουργούν οι Επιτροπές με την σημερινή τους σύνθεση που κρίθηκε παράνομη και αντισυνταγματική ή θα ανασυγκροτηθούν με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών του 2019 και θα είναι πιό αντιπροσωπευτικές;
Θα επανέλθουν οι αρμοδιότητες στα Δ.Σ. που είχαν μεταβιβασθεί με τις αντισυνταγματικές διατάξεις στις Επιτροπές;
Τι τελικά θα κάνει το Υπουργείο και η Κυβέρνηση; Μήπως νομοθετήσει εκ νέου προσπαθώντας να ξεπεράσει την απόφαση του ΣΤΕ, δημιουργώντας νέα προβλήματα και νέες αμφισβητήσεις, όπως αφήνουν να εννοηθεί οι πρώτες αντιδράσεις του Υπουργού Εσωτερικών που δημοσιεύθηκαν;
Επειδή σύμφωνα με το άρθρο 95 παρ. 5 του Συντάγματος: “Η διοίκηση έχει υποχρέωση να συμμορφώνεται προς τις δικαστικές αποφάσεις. Η παράβαση της υποχρέωσης αυτής γεννά ευθύνη για κάθε αρμόδιο όργανο, όπως νόμος ορίζει…”, η πλήρης εφαρμογή της νομιμότητας είναι πλέον μονόδρομος, ώστε στον λίγο χρόνο που απομένει μέχρι τις εκλογές να λειτουργήσει η αυτοδιοίκηση σε κλίμα ηρεμίας και δημοκρατικού διαλόγου μακριά από τεχνητούς διχασμούς και ενστάσεις ακυρότητας ορισμένων αποφάσεων που μόνο κακό θα προκαλέσουν στους ΟΤΑ.
Βασίλης Τζαμουράνης
Πολ. Μηχανικός, Δημοτικός σύμβουλος
επικεφαλής παράταξης “Πρότυπος Δήμος”